ebook Etymologia a konotacja słowa Małgorzata Brzozowska

Wydawca: UMCS

Rok wydania: 2009

Autorka za cel postawiła sobie zbadanie wzajemnych zależności pomiędzy dającym się odtworzyć etymologicznym znaczeniem wyrazu a jego szeroko pojętym tłem konotacyjnym, pokazanie, w jaki sposób znaczenie to, onomazjologicznie uzasadnione - steruje całą, rozległą nieraz sferą konotacji i stanowi jądro obrazu świata wyłaniającego się zza znaczeń. Praca mieści się w nurcie kognitywistycznego modelu opisu języka.

Spis treści ebooka Etymologia a konotacja słowa

Wstęp 7
Podziękowania 11

Rozdział I 12
Etymologia w językoznawstwie i naukach pokrewnych 12
1.1. Znaczenie słowa „etymologia” 12
1.2. Etymologia w starożytności 12
1.3. Etymologie średniowieczne: Izydor z Sewilli, Honoriusz z Autun 14
1.4. Początki badań porównawczych (Julius i Joseph Scaligerowie) 15
1.5. Poszukiwania prajęzyka 15
1.6. Etymologizacje Cypriana Kamila Norwida 17
1.7. Etymologia XIX-wieczna. Niemieckie językoznawstwo historyczno-porównawcze. Badania mitologii 18
1.8. Strukturalistyczne podejście do etymologii 19
1.9. Etymologia ludowa. 19
1.10. Dwudziestowieczne etymologie poetyckie: Stanisław Ignacy Witkiewicz, Stanisław Barańczak 21
1.11. Współczesna filozofia języka wobec etymologii 22
1.12. Etymologia w XX w. 23
1.13. Etymologia w kręgu lingwistyki kognitywnej 27
1.14. Podsumowanie 32

Rozdział II 34
O znaczeniu terminu konotacja w semantyce językoznawczej 34
2.1. Pochodzenie terminu 34
2.2. Konotacja w logice. 34
2.3. Konotacja w semantyce językowej i jej badanie 36
2.4. Rozumienie konotacji przyjęte w pracy 42
2.5. Etymologia a konotacja semantyczna 43

Rozdział III 44
Etymologia i konotacja nazw kamieni analizowanych w Słowniku stereotypów i symboli ludowych (z. 1 i 2) 44
3.1. Zagadnienie regularności przemian semantycznych. 44
3.2. Nazwy kamieni w polszczyźnie (SSiSL 1) 45
3.3. Wnioski 71

Rozdział IV 72
Etymologia i konotacja wyrazów praca i robota 72
4.1. Praca i robota 72
4.2. Robota 73
4.3. Praca 78
4.4. Podsumowanie 82
4.5. Praca i sacrum w polszczyźnie ludowej 83
4.6. Dwa spojrzenia na pracę. Perspektywa interpretacyjna, znaczenie słowa i etymologia 103

Rozdział V 117
Derywaty onomazjologiczne (asocjacyjne) w językowym obrazie świata 117
5.1. Derywaty onomazjologiczne 117
5.2. Nazwy grzybów polskich 120
5.3. Nazwy motyli polskich 121
5.4. Polskie nazwy miesięcy 123
5.5. Podsumowanie 125

Rozdział VI 128
Etymologia ludowa w „podaniach etymologicznych” a konotacja nazw własnych 128
6.1. „Podanie etymologiczne” i jego definicja 128
6.2. Superstruktura podania etymologicznego 133
6.3. Konotacja nazw własnych a etymologia ludowa 139
6.4. Podsumowanie 143

Zakończenie 145
Bibliografia tekstów cytowanych i powoływanych w pracy 147
Indeksy nazw grzybów i motyli 159