ebook Historia Technik Budowlanych. Fundamenty, rusztowania, mury, więźby, sklepienia Jan Tajchman, Andrzej Jurecki

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2020

To pierwsza z trzech książek z serii prezentującej z jednej strony metody stosowane w dawnym budownictwie, z drugiej współczesną wiedzę konserwatorską. Jest efektem wieloletniej działalności naukowo-badawczej i doświadczenia zawodowego Profesora Jana Tajchmana – prekursora współczesnych badań naukowych nad technologią, technikami i materiałoznawstwem historycznych budowli. Pierwszy tom dotyczy fundamentów, rusztowań, murów, więźb oraz sklepień. Jest polecany w szczególności studentom kierunków technicznych, architektury, uczelni plastycznych a także badaczom historycznej architektury oraz zawodowym konserwatorom zabytków.

Spis treści ebooka Historia Technik Budowlanych. Fundamenty, rusztowania, mury, więźby, sklepienia

Wstęp 11
Tom I. FUNDAMENTY, RUSZTOWANIA, MURY KAMIENNE I CEGLANE 13
1.Etapy wznoszenia budowli 15
2.Fundament ciągły wykonany w wykopie wąskoprzestrzennym (wg A. Kąsinowskiego) 17
3.Mur fundamentowy, punktowy (wg A. Kąsinowskiego) 19
4.Kraków – fundament ciągły z odsadzkami i bez nich 22
5.Gdańsk, kościół św. Jana – grunt podatny na kompresję 24
6.Ruszty i palowanie (wg A. Kąsinowskiego) 26
7.Rzym – fundament betonowy 27
8.Malbork – wzmocnienie fundament—w zamku 28
9.Skutki wykonania betonowej posadzki i betonowej opaski (chodnika) wokół kościoła 29
10. Schemat zapewnienia przepływu wilgoci z podłoża przez wentylowaną posadzkę 30
11. Kościół w Krośniewicach 31
12. Rusztowania i kołowroty 32
13. Rusztowania: dwustojakowe, jednostojakowe, przewieszone 33
14. Kościół klasztorny w Marianowie 34
15. Kościół św. Anny w Warszawie 35
16. Kościół Narodzenia NMP w Wiślicy z ciosów kamiennych, z otworami maculcowymi 36
17. Rusztowania, mur kamienny, pomosty kosznicowe A i B 37
18. Urządzenia (kołowroty) do podnoszenia ciężar—w 39
19. Katedra w Pelplinie 41
20. Zachowane na strychach naczynia do podnoszenia materiał—w 44
21. Wątki kamienne, opus emplectum 45
22. Rotunda Feliksa i Adaukta na Wawelu (2. poł. X w.) 46
23. Mury romańskie 47
24. Mur mieszany 48
25. Brama Floriańska w Krakowie (2. poł. XIV w.) 49
26. Zespół klasztorny cystersów w Wąchocku (1218–1239) 50
27. Powierzchnie obrabiane po kamieniarsku 51
28. Kościół gotycki w Przecznie (pocz. XIV w.) 52
29. Kościoły na ziemi chełmińskiej 54
30. Rodzaje cegieł (wg A. Kąsinowskiego) 55
31. Rodzaje odsadzek i spoin (wg A. Kąsinowskiego) 56
32. Wzorzec materiałów budowlanych na ratuszach włoskich 58
33. Wysokość cegieł (w mm) 59
34. Kruchta kościoła św. Jan—w w Toruniu 60
35. Typowa destrukcja mur—w średniowiecznych 61
36. Mury różnej grubości 62
37. Mury o różnym układzie cegieł 63
38. Mury obwodowe i strzępia 64
39. Spoina w ceglanych murach średniowiecznych 66
40. Ceglane wątki średniowieczne 68
41. Wiązania naroży wątków średniowiecznych 69
42. Wiązania naroży wątków nowożytnych 70
43. Opracowane wątki spoin na przykładach 71
44. Ratusz w Szczecinie – wykończenie blend okiennych 72
45. Zniszczenia cegieł 73
46. Kościół św. Witalisa we Włocławku – fragment fryzu maswerkowego na strychu 75
47. Toruń, ul. Łazienna 22 76
48. Toruń, ul. Żeglarska 13 – elewacja frontowa 78
49. Toruń, ul. Mostowa 24 – fragment elewacji 79
50. Kościół NMP w Poznaniu – Ostrów Tumski 80
51. Technika i organizacja budowy gotyckich kościołów miejskich na Śląsku na przykładzie realizacji kościoła św. Mikołaja w Brzegu (wg M. Kutznera) 86
Zadania sprawdzające 91
Literatura 93
Tom II. CIESIELSKIE KONSTRUKCJE DACHÓW I ICH PROBLEMATYKA KONSERWATORSKA 95
Wprowadzenie 97
1. Asortyment drewna budowlanego dawniej 102
2. Propozycja systematyki i uporządkowania terminologii ciesielskich konstrukcji dachowych występujących na terenie Polski od XIV do XX w. 104
3.Więźby różne 135
4. Zasady odwzorowania ciesielskich konstrukcji dachowych w dokumentacjach konserwatorskich 175
5. Podstawowe zasady napraw więźb dachowych 197
6. Przedłużenia, wzmocnienia i wymiana. Połączenia napraw wykonywanych przez cieśli 199
7. Podstawowe pojęcia dotyczące więźb dachowych wg D. Mączyńskiego,
J. Tajchmana i M. Warchoła. Materiały do terminologii więźb dachowych 206
Zadania sprawdzające 215
Literatura 217
Tom III. BUDOWA SKLEPIEŃ I KOPUŁ ORAZ ICH PROBLEMATYKA KONSERWATORSKA 221
Wprowadzenie z artykułu prof. Zbigniewa Janowskiego 223
1. Kształty łęków – łuków 226
2. Łęki 227
3.Różne kolebki 232
4. Opory sklepień kolebkowych 233
5. Sklepienia kolebkowe stosowane w starożytności (w Mezopotamii, Egipcie, a w szczególności w Rzymie) 234
6. Zakładanie sklepień o łukach pełnych w odbudowywanym zamku w Warszawie 235
7. Sklepienie niespoinowane, murowane „na wycisk” 236
8. Klasztor dominikanów w Krakowie (XIII w.) 239
9. Włochy – kosznica użyta zamiast deskowania 240
10. Przeciążenia sklepień 241
11.Formowanie sklepienia klasztornego i krzyżowego 244
12. Sklepienia różne 245
13. Sklepienie krzyżowe 246
14. Rozwój systemu wiązanego nawy głównej z nawami bocznymi 247
15. Kościoły bazylikowe 248
16. Kościoły halowe 250
17. Rozkład sił 251
18. Klasztor z Jasienicy (1. poł. XIV w.) 252
19. Zamek Albrechta w Miśni (1470 r.) 254
20. Opory sklepienia krzyżowego z zaplanowaną nadwieszką 255
21. Zamek radzyński 256
22. Wnętrze kościoła – opór sklepienia 258
23. Sklepienia krzyżowe 259
24. Profile żeber sklepień gotyckich 261
25. Toruń ul. Szczytna 2 264
26. Wieża zamku lidzbarskiego 265
27. Klasztor w Mogilnie (1065 r.) 266
28. Zworniki (klucze) sklepienia 267
29. Wsporniki sklepień 268
30. Sklepienie wykonane „z wolnej ręki” 270
31. Kościół Świętego Krzyża we Wrocławiu 272
32. Tworzenie sklepienia gwiaździstego 273
33. Kościół św. Brygidy w Gdańsku – sklepienia gwiaździsto-sieciowe 283
34. Zamek w Toruniu – piwnice 284
35. Kościół jednonawowy w Poznaniu 285
36. Ratusz w Toruniu – piwnice 286
37. Kościół św. Józefa w Gdańsku – odbudowa zniszczonego sklepienia gwiaździstego w żelbecie 287
38. Podstawa sklepienia 289
39. Sklepienia sieciowe 290
40. Sklepienia kryształowe 292
41. Praca kopuły 298
42. Schematy kopuł 299
43. Grób Agamemnona 301
44. Rzym, Panteon rok 118 302
45. Kościół Hagia Sofia w Konstantynopolu (kości—ł Mądrości Bożej) 303
46. „Kopuła” Santa Maria del Fiore we Florencji (1420–1460) 305
47. Bazylika św. Piotra w Rzymie 310
48. Kaplica Zygmuntowska w Krakowie 312
49. Schemat prac badawczych i projektowych dla napraw i konserwacji sklepienia zabytkowego 316
Zadania sprawdzające 320
Literatura 321