ebook Jak przeżyć w afrykańskim mieście? Maciej Kurcz

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2012

Przedmiotem prezentowanej publikacji jest dynamiczny proces kształtowania się Dżuby – stolicy Sudanu Południowego, opisany i analizowany z perspektywy działań życiowych zwykłego człowieka, niedawnego domiejskiego migranta. Wszystkie dane faktograficzne pochodzą z serii etnograficznych badań, przeprowadzonych w latach 2007–2008 w południowosudańskiej Dżubie.
Najważniejszą rzeczą dla każdego migranta jest zaadaptowanie się do życia w mieście, w którym panują skrajnie trudne warunki – brak wody i kanalizacji, prądu, wysokie ceny, co wraz z wieloetnicznością i wielokulturowością powoduje poczucie wyobcowania. Ogromne znaczenie w radzeniu sobie mieszkańców z problemami podstawowymi ma rodzina. Układy społeczne w mieście cechuje współzależność różnych grup społecznych. Rośnie znaczenie takich grup, jak kobiety oraz dzieci i młodzież, odgrywających coraz większą rolę w gospodarce. W rodzinie miejskiej każdy domownik zaangażowany jest w praktyki ekonomiczne. Etniczność Dżuby w naturalny sposób wiąże się ze specyfiką życia miejskiego. Miasto to miejsce, w którym etniczności nie ma – na tym polega jego specyfika. Dżuba to miasto kultur i konfliktów, gdzie religia została podniesiona do rangi osnowy tożsamości grupowej. Religia (islam i chrześcijaństwo) w mieście służy zacieraniu etniczności, daje możliwość szybkiego wejścia w miejską ekumenę.
Praca może być przydatna wszystkim zainteresowanym kontynentem afrykańskim, zwłaszcza etnografom, antropologom, specjalistom zajmującym się Sudanem Południowym.

Spis treści ebooka Jak przeżyć w afrykańskim mieście?

Spis treści

Wstęp / 9
Przedmiot badań i metoda / 19
Sudan Południowy jako obszar zainteresowań badawczych / 19
Strategie prac terenowych. Metody i techniki badawcze / 22

R o z d z i a ł p i e r w s z y
Miasto afrykańskie

Odkrywanie miasta afrykańskiego / 37
Zarys urbanizacji afrykańskiej / 43
Miasto dziś / 58
Dychotomiczna struktura miejska / 60
Dżuba na pograniczu politycznym i kulturowym. Koncepcja pogranicza afrykańskiego / 62
Pogranicza afrykańskie wczoraj i dziś / 64
Pogranicze południowosudańskie / 70
Dżuba i jej otoczenie / 73
Miasto Dżuba — założenie i stan współczesny / 77

R o z d z i a ł d r u g i
Dżuba — miasto przyciągające migrantów

Domiejska migracja / 91
Uchodźcy i wewnętrznie przesiedleni / 94
„Powracający” jako migranci domiejscy / 96
Pierwsze dni / 98

R o z d z i a ł t r z e c i
Przestrzenne struktury

Dialektyka przestrzeni / 105
Sytuacja prawna gruntów miejskich. „Walka o prawa do miasta” /109
Struktury formalne i nieformalne / 115
„City” / 115
Hai Dżalaba / 116
Nieformalna zabudowa. Przykład Munuki oraz Gabat / 117
Aranżacja przestrzeni mieszkalnej / 120
Niedorozwój infrastruktury i jego uwarunkowania / 122
Komunikacja miejska / 124
Przestrzenie handlowe / 127
Sklepy / 127
Suk Customs oraz Konjo Konjo / 128
Miejsca sakralne / 130
Islam versus chrześcijaństwo / 132
Poruszanie się w przestrzeni / 133
W miejskim mikrobusie / 133
„Zabić nudę” / 136
Miasto w oczach jego mieszkańców / 139

R o z d z i a ł c z w a r t y
Rodzina miejska i jej przemiany. Wzrost znaczenia grup marginalizowanych

Rodzina w studiach nad miastem afrykańskim / 155
Dynamiczna struktura rodziny / 156
Kontynuowanie tradycyjnych wzorców życia rodzinnego / 159
Reguły zawierania małżeństw / 162
Kobiety samotne. Feminizacja rodziny miejskiej / 171
Dzień z życia kobiety / 175
Pokolenie młodych kobiet / 176
Stowarzyszenia dowolne. Formy organizowania się kobiet / 178
„Dzieci ulicy”. Sytuacja najmłodszych i młodzieży / 183

R o z d z i a ł p i ą t y
Sytuacja zawodowa mieszkańca miasta. Strategie ekonomiczne rodziny

W świetle dotychczasowych badań nad miastem Afryki / 203
Podstawowe strategie zarobkowania w Dżubie / 208
Kobieta a budżet rodziny / 211
Zbieractwo i motocykle / 219
Byli uchodźcy a rynek pracy / 221
Mobilność repatriantów / 225
Organizacje pomocowe oraz administracja państwowa. Hierarchiczna struktura zawodów w mieście / 227
Cudzoziemcy a monopolizacja handlu oraz usług / 236
Kobiety z sąsiednich krajów. Kryminalizacja strategii ekonomicznych w mieście pogranicza / 238

R o z d z i a ł s z ó s t y
Przemiany etniczności

Etniczność w środowisku miasta afrykańskiego / 255
Struktura etniczna Dżuby / 256
Wzmacnianie etniczności. Walka o wpływy między poszczególnymi społecznościami / 259
Bezetniczność / 265
Język a przełamywanie etniczności / 267
Nowe tożsamości. Przykład byłych uchodźców i wewnętrznie przesiedlonych / 270

R o z d z i a ł s i ó d m y
Religia w mieście

Miasto a religia / 285
Chrześcijaństwo a urbanizacja w Afryce / 285
Muzułmanie z Dżuby. Wzmacnianie solidarności grupowej / 288
Chrześcijaństwo w natarciu. Sytuacja wierzeń plemiennych / 291
Chrześcijaństwo jako czynnik wspomagający w radzeniu sobie z koniecznościami dnia codziennego / 294
Nowo Narodzeni Chrześcijanie / 297
Idee millenarystyczne (mesjanistyczne) / 301

Zakończenie / 311

Bibliografia / 317

Summary / 327
Zusammenfassung / 331