Za darmo

ebook Książka na łamach katolickich czasopism społeczno-kulturalnych w Polsce w latach 1945-1953 Evelina Kristanova

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2012

„Autorka wybrała okres interesujący, zarazem dramatyczny, w którym występowały zasadnicze antagonizmy ideowe, prowadzące niejednokrotnie do masowych prześladowań i rozlewu krwi. […] Zajęła się wydawnictwami, które ówczesne władze traktowały jako przejściowe, tymczasowe, jako instytucje, które w przyszłości trzeba będzie zlikwidować lub należycie ubezwłasnowolnić. Uwarunkowania polityczne nie tylko wywierały wpływ na funkcjonowanie badanych periodyków, na ich zawartość, kształtowaną m.in. przez liczne interwencje cenzury. Niejednokrotnie decydowały o ich losie. […] Na tym tle dr Evelina Kristanova ukazała kulturotwórcze funkcje wybranych czasopism katolickich, ich rolę w upowszechnianiu książki. Przedstawiła rozległą panoramę ówczesnego piśmiennictwa i dorobku wydawniczego w wielu dziedzinach. […] Stworzyła obszerne dzieło o charakterze bibliologicznym, prasoznawczym oraz historycznym. Zgromadzona przez nią dokumentacja ma charakter unikatowy i wydatnie wzbogaca wiedzę o kulturze polskiej XX wieku”.
Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Oskara S. Czarnika

Spis treści ebooka Książka na łamach katolickich czasopism społeczno-kulturalnych w Polsce w latach 1945-1953

Wstęp 9

1. Stosunki Kościół – państwo w latach 1945–1953 w Polsce 23

1.1. Ogólna sytuacja polityczna Polski po zakończeniu II wojny światowej 23
1.1.1. Polska na tle wydarzeń międzynarodowych 23
1.1.2. Sfałszowane wybory 1947 r. 31
1.1.3. Episkopat wobec wyborów 38
1.1.4. Apogeum stalinizmu w Polsce w latach 1949–1953 39
1.2. Sytuacja polskiego Kościoła katolickiego w latach 1945–1947 41
1.2.1. Położenie ogólne 41
1.2.2. Organizacja Kościoła i pierwsze prawne ograniczenia 49
1.2.3. Światopogląd katolicki a marksistowski 52
1.2.4. Sacrum i profanum 55
1.2.5. Pogrom kielecki jako pretekst do ataku na Kościół 58
1.2.6. Odbudowa organizacji społeczno-katolickich i próba utworzenia partii katolickiej 61
1.3 Walka z Kościołem w latach 1948–1953 64
1.3.1. Okres 1948–1949 64
1.3.1.1. „Księża patrioci” i ruchy pseudokatolickie 68
1.3.1.2. Nauczanie religii w szkołach przeszkodą w indoktrynacji komunistycznej uczniów 73
1.3.2. Frontalny atak na Kościół w latach 1950–1953 79
1.3.2.1. Zamknięcie Caritasu 86
1.3.2.2. Porozumienie z 1950 r. 87
1.3.2.3. Dekret o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych w 1953 r. 94
1.3.2.4. Aresztowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego 95

2. Polska prasa i książka katolicka w latach 1945–1953 107

2.1. Sytuacja wydawnicza prasy katolickiej w pierwszych latach powojennych 107
2.1.1. Ilościowa prezentacja prasy katolickiej 110
2.1.2. Ingerencje cenzury . 111
2.2. Działalność i dorobek katolickich wydawnictw książkowych 117
2.3. Typologia prasy katolickiej 119
2.3.1. Prasa kurii diecezjalnych, seminariów i zakonów 120
2.3.2. Prasa katolickich towarzystw, spółdzielni wydawniczych i organizacji charytatywnych 122
2.3.3. Krąg prasy Stowarzyszenia PAX 123
2.4. Charakterystyka katolickich czasopism społeczno-kulturalnych 125
2.4.1. „Tygodnik Powszechny” (1945–1953) 125
2.4.2. „Głos Katolicki” (1945–1948) 167
2.4.3. „Tygodnik Warszawski” (1945–1948) 193
2.4.4. „Tygodnik Katolicki” (1946–1953) 219
2.4.5. Miesięcznik „Znak” (1946–1953). 253
2.4.6. „Przegląd Powszechny” (1947–1953) 269

3. Recenzje książek na łamach wybranych periodyków 281

3.1. Ilościowa prezentacja recenzji omówionych książek oraz ich wydawców 282
3.1.1. Recenzje 282
3.1.2. Książki zrecenzowane 292
3.1.3. Wydawnictwa 294
3.2. Książka katolicka (nieliteracka) 304
3.2.1. Przekłady Nowego Testamentu i komentarze do Ewangelii 305
3.2.2. Pisma Ojców Kościoła 309
3.2.3. Dzieła mistyków. 310
3.2.4. Życiorysy świętych 311
3.2.5. Biografie zasłużonych kapłanów 316
3.2.6. Encykliki, katechizmy i modlitewniki. 317
3.2.7. Dzieła teologiczne, prace z zakresu filozofii chrześcijańskiej i nauki społecznej Kościoła 319
3.2.8. Rozważania religijne 322
3.2.9. Encyklopedie i słowniki katolickie 325
3.3. Publikacje historyczne 328
3.3.1. Książki poświęcone przebiegowi II wojny światowej 328
3.3.2. Książki o tematyce obozowej 332
3.3.3. Książki o tematyce okupacyjnej 336
3.3.4. Rozprawy dotyczące historii Kościoła 338
3.3.5. Opracowania historyczne o różnej tematyce 339
3.3.6. Biografie 343
3.3.7. Pamiętniki i wspomnienia 346
3.4. Książka literacka 347
3.4.1. Powieści 347
3.4.1.1. Powieść katolicka 348
3.4.1.2. Powieść historyczna 356
3.4.1.3. Powieść o tematyce wojennej 360
3.4.1.4. Powieść społeczno-obyczajowa 362
3.4.1.5. Inne odmiany tematyczne powieści 367
3.4.2. Opowiadania i nowele 371
3.4.3. Wydania poezji 379
3.4.4. Dramat 387
3.4.5. Publikacje literaturoznawcze, językoznawcze i historycznoliterackie 392
3.5. Książki z innych dziedzin 402

4. Promocja książki 413

4.1. Reklama książek 414
4.1.1. Reklama wydawnicza 417
4.1.2. Reklama księgarska 429
4.1.3. Reklama tytułów i serii książkowych. 436
4.2. Informacje o nowościach wydawniczych 444
4.3. Książki w przeglądach piśmiennictwa 457
4.4. Książki nadesłane do redakcji 461
4.5. Zakres tematyczny promowanych książek 466

5 Inne formy upowszechniania książki 473

5.1. Publikacja fragmentów książek jako forma ich promocji 473
5.2. Powieści literackie w odcinkach 479
5.3. Imprezy kulturalne związane z książką 481
5.4. Notatki o książkach 487
5.5. Ludzie książki 491
5.6. Ogólne rozważania o książce 494
5.7. Publikacje o instytucjach obiegu książki 506
5.8. Zagadnienia czytelnictwa 517

Zakończenie 525

Bibliografia 529
Biogramy wybranych redaktorów i publicystów 547
Spis ilustracji 571
Spis tabel 573
Indeks osobowy 575
Indeks księgarni, wydawnictw i wydawców 603