ebook Cenzorskie lekcje literatury Studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku Marzena Woźniak-Łabieniec

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2022

Pobierz fragment

Cenzorskie lekcje literatury to fascynujący ebook autorstwa Marzeny Woźniak-Łabieniec, wydany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego w 2022 roku. Ta publikacja zanurza czytelników w świat literatury i historii PRL, ukazując nierozerwalne powiązania między sztuką a politycznymi mechanizmami tamtego okresu.

Autorka przenosi nas do archiwów Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPiW), gdzie odkrywa nieznane wcześniej fakty oraz komentarze pisarzy dotyczące uwag urzędników. Analiza ta rzuca nowe światło na zjawisko autocenzury i jej wpływ na twórczość literacką.

Czytelnicy ebooków, szukający wartościowych pozycji do pobrania, znajdą w "Cenzorskich lekcjach literatury" źródło inspiracji i głębokiej analizy. Ten format PDF to doskonałe wydanie elektroniczne dla miłośników literatury pięknej, którzy cenią sobie najlepsze ebooki dostępne w sklepach z książkami elektronicznymi.

Profesorowie Sławomir Buryła i Józef Olejniczak wysoko oceniają poziom merytoryczny tej pracy, podkreślając jej znaczenie dla dyscypliny literaturoznawstwa oraz skrupulatność autorki. "Cenzorskie lekcje literatury" to ebook wart polecenia wszystkim zainteresowanym historią cenzury i jej wpływem na twórczość pisarzy w czasach PRL.

Kup e-booka lub pobierz go teraz, aby odkryć niezwykłe związki między literaturą a mechanizmami cenzury w epoce Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Spis treści ebooka Cenzorskie lekcje literatury

Wstęp 9

1. Założenia badawcze i metodologia 11
2. Materiał archiwalny 14

I. Cenzura – „szara eminencja” życia literackiego 17
1. Ochrona autorytetu władzy w początkach Polski Ludowej 17
1.1. Kult wodza – „komunistyczny kalendarz liturgiczny” 18
1.2. Na niższych szczeblach hierarchii 26
2. Cenzura w czasie odwilży jako temat tabu 29

II. Wobec czasopism – „Nowiny Literackie” w dokumentach GUKPPiW 39
1. „Pióro na mustrze”, czyli cenzorskie lekcje literatury 42
1.1. O realizm bez cenzury 43
1.2. Egzystencjalizm ocenzurowany 50
1.3. W cieniu Borejszy 57
1.4. Zaraz po wojnie 60
2. Modelowanie przeszłości, czyli cenzorskie lekcje historii 64
2.1. „Pora złożyć broń”. Cenzura wobec amnestii 64
2.2. Niecenzuralne święto Trzeciego Maja 69
2.3. Ochrona wizerunku ZSRR – „obrońcy” pokoju 72
2.4. PPS w niełasce władz 74
2.5. Kłopotliwe zsyłki 77
2.6. Reportaż pod czujnym okiem cenzora 80
2.7. Sterowany obraz reformy rolnej 84
3. Życie pośmiertne „Wiadomości Literackich”. „Nowiny”
a „Wiadomości” londyńskie Grydzewskiego 88
3.1. „Falsyfikat” czy spadkobierca? 90
3.2. Artykuł Wyszomirskiego – „Nowiny” o „Wiadomościach” 94
3.3. W zwierciadle cenzury – podsumowanie 97

III. Wobec pisarzy 101
1. Jawne i ukryte w cenzurze – Opadły liście z drzew Tadeusza Różewicza 101
1.1. „Szakali węch” Różewicza – optyka cenzorska 103
1.2. „Obsesyjny upór” pamięci – recepcja oficjalna 109
2. Proza ocenzurowana. Trampolina Marka Nowakowskiego
w dokumentach GUKPPiW i w recepcji oficjalnej 117
2.1. Trampolina w GUKPPiW 120
2.2. Autocenzura krytyki literackiej 126
3. Łaskawa muza cenzury. Wobec powieści historycznych i szkiców
literackich Teodora Parnickiego 129
3.1. W duchu odwilży 129
3.1.1. Pod skrzydłami PAX-u – Srebrne orły i Aecjusz ostatni Rzymianin 132
3.1.2. Odwilżowy fenomen: krajowa recepcja emigracyjnego wydania – Koniec „Zgody Narodów” 134
3.2. „Kwestia żydowskości przewija się przez książkę” – casus Nowej Baśni 140
3.3. „Napisana bardzo trudnym językiem” – Twarz księżyca 147
3.4. „Niezwykle interesujący rebus”, czyli jak Andrzej Kijowski
„wspiera” cenzora – Tylko Beatrycze 151
3.5. Poza powieściowym „kanonem” – I u możnych dziwny 154
3.6. „Może budzić kontrowersje” – Koła na piasku 156
3.7. „Ogranicza krąg odbiorców” – Inne życie Kleopatry 158
3.8. „Książka […] nie należy do czytelnych” – Muza dalekich podróży 161
3.9. „Tematyka […] filozoficzno-polityczno-mistyczna” – Tożsamość 164
3.10. Puszkin ocenzurowany – Szkice literackie 168
4. Jarosław Marek Rymkiewicz – Klasyk w Urzędzie Kontroli 173
4.1. „Proszę więc wybaczyć, że wybrałem Pana…” – ocenzurowany patronat Miłosza w świetle korespondencji 173
4.2. „Tu ci Ezopa ostrożność doradzę” – strategia poety 178
4.3. Dwie komedie zamiast trzech – Patrz Kościuszko i narodowy bigos 181
4.4. Niewygodny Osip Mandelsztam i zapomniany biogram 187
4.5. Romantyzm w esejach – ingerencje w dygresje 191
4.6. Wielki Książę i stan wojenny 194
4.7. Poza cenzurą – poza krajem i w drugim obiegu 200
5. Rekonstrukcja noblisty. Czesław Miłosz w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1980–1981 na tle praktyk cenzorskich przełomu
solidarnościowego 203
5.1. Od milczenia do Nobla 203
5.2. Od października do grudnia. Pierwsza fala entuzjazmu 207
5.2.1. Dyskusje wokół Ustawy 207
5.2.2. Jawnie o cenzurze 208
5.2.3. Czekały na druk 211
5.2.4. Echa ze świata 215
5.2.5. Głosy badaczy i polemika Kisiela 222
5.3. Od stycznia do czerwca. W „karnawale” Solidarności 225
5.3.1. Ocenzurowana mowa noblowska 225
5.3.2. Konstruowanie wieszcza – wobec rocznicy Grudnia `70 228
5.3.3. Poezja w ogniu negocjacji 240
5.3.4. Ze struny na strunę – antologia subiektywna 244
5.4. Na „kamiennym łonie ojczyzny”. Miłosz w Polsce 252
5.4.1. Wizyta w cieniu śmierci 253
5.4.2. Niedosyt i wierzganie „Pegaza” 257

Zakończenie 265
Nota bibliograficzna 271
Bibliografia 273
Indeks nazwisk 283
Summary – Censorship’s literature lessons 293
O autorce 295