ebook Geostrategiczny wybór Rosji u zarania trzeciego tysiąclecia - Tom 2 Rafał Lisiakiewicz

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2015

Geostrategiczny wybór Rosji u zarania trzeciego tysiąclecia, monografia stanowiąca owoc projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, ma na celu wskazanie potencjalnej możliwości i faktycznej realizacji idei partnerstwa strategicznego Federacji Rosyjskiej z innymi podmiotami na początku XXI wieku. Pierwsza część drugiego tomu monografii koncentruje się na wyjaśnieniu zachowań politycznych Rosji na europejskim kierunku jej aktywności zagranicznej, który przez długi czas był w deklaracjach Moskwy ujmowany w kategoriach partnerstwa strategicznego. Eksplanacja oparta jest z jednej strony na analizie decyzji politycznych państwa rosyjskiego w odniesieniu do zachodnich partnerów, a z drugiej na systemowej próbie odtworzenia jego priorytetów w skali globalnej i regionalnej. Niespodziewane wydarzenia z początku 2014 roku, który przyniósł aneksję Krymu dokonaną dzięki zastosowaniu oddziałów powietrznodesantowych i GRU w charakterze tzw. zielonych ludzików (uprzejmych ludzi) oraz zakamuflowane wsparcie Kremla dla prorosyjskich separatystów na wschodzie Ukrainy, uzmysłowiły światu zachodniemu, że nie docenił determinacji Moskwy w zakresie obrony własnych interesów. Niniejsza publikacja stanowi próbę zarysowania motywów rosyjskiej asertywności na arenie międzynarodowej, a także przyczyn kryzysu w relacjach rosyjsko-europejskich i perspektyw dalszej współpracy Federacji Rosyjskiej z Unią Europejską.

Spis treści ebooka Geostrategiczny wybór Rosji u zarania trzeciego tysiąclecia - Tom 2

Wprowadzenie 7
1. Ewolucja polityki zagranicznej Rosji. Konsekwencje dla relacji z UE 11
1.1. Wpływ rezultatów rywalizacji zimnowojennej na politykę współczesnej Rosji 14
1.2. Od atlantystów do wielobiegunowego świata dierżawników.Od współpracy do „powstrzymywania” Zachodu 21
1.3. Zmiany w polityce rosyjskiej doby Putina 31
2. Uwarunkowania wewnętrzne rosyjskiego oglądu rzeczywistości międzynarodowej i ich konsekwencje dla Zachodu 41
2.1. Pozycja władzy w rosyjskim społeczeństwie 42
2.2. Statokratyzm rosyjskiej polityki 49
2.3. Znaczenie czynnika siły w polityce Federacji Rosyjskiej 50
2.4. Idea suwerennej demokracji 52
3. Uwarunkowania geopolityczne współpracy Rosji z Zachodem 57
3.1. Realizm i geopolityka – podstawowe cechy rosyjskiej polityki międzynarodowej 57
3.2. Równowaga sił w relacjach międzynarodowych 60
3.3. Mocarstwowość/imperializm 63
3.4. Pragmatyzm rosyjskiej polityki zagranicznej 75
3.5. Rosja jako kraj rozłożony na dwóch kontynentach 77
3.6. Zachód i rywalizacja geopolityczna 78
3.7. Zachód – partner czy konkurent? 82
4. Rosyjski model gospodarczy a współpraca z partnerami zagranicznymi 87
4.1. Kwestia syndromu petrostate 95
4.2. Gospodarka a elity i polityka gospodarcza 97
4.3. Kondycja rosyjskiej gospodarki a polityka wewnętrzna i zagraniczna 108
5. Miejsce Unii Europejskiej wśród regionalnych priorytetów polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej 117
5.1. Priorytety regionalne w polityce zagranicznej FR – warstwa deklaratywna 118
5.2. Realia współpracy regionalnej w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Miejsce Unii Europejskiej 122
5.3. Relacje FR – regiony światowej polityki – wnioski dla relacji UE–FR 137
6. UE jako partner strategiczny Rosji – wymiar polityczny 141
6.1. Analiza poziomu instytucjonalizacji wzajemnych relacji 142
6.2. Przeszkody w realizacji partnerstwa rosyjsko-unijnego 149
6.3. Sfera bezpieczeństwa 157
7. Znaczenie związków gospodarczych dla partnerstwa rosyjsko-unijnego 179
7.1. Przesłanki partnerstwa gospodarczego 180
7.2. Różnice w polityce gospodarczej 189
7.3. Problemy dialogu gospodarczego 193
7.4. Polityka energetyczna 200
8. Rosja i jej polityka wobec poszczególnych krajów UE 211
8.1. Znaczenie geostrategiczne poszczególnych krajów europejskich
dla Federacji Rosyjskiej 211
8.2. Kraje zachodniej Europy 218
8.3. Europa Środkowo-Wschodnia 229
8.4. Inne kraje zachodnie i skandynawskie 240
Podsumowanie 245
Bibliografia 249
Summary 273