-5%
Nowość

ebook Apelacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz. Orzecznictwo Małgorzata Manowska

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2025

W publikacji zaprezentowano całość zagadnień związanych z apelacją jako środkiem zaskarżenia - z uwzględnieniem zarówno apelacji zwykłej, jak i apelacji uproszczonej – oraz z postępowaniem apelacyjnym. Szczegółowo omówiono konstrukcję apelacji, jej wymagania formalne jako pisma procesowego oraz jako środka odwoławczego.

Książka składa się z dwóch części.

Pierwsza z nich zawiera:• klasyczny podartykułowy komentarz do przepisów art. 367–391 i 505(8)–505(13) k.p.c.,• wybór najważniejszych orzeczeń ze wskazaniem dominującej linii orzeczniczej,• schematy ułatwiające zrozumienie zasad postępowania apelacyjnego, uwzględniające m.in. występowanie w tym postępowaniu współuczestnictwa procesowego.

W drugiej części – suplemencie – umieszczono:• przykłady i kazusy wyjaśniające funkcjonowanie wielu instytucji z zakresu postępowania odwoławczego,• przykłady konstruowania zarzutów i wniosków apelacji oraz wzory poszczególnych elementów apelacji,• wzór prawidłowo napisanej apelacji opatrzony szczegółowym komentarzem.

Publikacja jest przeznaczona dla pełnomocników procesowych, sędziów i wszystkich, którzy w swojej pracy zawodowej sporządzają apelacje i biorą udział w postępowaniu apelacyjnym. Stanowi nieodzowną pomoc dla aplikantów, w szczególności dla osób przystępujących do egzaminu zawodowego radcowskiego, adwokackiego i sędziowskiego.

Spis treści ebooka Apelacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz. Orzecznictwo

Wykaz skrótów , str. 17
Słowo wstępne , str. 19
Rozdział I
Zaskarżalność apelacją , str. 21
**Art. 367. [Dopuszczalność apelacji]** , str. 21
Przepisy powiązane , str. 21
1. Zaskarżalność apelacją , str. 22
1.1. Zasada , str. 22
1.2. Wyjątek , str. 22
1.3. Rozróżnienie zaoczności , str. 23
Orzecznictwo , str. 23
2. Apelacja a rozstrzygnięcie o kosztach procesu za pierwszą instancję , str. 23
Kwestie praktyczne , str. 24
3. Apelacja a przedmiot zaskarżenia , str. 25
Orzecznictwo , str. 26
4. Apelacja a legitymacja i interes prawny w zaskarżeniu , str. 28
Orzecznictwo , str. 29
5. Umocowanie do wniesienia apelacji , str. 31
5.1. Zakres pełnomocnictwa , str. 31
Kwestie praktyczne , str. 33
5.2. Apelacja a udział w postępowaniu aplikantów , str. 33
Orzecznictwo , str. 34
6. Skład sądu drugiej instancji , str. 38
6.1. Zasada , str. 38
6.2. Wyjątki , str. 38
Orzecznictwo , str. 39
Rozdział II
Wymagania apelacji jako pisma procesowego , str. 40
**Art. 368. [Wymagania formalne apelacji]** , str. 40
Przepisy powiązane , str. 41
A. Apelacja jako pismo procesowe , str. 41
1. Oznaczenie sądu , str. 41
Orzecznictwo , str. 42
2. Oznaczenie stron , str. 42
3. Oznaczenie pisma procesowego , str. 43
3.1. Zasada , str. 43
3.2. Wyjątek , str. 43
Orzecznictwo , str. 44
4. Oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia , str. 45
4.1. Obowiązek oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia , str. 45
4.1.1. Zasada , str. 45
4.1.2. Wyjątek 1 , str. 45
Kwestie praktyczne , str. 46
4.1.3. Wyjątek 2 , str. 46
Kwestie praktyczne , str. 47
4.2. Sprawdzenie wartości przedmiotu zaskarżenia , str. 48
Orzecznictwo , str. 48
5. Zasady określania wartości przedmiotu zaskarżenia w zakresie odsetek , str. 55
Kwestie praktyczne , str. 55
6. Zasady określania wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się , str. 57
Kwestie praktyczne , str. 57
7. Zasady określania wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach dotyczących umowy najmu lub dzierżawy oraz w sprawach o wydanie rzeczy , str. 58
Kwestie praktyczne , str. 59
8. Kumulacja roszczeń w postępowaniu apelacyjnym , str. 60
8.1. Uwagi ogólne , str. 60
Kwestie praktyczne , str. 61
8.2. Określenie wartości przedmiotu zaskarżenia wyroków łącznych, częściowych i wstępnych oraz wyroków rozstrzygających o powództwie głównym i wzajemnym , str. 61
8.3. Określanie wartości przedmiotu zaskarżenia przy sformułowaniu żądania pozwu w sposób alternatywny, przemienny, ewentualny , str. 62
Orzecznictwo , str. 63
9. Podpis i załączniki , str. 75
9.1. Obowiązek podpisania apelacji , str. 75
Kwestie praktyczne , str. 75
Orzecznictwo , str. 76
9.2. Obowiązek dołączenia załączników , str. 78
Kwestie praktyczne , str. 79
Orzecznictwo , str. 79
10. Opłata od apelacji , str. 83
10.1. Uwagi ogólne , str. 83
10.2. Zasada , str. 84
10.3. Wyjątki , str. 84
Orzecznictwo , str. 85
B. Apelacja jako środek odwoławczy , str. 87
1. Oznaczenie wyroku , str. 87
2. Zakres zaskarżenia , str. 88
Przepisy powiązane , str. 88
3. Zarzuty i podstawy apelacji , str. 88
Przepisy powiązane , str. 88
3.1. Zasada , str. 88
3.2. Wyjątek , str. 90
Orzecznictwo , str. 91
4. Zarzuty naruszenia prawa procesowego , str. 91
Przepisy powiązane , str. 91
4.1. Uwagi wprowadzające , str. 92
4.2. Uchybienia prowadzące do nieważności postępowania , str. 92
4.3. Inne uchybienia procesowe a wpływ na rozstrzygnięcie , str. 93
4.4. Uchybienie procesowe &ndash, błędna ocena dowodów i błędów w postępowaniu dowodowym , str. 93
Kwestie praktyczne , str. 94
4.5. Zasada , str. 95
Kwestie praktyczne , str. 95
4.6. Wyjątek , str. 96
Kwestie praktyczne , str. 98
4.7. Naruszenia procesowe mające wpływ na ustalenie stanu faktycznego, niezwiązane wprost z postępowaniem dowodowym , str. 98
Kwestie praktyczne , str. 100
4.8. Zarzuty apelacji a zastrzeżenie do protokołu , str. 100
Orzecznictwo , str. 101
5. Zarzuty naruszenia prawa materialnego , str. 116
Przepisy powiązane , str. 116
5.1. Pojęcie prawa materialnego , str. 116
Kwestie praktyczne , str. 116
5.2. Postacie naruszenia prawa materialnego , str. 117
5.3. Błędna interpretacja przepisu , str. 117
Kwestie praktyczne , str. 117
5.4. Niewłaściwe zastosowanie prawa materialnego , str. 118
Kwestie praktyczne , str. 118
5.5. Błędne ustalenie stanu faktycznego przez sąd a błąd w stosowaniu prawa materialnego , str. 120
Kwestie praktyczne , str. 121
Orzecznictwo , str. 123
6. Wnioski apelacji , str. 137
Przepisy powiązane , str. 137
6.1. Obowiązek formułowania wniosków apelacji , str. 137
Kwestie praktyczne , str. 138
6.2. Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku , str. 139
6.2.1. Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku z powodu nieważności postępowania prowadzącej do odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania , str. 139
6.2.2. Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku z powodu nieważności postępowania prowadzącej do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania , str. 140
6.2.3. Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z innych przyczyn , str. 141
6.3. Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku , str. 141
7. Powołanie nowych faktów i dowodów w apelacji , str. 142
8. Wniosek o zasądzenie kosztów procesu , str. 142
8.1. Sposób formułowania wniosku apelacji o zasądzenie kosztów procesu za pierwszą instancję , str. 142
8.2. Wniosek o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego , str. 143
Orzecznictwo , str. 144
Rozdział III
Wniesienie apelacji , str. 149
**Art. 369. [Właściwość sądu]** , str. 149
Przepisy powiązane , str. 150
1. Sąd właściwy do wniesienia apelacji , str. 150
Kwestie praktyczne , str. 150
Orzecznictwo , str. 152
2. Termin do wniesienia apelacji , str. 153
2.1. Zasada , str. 153
2.2. Wyjątek , str. 153
Kwestie praktyczne , str. 154
Orzecznictwo , str. 154
3. Termin do wniesienia apelacji a reprezentacja przez pełnomocnika , str. 155
Kwestie praktyczne , str. 156
Orzecznictwo , str. 156
4. Termin do wniesienia apelacji a współuczestnictwo procesowe , str. 158
Kwestie praktyczne , str. 159
Orzecznictwo , str. 160
5. Przerwa biegu terminu do wniesienia apelacji , str. 161
5.1. Zasada , str. 161
5.2. Wyjątki , str. 162
Kwestie praktyczne , str. 163
Orzecznictwo , str. 164
6. Bieg terminu do wniesienia apelacji a powtórne doręczenie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem , str. 171
Orzecznictwo , str. 171
Rozdział IV
Przekazanie sprawy sądowi drugiej instancji , str. 172
**Art. 371. [Przedstawienie akt sądowi drugiej instancji]** , str. 172
Przepisy powiązane , str. 172
**Art. 3731. [Odpowiedź na apelację]** , str. 173
Przepisy powiązane , str. 173
Uwagi ogólne , str. 173
Kwestie praktyczne , str. 173
Orzecznictwo , str. 175
Rozdział V
Przyczyny odrzucenia apelacji , str. 178
**Art. 373. [Przesłanki odrzucenia apelacji]** , str. 178
Przepisy powiązane , str. 178
1. Odrzucenie apelacji z powodu uchybienia terminowi do jej wniesienia , str. 178
Kwestie praktyczne , str. 180
Orzecznictwo , str. 181
2. Odrzucenie apelacji z powodu braków formalnych i fiskalnych , str. 183
Kwestie praktyczne , str. 184
Orzecznictwo , str. 186
3. Odrzucenie apelacji z innych przyczyn , str. 194
Rozdział VI
Postępowanie przed sądem drugiej instancji , str. 195
**Art. 374. [Posiedzenie niejawne]** , str. 195
**Art. 375. [Wyznaczenie rozprawy]** , str. 195
Przepisy powiązane , str. 195
1. Zasada , str. 196
2. Wyjątki , str. 196
Kwestie praktyczne , str. 197
Orzecznictwo , str. 198
**Art. 376. [Rozpoznanie sprawy w postępowaniu apelacyjnym w nieobecności stron]** , str. 200
Przepisy powiązane , str. 200
1. Zasada , str. 200
2. Wyjątek , str. 201
Orzecznictwo , str. 201
**Art. 377. [Sprawozdanie]** , str. 202
Przepisy powiązane , str. 202
Odrębności rozprawy apelacyjnej , str. 202
**Art. 378. [Granice zaskarżenia]** , str. 203
Przepisy powiązane , str. 203
1. Granice apelacji , str. 204
Kwestie praktyczne , str. 204
Orzecznictwo , str. 205
2. Granice podmiotowe apelacji , str. 209
2.1. Uwaga wstępna , str. 209
2.2. Rodzaje współuczestnictwa procesowego , str. 209
2.2.1. Podział ogólny wielopodmiotowości , str. 209
2.2.2. Współuczestnictwo materialne , str. 210
2.2.3. Zobowiązanie solidarne , str. 211
2.2.4. Współuczestnictwo formalne , str. 211
Kwestie praktyczne , str. 212
2.2.5. Współuczestnictwo konieczne , str. 212
2.2.5.1. Zasada , str. 212
2.2.5.2. Wyjątek 1 , str. 213
Kwestie praktyczne , str. 213
2.2.5.3. Wyjątek 2 , str. 213
Kwestie praktyczne , str. 214
2.2.5.4. Wyjątek 3 , str. 215
2.2.5.5. Wyjątek 4 , str. 215
2.2.5.6. Wyjątek 5 , str. 215
2.2.6. Współuczestnictwo jednolite , str. 216
Kwestie praktyczne , str. 216
2.2.7. Przykładowe sytuacje wspólnoty praw i obowiązków na tle współuczestnictwa jednolitego i koniecznego , str. 217
Orzecznictwo , str. 218
2.3. Granice podmiotowe apelacji w przypadku współuczestnictwa , str. 225
3. Stosowanie **Art. 378 §, 2** w postępowaniu apelacyjnym , str. 226
Orzecznictwo , str. 228
**Art. 379. [Nieważność]** , str. 232
Przepisy powiązane , str. 233
1. Przyczyny nieważności postępowania jako zarzut apelacji , str. 233
1.1. Uwagi wstępne , str. 233
1.2. Zasada , str. 233
1.3. Wyjątek , str. 233
Kwestie praktyczne , str. 234
Orzecznictwo , str. 234
2. Niedopuszczalność drogi sądowej jako przyczyna nieważności postępowania , str. 238
3. Brak zdolności sądowej i procesowej oraz brak w składzie organów jako przyczyna nieważności postępowania , str. 239
3.1. Decyzja sądu drugiej instancji w przypadku braku zdolności sądowej osoby fizycznej , str. 239
3.2. Decyzja sądu drugiej instancji w przypadku braku zdolności sądowej jednostki organizacyjnej , str. 240
3.3. Decyzja sądu drugiej instancji w przypadku braku zdolności procesowej , str. 241
3.4. Decyzja sądu drugiej instancji w przypadku braku w składzie organów jednostki organizacyjnej , str. 242
Kwestie praktyczne , str. 243
3.5. Decyzja sądu drugiej instancji w przypadku utraty zdolności sądowej lub procesowej, braku organu powołanego do reprezentowania strony lub przedstawiciela ustawowego w toku postępowania , str. 244
Kwestie praktyczne , str. 245
Orzecznictwo , str. 246
4. Nienależyte pełnomocnictwo jako przyczyna nieważności postępowania , str. 247
Kwestie praktyczne , str. 249
Orzecznictwo , str. 250
5. Powaga rzeczy osądzonej i zawisłość sporu jako przesłanka nieważności postępowania , str. 255
Orzecznictwo , str. 256
6. Wadliwy skład sądu jako przyczyna nieważności postępowania , str. 260
Orzecznictwo , str. 261
7. Wyłączenie sędziego z mocy ustawy jako przesłanka nieważności postępowania , str. 262
8. Pozbawienie możliwości obrony jako przyczyna nieważności postępowania , str. 262
Orzecznictwo , str. 263
**Art. 380. [Kontrola niezaskarżalnych postanowień]** , str. 272
Kwestie praktyczne , str. 273
Orzecznictwo , str. 274
**Art. 381. [Ograniczenie prezentowania nowych faktów i dowodów]** , str. 278
**Art. 382. [Podstawa orzeczenia sądu drugiej instancji]** , str. 278
Przepisy powiązane , str. 278
1. Zasada , str. 278
2. Wyjątki , str. 279
Kwestie praktyczne , str. 280
Orzecznictwo , str. 281
**Art. 383. [Rozszerzenie żądania]** , str. 290
Przepisy powiązane , str. 290
1. Pojęcie zmian przedmiotowych , str. 291
Orzecznictwo , str. 291
2. Zmiany ilościowe w postępowaniu apelacyjnym , str. 293
2.1. Zasada , str. 293
2.2. Wyjątek , str. 294
Orzecznictwo , str. 294
3. Zmiany jakościowe w postępowaniu apelacyjnym , str. 294
3.1. Zasada , str. 294
3.2. Wyjątek , str. 295
Orzecznictwo , str. 295
4. Tryb dokonania zmian przedmiotowych w postępowaniu apelacyjnym , str. 297
5. Skutki niedozwolonej zmiany powództwa w postępowaniu apelacyjnym , str. 298
Orzecznictwo , str. 298
**Art. 384. [Zakaz reformationis in peius]** , str. 300
1. Zasada , str. 301
2. Wyjątki , str. 301
Orzecznictwo , str. 302
**Art. 385. [Przyczyny oddalenia apelacji]** , str. 306
**Art. 386. [Inne rozstrzygnięcia]** , str. 306
Przepisy powiązane , str. 307
1. Rodzaje orzeczeń sądu drugiej instancji , str. 307
2. Wyroki reformatoryjne , str. 308
3. Postanowienia sądu drugiej instancji w kwestiach formalnych , str. 308
4. Wyrok (postanowienie co do istoty sprawy) uchylający wyrok (postanowienie co do istoty sprawy) sądu pierwszej instancji i przekazujący sprawę do ponownego rozpoznania , str. 310
5. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu za pierwszą instancję , str. 312
Orzecznictwo , str. 313
6. Postępowanie po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania , str. 330
Orzecznictwo , str. 331
**Art. 387. [Uzasadnienie]** , str. 333
Przepisy powiązane , str. 334
1. Uzasadnianie orzeczeń w postępowaniu apelacyjnym , str. 335
1.1. Zasada , str. 335
1.2. Wyjątki , str. 335
Kwestie praktyczne , str. 336
Orzecznictwo , str. 338
2. Konstrukcja uzasadnienia wyroku sądu drugiej instancji , str. 340
Orzecznictwo , str. 341
**Art. 3871. [Obowiązek zawiadamiania o zmianie miejsca zamieszkania]** , str. 346
Przepisy powiązane , str. 347
Orzecznictwo , str. 347
**Art. 388. [Wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia]** , str. 347
Przepisy powiązane , str. 348
1. Wykonalność wyroku sądu drugiej instancji , str. 348
1.1. Zasada , str. 348
1.2. Wyjątki , str. 348
2. Wstrzymanie wykonania wyroku sądu drugiej instancji , str. 349
3. Wstrzymanie skuteczności wyroku sądu drugiej instancji , str. 350
Orzecznictwo , str. 351
**Art. 389. [Zwrot akt sądowi pierwszej instancji]** , str. 351
**Art. 390. [Przedstawienie zagadnienia prawnego Sądowi Najwyższemu]** , str. 351
1. Przesłanki przedstawienia zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu przez sąd drugiej instancji , str. 352
Orzecznictwo , str. 353
2. Moc wiążąca uchwały Sądu Najwyższego rozstrzygającej zagadnienie prawne , str. 360
Orzecznictwo , str. 360
**Art. 391. [Odpowiednie stosowanie]** , str. 362
Przepisy powiązane , str. 362
1. Ogólne zasady stosowania przepisów regulujących postępowanie przed sądem pierwszej instancji do postępowania apelacyjnego , str. 362
Orzecznictwo , str. 363
2. Zmiany podmiotowe w postępowaniu apelacyjnym , str. 364
Orzecznictwo , str. 365
3. Cofnięcie apelacji , str. 368
Orzecznictwo , str. 370
**Art. 3911. [Apelacja od wyroku stwierdzającego oczywistą bezzasadność powództwa]** , str. 373
1. Oczywista bezzasadność powództwa , str. 374
2. Rozpoznanie apelacji od wyroku stwierdzającego oczywistą bezzasadność powództwa , str. 375
Rozdział VII
Apelacja uproszczona , str. 379
**Art. 5058. [Apelacja w postępowaniu uproszczonym]** , str. 379
Przepisy powiązane , str. 380
1. Termin do wniesienia apelacji w postępowaniu uproszczonym , str. 380
2. Zrzeczenie się prawa do wniesienia apelacji , str. 380
Kwestie praktyczne , str. 381
**Art. 5059. [Zarzuty apelacji]** , str. 381
1. Podstawy apelacji uproszczonej , str. 382
2. Dopuszczalność podnoszenia dalszych zarzutów apelacji , str. 382
3. Ograniczony charakter apelacji uproszczonej , str. 383
Orzecznictwo , str. 383
**Art. 3671. [Skład orzekający]** , str. 385
1. Skład sądu w postępowaniu apelacyjnym uproszczonym , str. 385
2. Posiedzenie przewidziane do rozpoznania apelacji w postępowaniu uproszczonym , str. 385
Kwestie praktyczne , str. 386
Orzecznictwo , str. 387
**Art. 50512. [Rozstrzygnięcia]** , str. 391
1. Wyrok sądu drugiej instancji w postępowaniu uproszczonym , str. 391
1.1. Zasada , str. 391
1.2. Wyjątek , str. 392
Orzecznictwo , str. 393
2. Wskazania sądu drugiej instancji co do dalszego postępowania , str. 394
Orzecznictwo , str. 395
**Art. 50513. [Uproszczenia dotyczące uzasadnienia wyroku sądu drugiej instancji]** , str. 395
* * *
SUPLEMENT
Przykłady V
Schematy LXXV
Schemat 1. Apelacja (art. 368) , str. LXXVII
Schemat 2. Wielopodmiotowość w procesie cywilnym , str. LXXVIII
Schemat 3. Rodzaje współuczestnictwa procesowego a dokonywanie czynności procesowych w postępowaniu apelacyjnym , str. LXXX
Schemat 4. Apelacja jako pismo procesowe , str. LXXXI
Schemat 5. Działalność jurysdykcyjna sądu a zarzuty i wnioski apelacji , str. LXXXII
Schemat 6. Orzeczenia sądu apelacyjnego , str. LXXXIII