ebook Dorosłe dzieci więźniów. Analiza doświadczeń biograficznych Angelika Cieślikowska-Ryczko

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2023

„Niewidzialne dzieci”, „niewinne oﬁary systemu sprawiedliwości” czy „ukryte oﬁary prawa” to niektóre z utrwalonych w literaturze określeń odnoszących się do osób doświadczających izolacji penitencjarnej rodzica. Autorka monograﬁi nie tylko poddaje reﬂeksji wymiary wspomnianej „niewidzialności”, lecz przede wszystkim analizuje wciąż mało rozpoznane długofalowe konsekwencje uwięzienia rodzica w życiu jego dorosłego już dziecka. Przyjęta interpretatywna perspektywa badawcza pozwala czytelnikowi zagłębić się w doświadczenia narratorów, odkrywając bieg ich historii uwikłanych w szeroko rozumiany kontekst kryzysu penitencjarnego. Sformułowane wnioski mogą być przydatne zarówno dla pedagogów, socjologów, kryminologów, jak i praktyków pracujących na rzecz więźniów i ich rodzin.

Spis treści ebooka Dorosłe dzieci więźniów. Analiza doświadczeń biograficznych

Wstęp 7

Część I
Kryzys penitencjarny rodziny Obszary problemowe i przegląd badań 13
1.1. Miejsce i rola rodziny w procesie resocjalizacji i readaptacji więźnia 15
1.2. Więźniowie w roli rodzica 24
1.3. Charakterystyka rodzin osób pozbawionych wolności. Wybrane problemy 27
1.4. Konsekwencje uwięzienia rodzica w życiu dziecka 37

Część II
Doświadczenie izolacji penitencjarnej rodzica w perspektywie interpretatywnej 51
2.1. Uwięzienie rodzica jako źródło przemiany lub utraty relacji 53
2.2. Symboliczny interakcjonizm w badaniu kryzysu penitencjarnego rodziny 56
2.3. Metoda badawcza. Podejście biograficzne 62
2.3.1 Podejście Fritza Schützego Podstawowe założenia teoretyczne 64
2.3.2. Autobiograficzny wywiad narracyjny – procedura i realizacja we własnych doświadczeniach badawczych 67
2.3.3. Koncepcja trajektorii cierpienia jako rama interpretacyjna 79

Część III
Analiza biograficzna procesów trajektorii cierpienia w doświadczeniach dzieci więźniów 91
3.1. Style funkcjonowania rodzin osób skazanych na karę pozbawienia wolności 93
3.1.1. Narrator w rodzinie z incydentalnym przestępstwem jako turysta „przestępczego świata” 99
3.1.2. Narrator w rodzinie z karierą przestępczą jako przewodnik po „przestępczej rzeczywistości” 105
3.1.3. Osoby znaczące w życiu dorosłych dzieci więźniów 112
3.2. Doświadczenie aresztu rodzica 122
3.2.1. Dziecko jako uczestnik aresztowania – doświadczenie incydentalne 123
3.2.2. Dziecko jako uczestnik aresztowania – doświadczenie cykliczne 127
3.2.3. Wspomnienie niedoświadczone 131
3.2.4. Areszt i uwięzienie w różnych kontekstach świadomości. Uwagi zebrane 133
3.3. Dziecko w kryzysie izolacji penitencjarnej rodzica. Bezład i odzyskiwanie kontroli 135
3.3.1. Przeobrażenia struktury rodzin i dezorganizacja relacji w codzienności odzwierciedlone w narracji 136
3.3.2. Poszukiwanie miejsca w przeobrażonej rodzinie: dziecko starego porządku 139
3.3.3. Dezorganizacja relacji rodzeństw 145
3.3.4. Techniki neutralizacji: mitologizacja winnego ojca 146
3.3.5. Techniki odwróconej neutralizacj i 155
3.4. (Auto)definiowanie piętna 163
3.4.1. Naznaczanie społeczne. Wymiary i konteksty tego, co „zewnętrzne” 166
3.4.2. Praktyki autostygmatyzacyjne. Zorientowanie do wewnątrz 170
3.4.3. Zarządzanie piętnem oraz taktyki kontroli informacji 175
3.5. Spotkanie w instytucji totalnej 180
3.5.1. Inicjacja i efekt pierwszego wrażenia 183
3.5.2. Rutynizacja lub wzmaganie intensywności doświadczenia 187
3.5.3. Doświadczenie iluzyjne 192
3.5.4. Doświadczenie obojętne 195
3.5.5. Widzenie jako tradycja, odwzajemnienie lub oczekiwanie 197
3.5.6. Perspektywa pokonującego i perspektywa pokonanego – podsumowanie 199
3.5.7. Z pozycji odwiedzanego i odwiedzającego: doświadczenie podwójnej perspektywy 200
3.6. Homecomer: odbudowa relacji między dzieckiem a powracającym rodzicem 207
3.6.1. Odzyskiwanie straconego czasu 209
3.6.2. Skonfliktowani współmałżonkowie: dziecko w roli mediatora 214
3.6.3. (Nie)powroty rodziców-recydywistów 215
3.6.4. Powroty pozorne, okolicznościowe i zaznaczanie obecności 216

Część IV
Między rekonstrukcją a interpretacją. Wokół metaforyki autobiograficznych narracji 221
4.1. Metaforyczne wymiary narracji 223
4.2. Figura narratora, opowiadacza, bohatera 232
4.3. Spektakle narracyjne – wybrane przykłady 239
4.4. Styl i cechy języka przedstawień: case study 250

Podsumowanie 257
Zakończenie 265
Aneks Charakterystyka narratorów: dane podstawowe 269
Bibliografia 273