ebook Terapia w dermatologii

Spis treści ebooka Terapia w dermatologii

Przedmowa Jacek Szepietowski, Wojciech Baran XVII
Wykaz skrótów XIX
Rozdział 1. ZASADY LECZENIA MIEJSCOWEGO Maria Cisło, Agata Kozłowska, Piotr Nockowski 1
1.1. Zasady ogólne 1
1.1.1. Uwalnianie 2
1.1.2. Adsorpcja 2
1.1.3. Absorpcja 2
1.1.4. Resorpcja 4
1.2. Podłoża 5
1.2.1. Podłoża jednofazowe 6
1.2.2. Podłoża dwufazowe 12
1.2.3. Podłoża trójfazowe 16
1.3. Wybrane grupy leków stosowanych miejscowo 17
1.3.1. Steroidy 17
1.3.2. Inhibitory kalcyneuryny 26
1.3.3. Antybiotyki i chemioterapeutyki 28
1.3.4. Preparaty przeciwgrzybicze 33
1.3.5. Preparaty przeciwpasożytnicze 35
1.3.6. Retinoidy 36
1.3.7. Pochodne witaminy D3 37
1.3.8. Leki i substancje stosowane w chorobach wirusowych 38
Rozdział 2. ZASADY LECZENIA OGÓLNEGO Jacek Szepietowski, Rafał Białynicki-Birula 44
2.1. Steroidy 44
2.1.1. Mechanizm działania 44
2.1.2. Wskazania 45
2.1.3. Dawkowanie 45
2.1.4. Działania niepożądane 46
2.2. Leki immunosupresyjne 46
2.2.1. Mechanizm działania 47
2.2.2. Wskazania 47
2.2.3. Dawkowanie 48
2.2.4. Działania niepożądane 48
2.3. Retinoidy 49
2.3.1. Mechanizm działania 50
2.3.2. Wskazania 50
2.3.3. Dawkowanie 50
2.3.4. Działania niepożądane 51
2.4. Sulfony 51
2.4.1. Mechanizm działania 51
2.4.2. Wskazania 52
2.4.3. Dawkowanie 52
2.4.4. Działania niepożądane 52
2.5. Antybiotyki 52
2.5.1. Mechanizm działania 53
2.5.2. Wskazania 53
2.5.3. Dawkowanie 53
2.5.4. Działania niepożądane 53
2.6. Leki przeciwgrzybicze 54
2.6.1. Mechanizm działania 54
2.6.2. Wskazania 55
2.6.3. Dawkowanie 55
2.6.4. Działania niepożądane 55
2.7. Leki przeciwhistaminowe 56
2.7.1. Mechanizm działania 56
2.7.2. Wskazania 56
2.7.3. Dawkowanie 57
2.7.4. Działania niepożądane 57
2.8. Leki biologiczne 57
Rozdział 3. NIEFARMAKOLOGICZNE METODY LECZENIA Iwona Chlebicka 59
3.1. Leczenie chirurgiczne 59
3.1.1. Antyseptyka 60
3.1.2. Znieczulenie 60
3.1.3. Wycięcie klasyczne (elipsoidalne) 60
3.1.4. Chirurgia mikrograficzna metodą Mohsa 61
3.1.5. Wycięcie styczne 61
3.2. Łyżeczkowanie 62
3.3. Dermabrazja 62
3.4. Elektrokoagulacja 63
3.5. Laseroterapia 63
3.6. Leczenie zimnem 64
3.7. Terapia fotodynamiczna 65
3.8. Radioterapia 66
3.9. Fototerapia i fotochemioterapia 66
3.9.1. Fototerapia UVB (280–320 nm) 69
3.9.2. Fototerapia UVA (320–400 nm) 69
3.9.3. Fotochemioterapia (PUVA) 70
3.9.4. Fotofereza pozaustrojowa 70
Rozdział 4. CHOROBY BAKTERYJNE Kalina Welz-Kubiak, Jacek Szepietowski 72
4.1. Zakażenia gronkowcowe 72
4.1.1. Gronkowcowy zespół oparzonej skóry (choroba Rittera) 73
4.1.2. Zapalenie mieszków włosowych 73
4.1.3. Czyrak, czyraczność 74
4.2. Zakażenia mieszane 75
4.2.1. Liszajec zakaźny 75
4.3. Zakażenia paciorkowcowe 76
4.3.1. Róża 76
4.4. Zakażenia prątkami 77
4.4.1. Gruźlica skóry 77
4.5. Zakażenia krętkami 78
4.5.1. Borelioza 78
4.6. Maczugowce 79
4.6.1. Łupież rumieniowy 79
4.6.2. Trichomycosis axillaris 79
4.6.3. Rogowiec pobrużdżony (keratoliza dziobata) 80
4.7. Inne bakterie Gram-dodatnie 80
4.7.1. Promienica 80
Rozdział 5. ZAKAŻENIA GRZYBICZE POWIERZCHOWNE Anita Hryncewicz-Gwóźdź 82
5.1. Dermatofitozy 82
5.1.1. Grzybica stóp i paznokci stóp, grzybica rąk i paznokci rąk 83
5.1.2. Grzybica skóry gładkiej, grzybica twarzy i grzybica pachwin 85
5.1.3. Grzybica owłosionej skóry głowy 86
5.2. Kandydozy (drożdżyce) 87
5.2.1. Kandydoza jamy ustnej 88
5.2.2. Kandydoza sromu i pochwy 88
5.2.3. Kandydoza żołędzi i napletka 90
5.2.4. Wyprzenie drożdżakowe 90
5.2.5. Kandydoza pieluszkowa u niemowląt 91
5.2.6. Kandydoza wałów i płytek paznokciowych 91
5.2.7. Łupież pstry 92
5.3. Zakażenia wywołane przez grzyby dimorficzne 93
5.3.1. Sporotrychoza 93
Rozdział 6. CHOROBY WIRUSOWE Marta Wojciechowska-Zdrojowy 95
6.1.1. Opryszczka pospolita 95
6.1.2. Półpasiec 97
6.1.3. Kłykciny kończyste 98
6.1.4. Brodawki zwykłe 100
6.1.5. Brodawki stóp 101
6.1.6. Brodawki płaskie 101
6.1.7. Mięczak zakaźny 102
6.1.8. Grudkowatość bowenoidalna 104
Rozdział 7. CHOROBY PASOŻYTNICZE Joanna Salomon 106
7.1.1. Wszawica głowowa, łonowa i odzieżowa 106
7.1.2. Świerzb 109
7.1.3. Larwa wędrująca 112
Rozdział 8. POKRZYWKA I WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY Joanna Salomon 114
8.1.1. Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy 114
8.1.2. Wstrząs anafilaktyczny 122
Rozdział 9. CHOROBY WYPRYSKOWE Wojciech Baran 127
9.1.1. Atopowe zapalenie skóry 127
9.1.2. Łupież biały 132
9.1.3. Pieluszkowe zapalenie skóry 133
9.1.4. Kontaktowe zapalenie skóry 134
Rozdział 10. CHOROBY RUMIENIOWE Joanna Maj, Małgorzata Tupikowska-Marzec 137
10.1.1. Rumień wielopostaciowy 137
10.1.2. Zespół Stevensa-Johnsona i toksyczna nekroliza naskórka (zespół Lyella) 140
10.1.3. Rumień trwały – utrwalone reakcje polekowe 142
10.1.4. Rumień guzowaty 143
10.1.5. Ostra gorączkowa dermatoza neutrofilowa (zespół Sweeta) 145
10.1.6. Rumień obrączkowaty odśrodkowy 146
10.1.7. Rumień nekrolityczny wędrujący 147
10.1.8. Rumień wyniosły i długotrwały 148
10.1.9. Rumień wędrujący 149
Rozdział 11. FOTODERMATOZY Piotr Nockowski, Agata Kozłowska 152
11.1.1. Oparzenie słoneczne 155
11.1.2. Elastoza posłoneczna 157
11.1.3. Pokrzywka świetlna 158
11.1.4. Wielopostaciowe osutki świetlne 162
11.1.5. Opryszczka ospówkowata 164 11.1.6. Świerzbiączka letnia 166
11.1.7. Trądzik letni 167
11.1.8. Fototoksyczne zapalenie skóry 168
11.1.9. Berloque dermatitis 169
11.1.10. Fitofotodermatoza 169
11.1.11. Fotoalergiczne zapalenie skóry 170
11.1.12. Przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry 171
Rozdział 12. Rozdział ŚWIĄD Katarzyna Włodarek, Jacek Szepietowski 176
Rozdział 13. CHOROBY GRUDKOWO-ZŁUSZCZAJĄCE Alina Jankowska-Konsur 197
13.1.1. Liszaj płaski 197
13.1.2. Przyłuszczyca 201
13.1.3. Łupież czerwony mieszkowy 202
13.1.4. Łupież różowy Giberta 203
13.1.5. Zespół Gianottiego- -Crostiego 204
13.1.6. Liszaj lśniący 205
13.1.7. Liszaj przewlekły 205
13.1.8. Liszaj pasmowaty 206
Rozdział 14. ŁUSZCZYCA Aleksandra Batycka-Baran, Piotr Nockowski, Wojciech Baran 208
Rozdział 15. CHOROBY PĘCHERZOWE Rafał Białynicki-Birula, Radomir Reszke 225
15.1. Pęcherzyce 227
15.1.1. Pęcherzyca zwykła 227
15.1.2. Pęcherzyca bujająca 232
15.1.3. Pęcherzyca liściasta – rumieniowata i łojotokowa 232
15.1.4. Pęcherzyca opryszczkowata 234
15.1.5. Pęcherzyce IgA 234
15.1.6. Pęcherzyca paraneoplastyczna 235
15.2. Inne choroby pęcherzowe 236
15.2.1. Pemfigoid pęcherzowy 236
15.2.2. Pemfigoid bliznowaciejący, pemfigoid bliznowaciejący błon śluzowych 239
15.2.3. Pemfigoid ciężarnych 240
15.2.4. Nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka 241
15.2.5. Opryszczkowate zapalenie skóry (choroba Duhringa) 242
15.2.6. Linijna IgA pęcherzowa dermatoza 244
Rozdział 16. AUTOIMMUNOLOGICZNE CHOROBY TKANKI ŁĄCZNEJ Rafał Białynicki-Birula, Radomir Reszke 248
16.1.1. Twardzina ograniczona 248
16.1.2. Twardzina układowa 253
16.1.3. Toczeń rumieniowaty układowy 260
16.1.4. Skórny toczeń rumieniowaty 266
16.1.5. Toczeń rumieniowaty polekowy 270
16.1.6. Toczeń rumieniowaty noworodkowy 271
16.1.7. Zespół antyfosfolipidowy 271
16.1.8. Zapalenie skórno-mięśniowe 274
16.1.9. Zespół antysyntetazowy 279
16.1.10. Mieszana choroba tkanki łącznej 279
16.1.11. Liszaj twardzinowy 280
Rozdział 17. CHOROBY NACZYNIOWE Magdalena Żychowska, Wojciech Baran 287
17.1. Czynnościowe zaburzenia naczyniowe 287
17.1.1. Siność siatkowata (siateczkowate rozszerzenie naczyń, skóra marmurkowata) 287
17.1.2. Czerwienica bolesna kończyn 288
17.1.3. Choroba i zespół Raynauda 289
17.2. Zapalenia naczyń 290
17.2.1. Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic 292
17.2.2. Guzkowe zapalenie tętnic 293
17.2.3. Choroba Kawasakiego 294
17.2.4. Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (ziarniniakowatość Wegenera) 296
17.2.5. Eozynofilowa ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (zespół Churga-Strauss) 298
17.2.6. Mikroskopowe zapalenie naczyń 299
17.2.7. Zapalenie naczyń związane z krioglobulinemią 299
17.2.8. Zapalenie naczyń związane z IgA (choroba Schönleina-Henocha) 300
17.2.9. Pokrzywkowe zapalenie naczyń z hipokomplementemią 301
17.2.10. Choroba Behçeta 302
17.2.11. Leukocytoklastyczne zapalenie naczyń skóry 304
17.3. Choroby żył 305
17.3.1. Owrzodzenia żylne podudzi 305
17.4. Inne choroby naczyniowe 309
17.4.1. Livedo waskulopatia 309
17.4.2. Barwnikowe dermatozy plamicze 311
17.4.3. Piodermia zgorzelinowa 311
Rozdział 18. CHOROBY ZIARNINIAKOWE I MASTOCYTOZY Marta Wojciechowska-Zdrojowy 314
18.1.1. Sarkoidoza 314
18.1.2. Ziarniniak obrączkowaty 317
18.1.3. Obrączkowaty elastolityczny ziarniniak olbrzymiokomórkowy 318
18.1.4. Zespół Melkerssona- -Rosenthala 319
18.1.5. Obumieranie tłuszczowate 320
18.1.6. Mastocytoza 322
Rozdział 19. GENODERMATOZY Joanna Maj, Małgorzata Ponikowska 327
19.1.1. Rybia łuska zwykła 328
19.1.2. Rybia łuska związana z płcią 330
19.1.3. Rybia łuska wrodzona 330
19.1.4. Rybia łuska jeżasta (wrodzona erytrodermia rybiołuskowata pęcherzowa) 332
19.1.5. Rogowiec dłoni i stóp 332
19.1.6. Rogowacenie mieszkowe 334
19.1.7. Choroba Dariera 334
19.1.8. Nerwiakowłókniakowatość 336
19.1.9. Stwardnienie guzowate 336
19.1.10. Skóra pergaminowata i barwnikowa 337
19.1.11. Choroba Haileya-Haileya 338
19.1.12. Wrodzone pęcherzowe oddzielanie się naskórka 339
19.1.13. Postać zwykła pęcherzowego oddzielania się naskórka – odmiana uogólniona 340
19.1.14. Postać graniczna pęcherzowego oddzielania się naskórka – odmiana nie-Herlitz i Herlitz 341
19.1.15. Ciężka dystroficzna postać pęcherzowego oddzielania się naskórka 342
Rozdział 20. ZNAMIONA I NOWOTWORY ŁAGODNE Karolina Wójcicka, Łukasz Matusiak 345
20.1. Znamiona 346
20.1.1. Znamiona barwnikowe nabyte 346
20.1.2. Znamiona barwnikowe wrodzone 346
20.1.3. Znamię Spitz 347
20.1.4. Znamię Suttona 347
20.1.5. Znamię błękitne 348
20.1.6. Znamię dysplastyczne oraz zespół znamion dysplastycznych 348
20.1.7. Znamię naskórkowe 349
20.1.8. Znamię łojowe 349
20.2. Nowotwory łagodne 350
20.2.1. Anomalie naczyniowe 350
20.2.2. Brodawka łojotokowa 353
20.2.3. Włókniak 354
20.2.4. Bliznowiec i blizny przerostowe 355
20.2.5. Tłuszczak 357
Rozdział 21. STANY PRZEDNOWOTWOROWE, RZEKOMONOWOTWOROWE I RAKI IN SITU Karolina Wójcicka 360
21.1. Stany przednowotworowe 360
21.1.1. Rogowacenie słoneczne 360
21.1.2. Róg skórny 364
21.1.3. Rogowacenie białe 364
21.1.4. Porentgenowskie późne uszkodzenie skóry 365
21.2. Stany rzekomonowotworowe 366
21.2.1. Rogowiak kolczystokomórkowy 366
21.3. Raki in situ 368
21.3.1. Choroba Bowena 368
21.3.2. Erytroplazja Queyrata 369
Rozdział 22. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE SKÓRY Karolina Wójcicka, Łukasz Matusiak 371
22.1. Profilaktyka nowotworów złośliwych skóry 372
22.2. Metody leczenia nowotworów złośliwych skóry 373
22.2.1. Metody leczenia miejscowego 373
22.2.2. Metody leczenia ogólnego 376
22.3. Nowotwory złośliwe pochodzenia naskórkowego 377
22.3.1. Rak podstawnokomórkowy 378
22.3.2. Rak kolczystokomórkowy 379
22.3.3. Czerniak 382
Rozdział 23. CHŁONIAKI PIERWOTNIE SKÓRNE Alina Jankowska-Konsur, Joanna Maj 390
23.1. Pierwotnie skórne chłoniaki T-komórkowe 390
23.1.1. Ziarniak grzybiasty 390
23.1.2. Zespół Sézary’ego 398
23.1.3. Pierwotnie skórny chłoniak anaplastyczny z dużych komórek CD30+ 400
23.1.4. Lymphomatoid papulosis 400
23.1.5. Chłoniak z komórek T typu zapalenia tkanki podskórnej 401
23.1.6. Pierwotnie skórny chłoniak z małych/średnich komórek T CD4+ 402
23.1.7. Pierwotnie skórny chłoniak z komórek TΓΔ 402
23.1.8. Pierwotnie skórny agresywny chłoniak epidermotropowy z cytotoksycznych komórek T CD8+ 403
23.1.9. Pozawęzłowy chłoniak z komórek NK/T typu nosowego 403
23.1.10. Pierwotnie skórny chłoniak akralny CD8+ 404
23.2. Pierwotnie skórne chłoniaki B-komórkowe 404
23.2.1. Pierwotnie skórny chłoniak z ośrodków rozmnażania 404
23.2.2. Pierwotnie skórny chłoniak strefy brzeżnej 405
23.2.3. Pierwotny skórny chłoniak rozlany z dużych komórek B typu kończynowego 405
Rozdział 24. CHOROBY GRUCZOŁÓW POTOWYCH I ZWIĄZANE Z NADMIERNYM POCENIEM Danuta Nowicka 407
24.1. Choroby gruczołów ekrynowych 407
24.1.1. Uogólnione pocenie nadmierne 407
24.1.2. Zlokalizowane pocenie nadmierne 408
24.1.3. Pocenie zmniejszone 409
24.1.4. Poty złowonne 410
24.1.5. Potówki 411
24.1.6. Ziarnistość czerwona nosa 412
24.2. Choroby gruczołów potowych apokrynowych 412
24.2.1. Choroba Foxa-Fordyce’a (potówki apokrynowe) 412
24.2.2. Poty barwne 413
24.3. Potnica 413
Rozdział 25. CHOROBY GRUCZOŁÓW ŁOJOWYCH Danuta Nowicka 415
25.1.1. Łupież łojotokowy 415
25.1.2. Trądzik zwykły (pospolity) 416
25.1.3. Zapalenie łojotokowe skóry 419
25.1.4. Trądzik różowaty 420
Rozdział 26. HIDRADENITIS SUPPURATIVA Łukasz Matusiak, Małgorzata Ponikowska 424
Rozdział 27. ŁYSIENIE Anita Hryncewicz-Gwóźdź 433
27.1.1. Łysienie androgenowe mężczyzn i łysienie kobiet 434
27.1.2. Łysienie telogenowe 437
27.1.3. Łysienie plackowate 439
27.1.4. Liszaj płaski mieszkowy 441
27.1.5. Dissecting cellulitis of the scalp 442
27.1.6. Wyłysiające zapalenie mieszków włosowych 443
Rozdział 28. ZABURZENIA BARWNIKOWE Kalina Welz-Kubiak, Jacek Szepietowski 447
28.1.1. Bielactwo nabyte 447
28.1.2. Ostuda 452
Rozdział 29. PORFIRIE Rafał Białynicki-Birula, Justyna Kwapisz 455
29.1.1. Porfiria skórna późna 456
Rozdział 30. PSYCHODERMATOZY Przemysław Pacan, Jacek Szepietowski 462
30.1.1. Dysmorficzne zaburzenie ciała (dysmorfofobia) 463
30.1.2. Trichotillomania 464
30.1.3. Obłęd pasożytniczy 465
30.1.4. Dermatoza wywołana 466
30.1.5. Zadrapania obsesyjno-kompulsywne (zadrapania neurotyczne) 467
30.1.6. Trądzik z samouszkodzenia (trądzik z wydrapania) 468
Rozdział 31. CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ Aleksandra Batycka-Baran, Janina Ruczkowska 471
31.1.1. Kiła 472
31.1.2. Rzeżączka 475
31.1.3. Rzęsistkowica 477
31.1.4. Wrzód miękki 477
31.1.5. Ziarnica weneryczna pachwin 478
31.1.6. Chlamydiowe zakażenie dróg moczowych i spojówek 479
31.1.7. Zakażenie cewki moczowej wywołane przez mykoplazmy 480
31.1.8. Opryszczka narządów płciowych 481
Skorowidz 484