ebook Embriologia Hieronim Bartel

Wydawca: PZWL

Rok wydania: 2020

Nowe, uaktualnione wydanie cenionego na rynku wydawniczym podręcznika.
„Obecne, szóste wydanie zostało jak zwykle przygotowane z wielką pieczołowitością i starannością, z licznymi kolorowymi rycinami, bez których zrozumienie zawiłych mechanizmów rozwoju embrionalnego człowieka byłoby niemożliwe. Autor zadbał o uzupełnienie podręcznika o najnowsze informacje dotyczące embriologii człowieka, wśród których nie zabrakło również ostatnich osiągnięć biologii molekularnej oraz genetyki. Czytelnik znajdzie tu również wiadomości z zakresu wad wrodzonych, czynników determinujących ich powstawanie, a także może zapoznać się z zagadnieniami związanymi z komórkami macierzystymi czy klonowaniem w szeroko pojętym aspekcie klinicznym”.
„Autorem podręcznika jest Profesor Hieronim Bartel – wyjątkowa postać w naukach medycznych, uznany autorytet – lekarz, histolog i embriolog. Humanista i erudyta, który wychował i wykształcił wiele pokoleń naukowców, lekarzy oraz studentów. Dlatego też książka, która trafia do Państwa rąk, z jednej strony jest pozycją niezwykle merytoryczną, a z drugiej wyjątkową pod względem dydaktycznym."
Fragment recenzji prof. dr. hab. n. med. Piotra Dzięgiela

Spis treści ebooka Embriologia

Część ogólna 1
1. Zarys historii embriologii 3
Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 16
2. Układ rozrodczy 25
Układ rozrodczy żeński 25
Narządy rozrodcze wewnętrzne 25
Narządy rozrodcze zewnętrzne 32
Układ rozrodczy męski 32
Narządy rozrodcze wewnętrzne 34
Narządy rozrodcze zewnętrzne 38
3. Gametogeneza 41
Oogeneza 41
Cykl płciowy żeński 46
Spermatogeneza 57
Budowa plemnika 61
Regulacja hormonalna spermatogenezy 63
Czynniki wpływające na aktywność plemnikotwórczą jądra 63
Nasienie 65
Mejoza 68
4. Początek rozwoju prenatalnego człowieka. Pierwszy tydzień rozwoju 77
Zapłodnienie 77
Molekularne mechanizmy zapłodnienia 83
Zapłodnienie poza ustrojem kobiety 105
Piętnowanie genomowe rodzicielskie (imprinting genomowy) 110
Stany patologiczne i zespoły wad wrodzonych oraz inne zaburzenia
związane z piętnowaniem genomowym rodzicielskim 113
Inaktywacja chromosomu X 115
Bruzdkowanie 116
Zagnieżdżenie 128
5. Genetyczne i molekularne podstawy rozwoju 132
Molekuły sygnałowe 133
Molekularne szlaki przekazywania sygnału w procesie rozwoju zarodkowego 134
Sygnalizacja Wnt 138
Sygnalizacja Tgf-β 141
Sygnalizacja Hedgehog 143
Sygnalizacja Kinazy tyrozynowej 145
Sygnalizacja Notch 148
Sygnalizacja Integryną 150
Szlak sygnałowy Kwasu retinowego 152
Geny sterujące rozwojem a nowotwory 153
Podstawowe pojęcia oraz nazewnictwo genów zwierzęcych i genów człowieka 154
6. Drugi tydzień rozwoju 156
Powstanie dwulistkowej tarczy zarodkowej 156
Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach 160
7. Trzeci tydzień rozwoju 162
Gastrulacja 162
Powstanie trzylistkowej tarczy zarodkowej 162
Pierwotny układ sercowo-naczyniowy 168
8. Okres zarodkowy. Od 4. do 8. tygodnia rozwoju 171
Mezoderma wewnątrzzarodkowa 171
Endoderma 181
Ektoderma 182
Teoria listków zarodkowych 185
Błony płodowe 185
Fałdowanie się zarodka 195
9. Charakterystyka morfologiczna zarodka i płodu 200
Najważniejsze cechy morfologiczne zarodka 205
Najważniejsze charakterystyczne cechy płodu 210
Czynniki wpływające na wzrost wewnątrzmaciczny płodu 218
Określanie czasu trwania ciąży, terminu porodu, wieku zarodka i płodu 219
10. Łożysko 221
Budowa łożyska 221
Czynność łożyska 236
Wady w rozwoju łożyska oraz inne stany patologiczne łożyska i błon płodowych 240
Sznur pępowinowy 246
Ciąża mnoga 247
Próby ciążowe 258
11. Wady wrodzone 259
Podział wad rozwojowych 265
Zaburzenia genetyczne 267
Uszkodzenia (mutacje) pojedynczego genu 267
Aberracje chromosomowe 269
Wady wrodzone ze znacznym udziałem czynnika genetycznego 274
Wady pochodzenia wieloczynnikowego (dziedziczenie wieloczynnikowe) 274
Wady wywołane przez czynniki teratogenne środowiska zewnętrznego 276
Czynniki teratogenne 282
Diagnostyka prenatalna 327
Ultrasonografia 328
Amniocenteza 330
Biopsja kosmówki 332
Kordocenteza 332
Fetoskopia 333
Nieinwazyjna diagnostyka prenatalna 333
Wskazania do diagnostyki prenatalnej 334
Część szczegółowa 337
12. Jamy ciała, krezki oraz przepona 339
Podział wewnątrzzarodkowej jamy ciała 342
Rozwój przepony 345
Torba sieciowa i krezka grzbietowa żołądka 348
Krezki 351
Zaburzenia w rozwoju jam ciała, pierwotnych krezek i przepony 354
13. Narząd gardłowy i jego pochodne. Twarz oraz szyja 356
Narząd gardłowy (skrzelowy) 356
Łuki gardłowe 356
Kieszonki gardłowe 360
Bruzdy gardłowe 364
Błony gardłowe 364
Zaburzenia w rozwoju narządu gardłowego 365
Język 367
Zaburzenia w rozwoju języka 367
Ślinianki 369
Tarczyca 369
Zaburzenia w rozwoju tarczycy 369
Twarz 372
Jamy nosowe 376
Podniebienie 376
Zaburzenia w rozwoju twarzy i podniebienia 379
14. Układ oddechowy 383
Molekularne mechanizmy rozwoju tchawicy i drzewa oskrzelowego 389
Zaburzenia w rozwoju układu oddechowego 392
15. Układ pokarmowy 395
Jelito pierwotne przednie 395
Przełyk 396
Żołądek 397
Dwunastnica 397
Wątroba i pęcherzyk żółciowy 404
Trzustka 405
Śledziona 405
Jelito pierwotne środkowe 406
Jelito pierwotne tylne 410
Molekularne mechanizmy różnicowania pierwotnego jelita 413
Zaburzenia w rozwoju układu pokarmowego 418
Wady jelita pierwotnego przedniego 418
Wady jelita pierwotnego środkowego 419
Wady jelita pierwotnego tylnego 423
16. Układ moczowo-płciowy 426
Układ moczowy 426
Nerka 429
Pęcherz moczowy i cewka moczowa 435
Gruczoł krokowy (stercz) 440
Układ płciowy 441
Rozwój gonad 441
Rozwój narządów płciowych wewnętrznych 449
Rozwój narządów płciowych zewnętrznych 456
Rozwój kanału pachwinowego i zstępowanie jąder 460
Zaburzenia w rozwoju układu moczowo-płciowego 464
Wady układu moczowego 464
Wady wrodzone układu płciowego 467
17. Układ sercowo-naczyniowy 473
Rozwój serca 475
Podział kanału przedsionkowo-komorowego, pierwotnego przedsionka i pierwotnej komory 483
Zatoka żylna 488
Lewy przedsionek i pierwotna żyła płucna 489
Podział pierwotnej komory 489
Układ przewodzący serca 490
Pierwotne i wtórne pole sercotwórcze, sercowe komórki grzebienia nerwowego oraz molekularne mechanizmy embriogenezy serca 491
Układ tętniczy 500
Układ żylny 505
Układ limfatyczny 509
Układ krążenia płodu i noworodka 511
Krążenie płodowe 511
Zmiany w układzie krążenia po urodzeniu 513
Zaburzenia w rozwoju układu sercowo-naczyniowego 515
Wady wrodzone serca i dużych naczyń krwionośnych 515
Wrodzone wady łuku aorty 520
Zaburzenia w rozwoju układu żylnego i limfatycznego 521
18. Układ nerwowy 522
Układ nerwowy ośrodkowy 528
Rdzeń kręgowy 528
Opony 531
Mielinizacja 533
Mózgowie 533
Molekularne podstawy różnicowania płytki, rynienki i cewy nerwowej 548
Układ nerwowy obwodowy 554
Nerwy czaszkowe 554
Układ nerwowy autonomiczny 555
Układ nerwowy współczulny 555
Układ nerwowy przywspółczulny 555
Zaburzenia w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego 558
Wady wrodzone rdzenia kręgowego 558
Wady wrodzone mózgowia 563
Wady wrodzone gruczołu nadnerczowego 567
Komórki grzebienia nerwowego 568
Zaburzenia związane z komórkami grzebienia nerwowego 575
19. Oko, ucho, narząd węchu 580
Oko 580
Siatkówka, ciało rzęskowe i tęczówka 583
Soczewka, ciało szkliste i rogówka 586
Nerw wzrokowy i pozostałe struktury oka 588
Molekularne mechanizmy rozwoju oka 588
Zaburzenia w rozwoju narządu wzroku 594
Ucho 596
Ucho zewnętrzne 596
Ucho środkowe 600
Ucho wewnętrzne 600
Molekularne mechanizmy rozwoju ucha wewnętrznego 606
Zaburzenia w rozwoju narządu słuchu i równowagi 610
Wady wrodzone małżowiny usznej 610
Narząd węchu 611
Wady wrodzone narządu węchu 611
20. Krew 615
Erytrocytopoeza 618
Granulocyty 618
Płytki krwi 619
Limfocyty 619
Limfocyty T 619
Limfocyty B 622
Monocyty – makrofagi (jednojądrowe fagocyty), komórki NK 625
Zaburzenia związane z krwią oraz rozwojem odporności 626
Konflikt matczyno-płodowy 626
Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa 628
α-Talasemia 628
Wrodzone zaburzenia układu odpornościowego (zespoły niedoborów odporności) 628
21. Układ szkieletowy 629
Rozwój chrząstki 629
Rozwój kości 630
Kostnienie na podłożu błoniastym 630
Kostnienie na podłożu chrzęstnym 631
Molekularne mechanizmy rozwoju układu kostnego 632
Molekularne mechanizmy powstawania i różnicowania się elementów chrzęstnych i kostnych w kości długiej 639
Rozwój stawów 639
Szkielet osiowy 641
Kości obręczy kończyny górnej i dolnej oraz kończyn 651
Zaburzenia w rozwoju układu szkieletowego 652
Wady wrodzone szkieletu osiowego 652
Wady czaszki 655
Uogólnione wady układu kostnego 656
22. Układ mięśniowy 657
Mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe 657
Molekularne mechanizmy rozwoju mięśni 665
Zaburzenia rozwojowe mięśni 667
23. Kończyny 668
Molekularne mechanizmy rozwoju kończyn 675
Zaburzenia w rozwoju kończyn 678
24. Powłoka wspólna 682
Skóra 682
Włosy 685
Gruczoły łojowe 685
Gruczoły potowe 685
Paznokcie 688
Gruczoły sutkowe 689
Molekularne mechanizmy rozwoju skóry i jej wytworów 691
Zęby 692
Molekularne mechanizmy rozwoju zębów 698
Zaburzenia w rozwoju powłoki wspólnej 701
Wady wrodzone skóry 701
Wady wrodzone włosów 702
Wady wrodzone paznokci 702
Wady gruczołu sutkowego 703
Wady wroodzone zębów 703
25. Klonowanie 705
26. Komórki macierzyste 715
Słownik podstawowych terminów embriologicznych 729
Podziękowania 752
Skorowidz 758