Ebook Badania laboratoryjne Franciszek Kokot

Spis treści ebooka Badania laboratoryjne

Przedmowa 7

I
Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń metabolicznych i chorób poszczególnych układów lub narządów 21

A. Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń metabolicznych 21
Diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej 21
Hiperglikemia 21
Hipoglikemia 22
Diagnostyka zaburzeń gospodarki aminokwasowej 23
Diagnostyka zaburzeń gospodarki białkowej 25
Diagnostyka zaburzeń gospodarki tłuszczowej 27
Diagnostyka zaburzeń gospodarki purynowej 29
Diagnostyka zaburzeń gospodarki porfirynowej 30
Diagnostyka zaburzeń gospodarki witaminowej 32
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach 33
Witaminy rozpuszczalne w wodzie 36
Diagnostyka zaburzeń gospodarki metalami śladowymi 40
Diagnostyka zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 46
Diagnostyka zaburzeń gospodarki poszczególnych życiowo ważnych elektrolitów 51
Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej 56

B. Laboratoryjna diagnostyka chorób poszczególnych układów lub narządów 58
Układ krążenia 58
Diagnostyka biochemiczna chorób serca 58
Diagnostyka biochemiczna nadciśnienia tętniczego 62
Diagnostyka biochemiczna przewlekłej niewydolności krążenia 63
Układ oddechowy 64
Układ trawienny 65
Żołądek i jelita 65
Trzustka 67
Wątroba 69
Układ moczowy 75
Układ krzepnięcia 78
Układ ruchu 81
Diagnostyka biochemiczna chorób kości 81
Diagnostyka biochemiczna chorób mięśni szkieletowych 83
Układ wewnątrzwydzielniczy 83
Choroby podwzgórza i przysadki 83
Zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowo-tarczycowej 91
Zaburzenia czynności przytarczyc 97
Zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej 101
Zaburzenia czynności rdzenia nadnerczy 118
Zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalnej 125
Zespół feminizacji jądrowej – patrz Zespół niewrażliwości receptora androgenowego 140
Zaburzenia sekrecji innych hormonów. Wskaźniki biochemiczne guzów neuroendokrynnych (NET) układu pokarmowego (GEP-NET) 153
Wskaźniki preeklampsji 155
Diagnostyka laboratoryjna chorób nowotworowych (opracowano wg [14], [46]) 156

II
Interpretacja wyników badań biochemicznych surowicy krwi 161
Aceton – patrz: Kwas acetooctowy 161
ACTH – patrz: Adrenokortykotropina 161
Adrenalina – patrz: Aminy katecholowe 161
Adrenokortykotropina (ACTH) 161
AFP – patrz: α-Fetoproteina 162
AlAT – patrz: Aminotransferazy 162
Albumina – patrz: Białka 162
Aldosteron 163
Aminopeptydaza leucynowa (LAP) 164
Aminotransferazy 164
Aminy katecholowe 166
Amoniak 166
α-Amylaza (diastaza) 167
ANCA (antineutrophil cytoplasmatic antibodies, przeciwciała antycytoplazmatyczne granulocytów obojętnochłonnych) 168
Androgeny 169
Androstendion – patrz: Androgeny 171
Antygen gruczołu krokowego swoisty (PSA) 171
Antygen rakowo-płodowy (CEA) 172
AspAT – patrz: Aminotransferazy 172
Asymetryczna dimetyloarginina (ADMA) 172
Base excess – patrz: Nadmiar zasad 172
Białka 173
Białko C i S 177
Białko C-reaktywne (CRP) 178
Białka wiążące kwasy tłuszczowe pochodzenia sercowego (FABP-C) 178
Bilirubina 179
Biomarkery przemijającego niedokrwienia i udaru niedokrwiennego mózgu 180
Całkowite stężenie estrogenów – patrz: Estrogeny 180
Całkowita zdolność surowicy do wiązania żelaza – patrz: żelazo 180
CAP – patrz PTH 181
CBG – patrz: Transkortyna 181
CCK – patrz: Cholecystokinina 181
Ceruloplazmina 181
Chlor 181
Cholecystokinina (CCK) 182
Cholesterol 183
Cholesterol frakcji HDL i LDL 184
Cholinesteraza (ChE) 184
Chromogranina A 185
CIP – patrz: Parathormon 186
Ciśnienie cząstkowe dwutlenku węgla (pCO2) 186
Ciśnienie cząstkowe tlenu (pO2) 188
C-końcowy propeptyd prokolagenu typu I (procollagen I carboxyterminal propeptide – PICP) 189
C-końcowy telopeptyd kolagenu typu I (carboxyterminal telopeptide of type I collagen – ICTP) 189
C-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha α kolagenu typu I (collagen type I crosslinked C-telopeptide – Ctx) 190
CK – patrz: Kinaza kreatynowa 190
Ctx – patrz: C-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha α kolagenu typu I 190
Cyjanokobalamina – patrz: witamina B12 190
Cynk 190
Cystatyna C 191
Czas kaolinowo-kefalinowy (czas aktywowanej tromboplastyny częściowej, APTT – activated partial thromboplastin time) 191
Czas krwawienia 192
Czas krzepnięcia 192
Czas protrombinowy 193
Czynnik wzrostowy insulinopodobny (IGF-1) 194
Czynnik wzrostu 23 fibroblastów (FGF23) 194
Czynnik wzrostu hepatocytów (HGF) 195
Dehydroepiandrosteron – patrz: Androgeny 195
D-dimery – patrz: Produkty degradacji fibryny 195
Dehydrogenaza β-hydroksymaślanowa (HBDH) 196
Dehydrogenaza mleczanowa (LDH) 196
DHEA – patrz: Androgeny 197
1,25-Dihydroksycholekalcyferol [1,25(OH)2D3] 197
24,25-Dihydroksycholekalcyferol [24,25(OH)2D3] 198
Dihydrotestosteron – patrz: Androgeny 198
Dopamina – patrz: Aminy katecholowe 198
Dopełniacz – patrz: Układ dopełniacza 198
Endotelina 198
Erytropoetyna 199
Estradiol – patrz: Estrogeny 200
Estriol – patrz: Estrogeny 200
Estrogeny 200
Estron – patrz: Estrogeny 202
Ferrytyna 202
α-Fetoproteina (AFP) 203
FDP (fibrin degradation products) – patrz: Produkty degradacji fibryny 204
Fibrynogen 204
Folitropina (FSH) 205
Fosfataza kwaśna (FK) 206
Fosfataza zasadowa (FZ) 207
Fosfor 208
FSH – patrz: Folitropina 209
Gastryna 210
α 1-Globuliny – patrz: Białka 210
α 2-Globuliny – patrz: Białka 210
β-Globuliny – patrz: Białka 210
γ-Globuliny – patrz: Białka 210
Globuliny wiążące T4 – patrz: Hormony tarczycy 210
Glukagon 211
Glukoza 211
γ-GT – patrz: Transpeptydaza γ-glutamylowa 213
HBDH – patrz: Dehydrogenaza β-hydroksymaślanowa 213
Gonadotropina kosmówkowa ludzka (HCG) 213
Hemoglobina glikowana HbAIc 214
Hepcydyna 214
HGH – patrz: Hormon wzrostu 215
Hiperlipoproteinemie typu I, II, III, IV, V – patrz: Lipidy 215
Homocysteina 215
Hormon wzrostu (somatotropina, GH) 215
Hormony tarczycy 217
25-Hydroksycholekalcyferol (25-OH-D3) 218
Immunoglobuliny 220
Insulina 221
Kalcytonina (CT) 222
Karnityna 222
Kinaza kreatynowa – CK (kreatynofosfokinaza, CPK) 223
Kolagen IV 225
Kortyzol 225
Kreatyna 226
Kreatynina 227
Krioglobuliny 227
Kwas acetooctowy 228
Kwas askorbinowy – patrz: Witamina C 228
Kwas cholowy – patrz: Kwasy żółciowe 228
Kwas deoksycholowy – patrz: Kwasy żółciowe 228
Kwas foliowy 228
Kwas β-hydroksymasłowy 229
Kwas mlekowy 229
Kwas moczowy 230
Kwasy żółciowe 231
LAP – patrz: Aminopeptydaza leucynowa 232
LDH – patrz: Dehydrogenaza mleczanowa 232
Leptyna 232
LH – patrz: Lutropina 233
Lipaza 233
Lipidy 233
Lipokalina neutrofilowa asocjowana z żelatynazą (NGAL) 236
Ludzka gonadotropina kosmówkowa (HCG) – patrz: Gonadotropina kosmówkowa ludzka 237
Luka anionowa (LA) 237
Lutropina (LH) 238
Łańcuchy lekkie l i k – patrz: Wolne łańcuchy l i k 239
Magnez 239
Markery nowotworowe 240
Markery wirusowego zapalenia wątroby 242
Miedź 246
β2-Mikroglobulina 247
Mioglobina 247
Miozyna 248
Mocznik 249
Molalność (osmolalność) osocza 249
Nadmiar zasad (BE) 250
NEFA – patrz: Wolne (nieestryfikowane) kwasy tłuszczowe 250
N-końcowy propeptyd prokolagenu typu I (procollagen I aminoterminal propeptide – PINP) 251
N-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha α kolagenu typu I – patrz: NTx w moczu 251
Noradrenalina – patrz: Aminy katecholowe 251
NR-2 i anty-NR-2 – patrz: Biomarkery przemijającego niedokrwienia i udaru niedokrwiennego mózgu 251
5-Nukleotydaza 251
Odczyn Biernackiego – patrz: Opadanie krwinek czerwonych 251
Oksytocyna 252
Opadanie krwinek czerwonych 252
Osmolalność osocza – patrz: Molalność osocza 253
Osoczowe białko ciążowe A (PAPPA) 253
Osteokalcyna 254
Osteopontyna 254
Parathormon (PTH) 255
pCO2 – patrz: Ciśnienie cząstkowe dwutlenku węgla 256
Peptyd aktywacji trypsynogenu – patrz: TAP w moczu 256
Peptyd C 256
Peptyd strukturalnie zbliżony do parathormonu (parathyroid hormone related peptide – PTHrP) 257
Peptydy natriuretyczne 257
Przedsionkowy peptyd natriuretyczny (ANP) 258
Mózgowy czynnik natriuretyczny (BNP) oraz N-końcowy fragment pro-BNP (NT-pro-BNP) 259
pH 259
PINP – patrz: N-końcowy propeptyd prokolagenu typu I 260
pO2 – patrz: Ciśnienie cząstkowe tlenu 260
Polipeptyd trzustkowy (PP) 260
Potas 260
Produkty degradacji fibryny – D-dimery (fibrin degradation products – FDP) 263
Progesteron 263
Prokalcytonina (P-CT) 265
Prolaktyna 265
Protrombina – patrz: Czas protrombinowy 267
Przeciwciała przeciw białkom cytoplazmatycznym granulocytów obojętnochłonnych – patrz: ANCA 267
Przeciwciała przeciw błonie podstawnej kłębuszków nerkowych (anty-GBM) 268
Przeciwciała przeciw cyklicznemu cytrulizowanemu peptydowi (anty-CCP) 268
Przeciwciała przeciwfosfolipidowe 269
Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA) 269
Przeciwciała przeciwpaciorkowcowe (ASO) 269
Przeciwciała przeciwko receptorowi TSH (anty-TSHR) 270
Przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) 270
Przeciwciała przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) 270
Przedsionkowy peptyd natriuretyczny (ANP) – patrz: Peptydy natriuretyczne 270
PTH – patrz: Parathormon 270
Receptor transferrynowy rozpuszczalny w surowicy (sTfR) 270
Renina (aktywność reninowa osocza – ARO) 271
Sekretyna 273
Somatotropina – patrz: Hormon wzrostu 273
Sód 274
TBG – patrz: Hormony tarczycy 277
Testosteron – patrz: Androgeny 277
TIBC – patrz: żelazo 277
S-Transferazy glutationu (GST) 277
Transferryna 278
Transkortyna (globulina wiążąca kortykosteroidy, CBG) 278
Transpeptydaza γ-glutamylowa (γ-GT) 278
Triglicerydy (TG) 279
Trijodotyronina całkowita – patrz: Hormony tarczycy 280
Trijodotyronina wolna – patrz: Hormony tarczycy 280
Troponiny 280
TSH – patrz: Tyreotropina 281
Tyreotropina (TSH) 281
Tyroksyna całkowita – patrz: Hormony tarczycy 282
Tyroksyna wolna – patrz: Hormony tarczycy 282
Układ dopełniacza 282
VIP – patrz: Wazoaktywny polipeptyd jelitowy 283
Wapń 283
Wazoaktywny polipeptyd jelitowy (VIP) 287
Wazopresyna (AVP) 287
Wczesny antygen raka gruczołu krokowego 2 (early prostate cancer antigen-2 – EPCA-2) 289
Witamina A 289
Witamina B12 (cyjanokobalamina) 289
Witamina C (kwas askorbinowy) 290
Wodorowęglany (stężenie standardowe) 291
Wolne łańcuchy lekkie l i k 293
Wolne (nieestryfikowane) kwasy tłuszczowe (NEFA) 293
Współczynnik wiązania tyroksyny – patrz: Hormony tarczycy 294
Współczynnik wolnej tyroksyny – patrz: Hormony tarczycy 294
Żelazo 294
Całkowita zdolność surowicy do wiązania żelaza (TIBC) 296

III
Interpretacja wyników badań morfologicznych krwi 297
Krwinki czerwone (erytrocyty) 297
Krwinki białe (leukocyty) 299
Płytki krwi (trombocyty) 302

IV
Interpretacja wyników badań biochemicznych moczu 304
Adrenalina (A), noradrenalina (NA) 304
Albumina 304
Aldosteron 305
α-Amylaza 305
Androgeny – patrz: Androgeny we krwi i 17-ketosteroidy w moczu 306
Azot α-aminokwasowy 306
Białko 306
Białko Bence Jonesa 308
Bilirubina 308
Cystyna 308
Deoksypirydynolina – patrz: Pirydynolina 308
Estradiol – patrz: Estrogeny 308
Estriol – patrz: Estrogeny 308
Estrogeny 309
Estron – patrz: Estrogeny 310
FIGLU – patrz: Kwas formiminoglutaminowy 310
Fosforany nieorganiczne 310
Glukoza 311
Hemoglobina 312
5-HIO – patrz: Kwas 5-hydroksyindolooctowy 312
17-Hydroksykortykosteron – patrz: Kortyzol 312
Hydroksylizyna 312
Hydroksyprolina 312
17-Ketogenne steroidy – patrz: Kortyzol 312
17-Ketosteroidy (17-KS) 313
Kolagen IV 313
Koproporfiryny – patrz: Metabolity porfirynogenezy 314
Kortyzol 314
Kortyzol wolny – patrz: Kortyzol 315
Kreatynina 316
Kwas δ-aminolewulinowy – patrz: Metabolity porfirynogenezy 316
Kwas cytrynowy 316
Kwas formiminoglutaminowy (FIGLU) 316
Kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIO) 317
Kwas 3-metoksy-4-hydroksymigdałowy – patrz: Kwas wanilinomigdałowy 317
Kwas metylomalonowy 317
Kwas moczowy 317
Kwas szczawiowy 318
Kwas wanilinomigdałowy (kwas 3-metoksy-4-hydroksymigdałowy, MHM) 319
Metabolity porfirynogenezy 319
Metanefryna – patrz: Metoksyadrenalina 320
Metoksyadrenalina (metanefryna, MA), metoksynoradrenalina (normetanefryna, MNA) 320
Mikroalbuminuria – patrz: Albuminuria 320
α1-Mikroglobulina 320
β2-Mikroglobulina 321
Mioglobina 321
N-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha α kolagenu typu I (collagen type I crosslinked N-telopeptide –Ntx) 322
Ntx – patrz: N-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha α kolagenu typu I 322
Noradrenalina – patrz: Adrenalina 322
Normetanefryna – patrz: Metoksynoradrenalina 322
Ołów 322
Peptyd będący produktem aktywacji trypsynogenu – patrz: TAP 323
pH moczu 323
Pirydynolina (Py) i deoksypirydynolina (DPy) 323
Porfobilinogen – patrz: Metabolity porfirynogenezy 323
Potas 324
Pregnandiol 324
Sód 325
TAP – peptyd będący produktem aktywacji trypsynogenu do trypsyny 326
Testosteron 326
Tetrahydroaldosteron – patrz: Aldosteron 326
Urobilinogen 326
Uroporfiryny – patrz: Metabolity porfirynogenezy 326
Wapń 327

V
Interpretacja wyników badań cech fizycznych, mikroskopowych i bakteriologicznych moczu329
Zabarwienie moczu 329
Bakteriomocz 332
Chyluria 333
Gęstość względna moczu (ciężar właściwy) 334
Krystaluria 335
Krwiomocz 336
Leukocyturia 340
Wałeczkomocz 342
Zapach moczu 344
Zmętnienie moczu 345

VI
Interpretacja wyników badań płynu mózgowo-rdzeniowego346
Albumina – patrz: Białko 346
Barwa 346
Białko 346
Chlorki 347
Ciśnienie 347
Elementy komórkowe 348
Globuliny – patrz: Białko 348
Glukoza 348
Kwas mlekowy 348
pCO2 348
pH 349
Wodorowęglany 349

VII
Diagnostyka płynu opłucnowego 350

VIII
Diagnostyka płynu stawowego 358

IX
Diagnostyka płynu w worku osierdziowym 361
Piśmiennictwo 362
Skorowidz 367

Szczegóły ebooka Badania laboratoryjne