ebook Brzmienie Holokaustu Joanna Bachura-Wojtasik, Eliza Matusiak

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2020

Jak pisze Jacek Leociak: „reprezentować” – to czynić na powrót obecnym. Twórcy sztuki audialnej podejmują próby uobecniania ocalałych i ofiar Szoa, a artystyczne formy dźwiękowe stanowią przestrzeń reprezentacji. Audialne opowieści podejmujące tematykę Zagłady, choć skupione wokół cierpienia i śmierci jednostek oraz całych grup, nierzadko w swej istocie są historią o ocaleniu, stawiają bowiem w swym centrum wspomnienia tych, którzy przetrwali. Specyfika wspomnień Zagłady i z Zagłady, ich fragmentaryczność – sprawiają, że praca twórców artystycznych form dźwiękowych skoncentrowana jest niejednokrotnie na rekonstruowaniu losów jednostek i ich rodzin oraz utkaniu opowieści z dostępnych i odnalezionych wspomnień, śladów, dokumentów. Dyskurs holocaustowy zapośredniczony przez medium audialne nie jest jednorodny, ale rozprzestrzeniony wskutek dyspersji zagarniającej coraz to nowe obszary budowania opowieści o Szoa. Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja wzbogaci wiedzę o Zagładzie, a także wiedzę radioznawczą, wypełniając lukę w literaturze przedmiotu, w której ta tematyka nie była dotąd podejmowana.
Autorki
Praca pionierska w odniesieniu do zamysłu fuzji tematu traumy z techniką medium radiowego. W polskich badaniach pierwsza, choć oczywiście zainteresowanie szeroko pojmowaną literaturą w radiu nie jest nowe. Ze wszech miar warta publikacji, także dla poszerzenia dyskusji o zasadności badania aspektu artystycznego w odniesieniu do szczególnie wrażliwego dokumentu życia, jakim jest sytuacja graniczna – tu Zagłada.
Z recenzji prof. dr hab. Violetty Wejs-Milewskiej

Spis treści ebooka Brzmienie Holokaustu

Wprowadzenie 9

Rozdział I. Gdy mowa oniemia. Wiodące leitmotivy w artystycznych opowieściach radiowych 21
1. Leitmotivy rodziny i współczesnej tożsamości 23
1a. Symbol matki 28
2. Leitmotivy ocalałego i powrotu do przeszłości 31
3. Leitmotiv winnego 39
4. Leitmotiv miłości 46
5. Leitmotiv dziecka 49

Rozdział II. Ars poetica audialnych gatunków artystycznych o Holocauście 61
1. Gatunkowy amalgamat 63
1a. Awans dokumentalizmu 64
1b. Mozaika mikronarracji 69
1c. Kolażowość i genologiczna otwartość reportażu 72
2. Estetyka fragmentu 76
3. Poetyka świadectwa i podmiotowa sygnatura 78

Rozdział III. Diegetyczna przestrzeń Zagłady. O narracji artystycznych opowieści audialnych 85
1. Homo narrans i typy narracji 86
2. Rodzaje narracji zagładowych audycji artystycznych 87
3. Małe i wielkie narracje 92

Rozdział IV. Komponenty audioscenograficzne. O ciszy, geście fonicznym i znakach muzycznych 97
1. Cisza 99
2. Gesty foniczne 104
3. Muzyka 108

Rozdział V. Tworzywo audialne a ślady Zagłady. O werbalno-akustycznych znakach Szoa 117
1. Brama jako ślad audialny 119
2. Ślad obozu w artystycznych audycjach radiowych 121
3. Getto i mur jako audialne symbole 123
4. Ślady wagonu/pociągu i szafy w realizacjach audialnych 127

Rozdział VI. „Absolutna przyległość”. O obrazach fotograficznych w zagładowych dziełach audialnych 133
1. Fotografia jako symbol Zagłady 134
2. Fotografia jako imperatyw i węzeł 135
3. Imperatyw fotografii w reportażu radiowym 136
4. Węzłowy charakter fotografii 139
5. Audialne punctum fotografii 140

Zakończenie 147
Literatura 149
O Autorkach 155