Nowość
Za darmo

ebook Edukacja młodzieży w prasie społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego w latach 1905–1914 Małgorzata Maria Krakowiak

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2024

Książka jest swoistą rekonstrukcją publicystycznego wizerunku wychowania i kształcenia młodzieży w okresie dorastania. W tym obszarze daje możliwość poznania różnych stanowisk: pedagogów, psychologów, działaczy ruchów społecznych i feministycznych, a także duchowieństwa i ludzi pióra (pisarzy i naukowców). Jest bardzo dobrze udokumentowana źródłowo, zawiera pogłębioną refleksją naukową. Dla czytelnika będzie niewątpliwie wędrówką przez dzieje Królestwa Polskiego i poznaniem problemów młodzieży, jej życia codziennego. Będzie także przygodą poznawczą, gdyż liczne ilustracje dadzą wyobrażenie opisywanych czasów i obyczajowości. Publikacja może też służyć historykom wychowania, historykom socjologii, prasoznawcom i przedstawicielom innych nauk, a także osobom zainteresowanym historią oraz dziejami życia codziennego. To praca ważna, potrzebna i powinna znaleźć się w obiegu naukowym.
Z recenzji prof. dr hab. Janiny Kamińskiej
*
Bez wątpienia publikacja reprezentuje bardzo dobry warsztat pracy naukowej zarówno pod względem narracji, jak i prowadzonych (w pełni poprawnie) analiz materiałów źródłowych. Należy zwrócić uwagę na przyjętą w niej nowatorską perspektywę badawczą, dzięki której edukacja młodzieży przedstawiona na łamach prasy społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego w latach 1905–1914 została nie tylko opisana, ale przede wszystkim zinterpretowana przez pryzmat ówczesnych przeobrażeń modernizacyjnych. Monografia wpisuje się w najnowszy trend rozważań na temat historii życia codziennego i społecznej historii wychowania. Z pewnością wypełni lukę w badaniach nad młodzieżą żyjącą na początku XX wieku w Królestwie Polskim. Jest poznawczo interesująca, wartościowa i oryginalna.

Z recenzji dr hab. Katarzyny Kabacińskiej-Łuczak, prof. UAM

Spis treści ebooka Edukacja młodzieży w prasie społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego w latach 1905–1914

Wykaz skrótów 11
Wprowadzenie 13
Podziękowania 29

ROZDZIAŁ I
Prasa społeczno-kulturalna i pedagogiczna jako źródło do badań historyczno-pedagogicznych nad młodzieżą 31
1.1. Najważniejsze periodyki społeczno-kulturalne oraz czasopiśmiennictwo pedagogiczne w Królestwie Polskim na początku XX w. 31
1.2. Stan badań nad historią młodzieży w Królestwie Polskim do I wojny światowej oraz perspektywy badawcze nad młodym pokoleniem w świetle czasopiśmiennictwa początku XX w. 60

ROZDZIAŁ II
Młodzież i jej rola w życiu społecznym w dyskursie naukowym i publicystycznym u schyłku XIX i na początku XX w. 69
2.1. Poglądy przedstawicieli myśli pedagogicznej Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX w. na temat młodzieży i dorastania 70
2.2. Konceptualizacja pojęcia „młodzież” w wypowiedziach publicystów 84
2.3. Aktywność młodzieży w życiu społeczno-politycznym, kulturalnym i religijnym 90
2.4. Organizacje młodzieżowe i ich znaczenie w świetle czasopiśmiennictwa 109

ROZDZIAŁ III
Edukacja szkolna i wychowanie instytucjonalne młodzieży w świetle prasy – konstatacja problemów i postulaty prezentowane w czasopismach 119
3.1. Szkolnictwo średnie i zawodowe 121
3.2. Edukacja akademicka 135
3.3. Wychowawcze działania szkoły i ich znaczenie w kształtowaniu postaw uczniów w okresie adolescencji 144
3.4. Problemy szkolne młodzieży 152
3.5. Oświata pozaszkolna i działalność samokształceniowa 161
3.6. Instytucje opiekuńczo-wychowawcze dla młodzieży ubogiej i zaniedbanej 168

ROZDZIAŁ IV
Młodzież w środowisku rodzinnym – procesy wychowania i relacje międzypokoleniowe 179
4.1. Wychowanie społeczno-moralne 180
4.2. Kształtowanie postaw religijnych 190
4.3. Wychowanie patriotyczne 199
4.4. Edukacja seksualna jako zadanie rodziny 210
4.5. Międzypokoleniowe relacje w rodzinie 222

ROZDZIAŁ V
Obraz czasu wolnego młodzieży w przekazie prasowym 233
5.1. Czytelnictwo młodzieży 234
5.2. Aktywność fizyczna 248
5.3. Teatr, koncerty, pokazy kinematograficzne 259
5.4. Udział w odczytach, wykładach i wystawach 267
5.5. Wycieczki 274
5.6. Inne formy aktywności 281

ROZDZIAŁ VI
Zagrożenia wieku dorastania – konstatacja problemów czy przejaw publicystycznej „paniki moralnej”?289
6.1. Problemy zdrowotno-higieniczne 291
6.2. Alkoholizm i nikotynizm 301
6.3. Prostytucja, „handel żywym towarem”, pornografia 311
6.4. Samobójstwa 323

Zakończenie 333

Aneks 341
Bibliografia 347
Spis ilustracji 377
Summary 381
Contents 385
Indeks osób 389