ebook Idee edukacyjne późnoantycznej sofistyki IV wieku Michał Kosznicki

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Rok wydania: 2014

Gdańsk w wyniku reformacji stał się w XVI w. miastem protestanckim, w którym pozostał jednak pewien margines ludności katolickiej przywiązanej do tradycyjnej religii, która w wyniku reform i odnowy Kościoła, a przede wszystkim sprzyjających procesów demograficznych, coraz bardziej zyskiwała na znaczeniu. Publikacja jest próbą oceny funkcjonowania mniejszościowej grupy w warunkach nieustającej konfesyjnej konfrontacji, a zarazem bilans dwóch stuleci koegzystencji wrogich sobie, a jednak skazanych na współpracę społeczności.

Spis treści ebooka Idee edukacyjne późnoantycznej sofistyki IV wieku

Wstęp 7
Źródła 10
Stan badań 14

Rozdział I. Sofiści i edukacja w IV wieku 24

1.1. Sofiści i ich szkoły środowiskiem edukacyjnym w IV wieku 24
1.1.1. Libaniusz (Libanios) 27
1.1.2. Himeriusz (Himerios) 33
1.1.3. Temistiusz (Themistios) 36
1.2. Greckie ośrodki szkolnictwa na wschodzie imperium rzymskiego 40
1.3. Edukacyjne wzorce z przeszłości 47

Rozdział II. Zapatrywania na edukację formalną w twórczości IV‑wiecznych sofistów pogańskich 53

2.1. Cele działań edukacyjnych 54
2.1.1. Libaniusz, Himeriusz – ideał retoryczny 54
2.1.2. Temistiusz – ideał filozoficzno‑retoryczny 66
2.2. Misja edukacyjna nauczyciela 75
2.3. Ideał ucznia 88
2.4. Pedagodzy 99

Rozdział III. Rodzina jako środowisko wychowawcze w opinii późnoantycznych sofistów 115

3.1. Rola i zadania rodziny 115
3.2. Zadania opiekuńcze i wychowawcze ojca 122
3.2.1. Ojcowie i zagrożenia procesu wychowawczego 128
3.2.2. Ojcowie i synowie 137
3.2.3. Ojciec‑nauczyciel 139
3.3. Wychowawcza rola matki w rodzinie 144
3.4. Dzieci i młodzież 149

Rozdział IV. Edukacja władcy późnorzymskiego w opinii IV‑wiecznych sofistów 154

4.1. Wychowanie władcy w ujęciu Libaniusza 154
4.2. Edukacja władcy rzymskiego w opinii Temistiusza 159

Zakończenie 164

Aneks 1. Himeriusz, Monodia na śmierć syna Rufina (Μονωδία εἰς τὸν υἱὸν αὐτοῦ Ῥουφῖνον) 167
Aneks 2. Libaniusz, Czy należy się żenić (Εἰ γαμητέον) 174
Aneks 3. Temistiusz, O umiarkowaniu w uczuciach albo o miłości do dzieci (Μετριοπαθης η φιλοτεκνος – Or. 32) 180
Aneks 4. Libaniusz, O zapraszaniu na uroczystości (Περί τῶν ἑν ταῖς ἑορταῖς κλήσεων) – Or. 53 189
Aneks 5. Libaniusz, Chreia 3. Izokrates mówił, że korzeń edukacji jest gorzki, jego owoc słodki (Ἰσοκράτης τῆς παιδείας τὴν μὲν ῥίζαν ἔφη πικράν, τοὺς δὲ καρποὺς γλυκεῖς) 197

Bibliografia 205
Wykaz skrótów 220