ebook Systemy informatyczne i transformacja cyfrowa w miejskim transporcie zbiorowym Grzegorz Dydkowski

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

Rok wydania: 2023

Celami niniejszej monografii są przedstawienie zakresu zastosowań technologii informatycznych i telekomunikacyjnych w miejskim transporcie zbiorowym oraz wskazanie, jak technologie informatyczne przyczyniają się nie tylko do poprawy konkurencyjności tego sektora usług, lecz również jak mogą i powinny zmienić się realizowane procesy czy modele rozwiązań. W pracy sformułowano hipotezy zakładające, że wdrażanie narzędzi informatycznych i sama transformacja cyfrowa stanowią wielokierunkowy, złożony proces adaptacji rynkowej miejskiego transportu zbiorowego, mający na celu poprawę jego konkurencyjności oraz dostosowanie do otoczenia rynkowego. Podczas przygotowania monografii wykorzystano analizę literatury przedmiotu opisującą same rozwiązania technologiczne, ale również przedstawiającą dobrą praktykę ich wdrażania i zastosowania. Sięgnięto także po wieloletnie obserwacje poczynione w trakcie pracy praktycznej w podmiocie organizującym miejski transport zbiorowy, w tym również z wdrożenia dużego projektu informatycznego zarządzania miejskim transportem zbiorowym.

Spis treści ebooka Systemy informatyczne i transformacja cyfrowa w miejskim transporcie zbiorowym

Wprowadzenie 7

1. Technologie informatyczne i telekomunikacyjne jako czynnik innowacji, redefinicji i wdrażania nowych rozwiązań w miejskim transporcie zbiorowym 17
1.1. Kluczowe dla transportu technologie informatyczne i telekomunikacyjne 17
1.2. Technologie informatyczne i telekomunikacyjne jako czynniki zmian w systemach miejskiego transportu zbiorowego 25
1.3. Rozwiązania informatyczne w miejskim transporcie zbiorowym jako podsystem inteligentnego miasta oraz systemów o zasięgu ponadmiejskim 30
1.3.1. Miejski transport zbiorowy jako podsystem transportu miejskiego oraz systemów o zasięgu regionalnym, krajowym i międzynarodowym 30
1.3.2. Transport miejski jako jeden z podsystemów inteligentnych miast 33
1.3.3. Inteligentne miasta, regiony, państwa oraz społeczeństwa 37
1.4. Rozwiązania informatyczne jako czynnik zmian zasad wynagradzania operatorów świadczących usługi przewozowe 47
1.5. Rozwiązania informatyczne jako czynnik zmian zasad publicznego finansowania miejskiego transportu zbiorowego 52
1.6. Informatyczne wspomaganie rozliczeń integracji taryfowej miejskiego transportu zbiorowego 55
1.7. Dynamiczne zarządzanie ofertą przewozową 56

2. Technologie informatyczne w sprzedaży usług miejskiego transportu zbiorowego 59
2.1. Elektroniczne karty miejskie oraz karty płatnicze 59
2.2. Aplikacje na urządzeniach mobilnych 71
2.3. Automaty biletowe jako bezobsługowa sprzedaż na przystankach lub w pojazdach 82
2.4. Mobilność jako usługa kierunkiem zmian w systemach transportu miejskiego 87
2.4.1. Przesłanki wdrażania zintegrowanej usługi mobilności 87
2.4.2. MaaS jako rozwiązanie informatyczne, integracja systemów oraz aplikacji związanych z mobilnością 91

3. Narzędzia informatyczne w badaniach i prognozach popytu na usługi miejskiego transportu zbiorowego 98
3.1. Modele i prognozy pasażerskiego ruchu miejskiego 98
3.1.1. Przesłanki wykorzystania prognoz pasażerskiego ruchu miejskiego 98
3.1.2. Zasady budowy oraz zastosowanie modeli ruchu miejskiego 102
3.1.3. Narzędzia informatyczne wykorzystywane do makroskopowego modelowania ruchu 107
3.1.4. Korzyści wykorzystania systemów modelowania ruchu w miastach 111
3.2. Automatyczne systemy liczenia pasażerów w miejskim transporcie zbiorowym 112
3.2.1. Przesłanki identyfikacji wielkości przewozów w miejskim transporcie zbiorowym 112
3.2.2. Pomiary tradycyjne oraz z wykorzystaniem systemów automatycznego liczenia 114
3.2.3. Technologie oraz rozwiązania w zakresie automatycznego liczenia pasażerów 116
3.2.4. Struktura systemu automatycznego pomiaru liczby pasażerów 124

4. Podaż usług miejskiego transportu zbiorowego 128
4.1. Planowanie oferty przewozowej transportu zbiorowego 128
4.2. Systemy uprzywilejowania ruchu pojazdów miejskiego transportu zbiorowego 131
4.3. Zarządzanie dyspozytorskie w miejskim transporcie zbiorowym 137
4.4. Systemy informacji pasażerskiej 144
4.5. Systemy monitoringu wizyjnego dworców, punktów przesiadkowych oraz wybranych przystanków i pojazdów transportu zbiorowego 150

5. Ocena efektywności projektu informatycznego 153
5.1. Projekty informatyczne jako przedsięwzięcia inwestycyjne 153
5.2. Identyfikacja kosztów związanych z wdrożeniem systemu informatycznego 160
5.3. Koszty w okresie eksploatacji systemu informatycznego 165
5.4. Identyfikacja korzyści związanych z wdrożeniem i eksploatacją systemu informatycznego 167
5.5. Źródła finansowania projektów informatycznych 171
5.6. Stałe wynagrodzenie ryczałtowe oraz formuły uzależniające wysokość wynagrodzenia od uzyskanych efektów 173

Podsumowanie 177
Bibliografia 183
Spis rysunków 201
Spis tabel 202