-23%

ebook Dzieje religii, filozofii i nauki Wojciech Sady

Wydawca: Marek Derewiecki

Rok wydania: 2023

Tom obecny dotyczy okresu między połową XVI w. a połową XVII wieku. W ciągu wcześniejszych dziesięcioleci Europę Zachodnią rozdarły religijnie ruchy reformacyjne, a do 1555 r. kontynent podzielono na trwałe sfery wpływów. Wtedy zabrano się za porządki: kodyfikację doktryn poszczególnych kościołów, dokładne ustalanie tekstów Biblii, a wreszcie za te, które skutkowały ponadwyznaniową falą polowań na czarownice.
Około 1600 r. skończyła się epoka renesansu, a zaczął barok. Muzykę polifoniczną szybko wyparła muzyka homofoniczna, zapanowały nowe style w malarstwie, rzeźbie i architekturze. Zaczęły – w czym bardzo pomogła reformacja – powstawać ważne dzieła pisane już nie po łacinie, ale w ojczystych językach autorów. Renesans filozoficznie był niemal całkowicie bezpłodny. (…) Natomiast barok dał początek filozofii, którą dziś określamy mianem „nowożytnej”.
Dzięki pracom Kopernika, Vesaliusa, Serveta, Ferrariego, Tartaglii, Cardana, Agricoli i innych (…) – uczeni europejscy zaczęli myśleć o czymś, o czym nie mogli jeszcze myśleć uczeni Helleńscy i hellenistyczni. Dotyczyło to zrazu geografii, geologii, astronomii, anatomii i algebry, ale dało początek kolejnym przemianom, o których opowiemy w tej książce. Jej ostatnie rozdziały pokazują, że jeszcze w 1650 r. nikt nie mógł przewidzieć tego, co nastąpiło w II połowie XVII w. i później, a co my określamy mianem Rewolucji Naukowej. (fragment Wstępu)

Spis treści ebooka Dzieje religii, filozofii i nauki

Wstęp 3

XLI. Chrześcijaństwo u schyłku renesansu 4
1. Religijny podział ziemi 4
2. Textus receptus 7
3. Dekrety i kanony soboru trydenckiego 9
4. Anglikanie kontra purytanie i prezbiterianie 21
5. Luterańska Formuła zgody i kalwinistyczny Katechizm heidelberski 24
6. Bracia polscy 26
7. Wulgata klementyńska i Biblia Króla Jakuba 38
8. Procesy o czary jako zwieńczenie dzieła chrystianizacji 39

XLII. Filozofia i nauka u schyłku renesansu 46
1. Filozofowie II połowy XVI w. 47
2. Pirroński sceptycyzm w (fałszywej?) służbie katolicyzmu: Próby Michela de Montaigne 53
3. Giordano Bruno 62
4. Matematycy II połowy XVI w. 71
5. Badania przyrodnicze w II połowie XVI w. 72
6. Magia naturalna Giambattisty della Porty 79
7. Astronomiczne obserwacje Brahego i jego model nieba 84
8. Gilbert o Ziemi jako wielkim, żywym magnesie 88
XLIII. Chrześcijaństwo, filozofia i nauka w I połowie XVII w. 94
1. Początki baptyzmu i dalsze losy purytan 95
2. Filozofowie I połowy XVII w. 97
3. Francis Bacon o Nowym Organonie i Nowej Atlantydzie 106
4. Campanella o Państwie Słońca 122
5. Matematycy I połowy XVII w. 126
6. Badania przyrodnicze w I połowie XVII w. 129

XLIV. Kepler o Nowej astronomii i Harmonii niebieskiej 136
1. Tajemnica kosmosu 136
2. Nowa astronomia 142
3. Dioptryka 146
4. Harmonie świata 147
5. Epitome astronomiae Copernicanae 153
6. Tablice rudolfińskie 155
7. Sen, czyli astronomia księżycowa 156

XLV. Galileusz o ruchach ciał niebieskich i ziemskich 158
1. Pierwsze czterdzieści pięć lat 159
2. Posłaniec z gwiazd i Listy o plamach słonecznych 161
3. Dzieło Kopernika trafia na Indeks ksiąg zakazanych 166
4. Waga probiercza 170
5. Dialog o dwóch najważniejszych systemach świata 176
6. Proces Galileusza 184
7. Rozmowy i dowodzenia matematyczne 188

XLVI. Kartezjusz o człowieku, Bogu i świecie 201
1. Życie i dzieło 201
2. Myślę, więc jestem 203
3. Mam ideę Boga, a więc Bóg jest 205
4. O ciałach materialnych 209
5. O świecie 212
6. O świetle 221
8. Meteorologia 224
9. Geometria 228
9. O budowie ciał zwierząt i ludzi 230
10. Człowiek jako połączenie rozciągłej maszyny i myślącej duszy 233

Bibliografia 239
Indeks osób 242