ebook Konflikty zbrojne na bliskim wschodzie i w Afryce w drugiej dekadzie XXI wieku. Przebieg – uwarunkowania – implikacje Katarzyna Czornik, Miron Lakomy

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2018

Istnieje współcześnie paląca potrzeba podjęcia naukowej analizy charakteru konfliktów zbrojnych, które toczyły się w drugiej dekadzie XXI wieku na Bliskim Wschodzie i w Afryce. Coraz częściej wywierają one bowiem zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo państw NATO i Unii Europejskiej, czego wyraźnym sygnałem stał się kryzys migracyjny w 2015 roku oraz drastyczny wzrost liczby zamachów terrorystycznych w Europie w ostatnich latach. Jest to tym poważniejszy problem, iż tak światowa, jak i rodzima opinia publiczna postrzegają je w sposób bardzo uproszczony, przepojony stereotypami bądź przekłamaniami, często niestety przekazywanymi bezrefleksyjnie przez media masowe.

Głównym celem badawczym monografii jest ukazanie przebiegu, podstawowych uwarunkowań oraz najważniejszych implikacji wybranych konfliktów zbrojnych na obszarze Bliskiego Wschodu i Afryki w drugiej dekadzie XXI wieku. Do analizy wybrano w sumie sześć konfliktów zbrojnych: w Syrii, Libii, Mali, Republice Środkowoafrykańskiej, wojnę z tzw. Państwem Islamskim w Syrii i Iraku oraz konflikt izraelsko-palestyński. Wśród celów szczegółowych prezentowanej monografii należy wymienić: omówienie przebiegu wszystkich wybranych konfliktów zbrojnych w Afryce i na Bliskim Wschodzie, zweryfikowanie narosłych wokół tych konfliktów stereotypów i przekłamań, scharakteryzowanie najważniejszych czynników, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, które wpłynęły na wybuch oraz przebieg wybranych konfliktów zbrojnych, wyodrębnienie, o ile to możliwe, wspólnych cech konfliktów zbrojnych w Afryce i na Bliskim Wschodzie w drugiej dekadzie XXI wieku, oraz wskazanie najpoważniejszych implikacji konfliktów zbrojnych dla bezpieczeństwa omawianych państw, jak i bezpieczeństwa międzynarodowego.

Spis treści ebooka Konflikty zbrojne na bliskim wschodzie i w Afryce w drugiej dekadzie XXI wieku. Przebieg – uwarunkowania – implikacje

SPIS TREŚCI

Wstęp 9

I. WOJNA DOMOWA W SYRII (2011-) - Miron Lakomy
1.1. Przebieg konfliktu / 13
1.2. Uwarunkowania wojny domowej w Syrii / 31
1.2.1. Uwarunkowania wewnętrzne / 31
1.2.1.1. Ewolucja sytuacji politycznej w Syrii / 31
1.2.1.2. Ewolucja sytuacji społecznej i gospodarczej Syrii / 33
1.2.1.3. Podziały etniczne i religijne / 34
1.2.1.4. Czynnik wojskowy / 38
1.2.1.5. Skład oraz ideologia frakcji rebelianckich / 45
1.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne / 53
1.2.2.1. Uwarunkowania regionalne / 53
1.2.2.2. Uwarunkowania globalne / 69
1.3. Implikacje wojny domowej w Syrii / 86

II. POWSTANIE, FUNKCJONOWANIE I UPADEK TZW. PAŃSTWA ISLAMSKIEGO (ISIS). KONTEKST IRACKI – Katarzyna Czornik
2.1. Powstanie tzw. Państwa Islamskiego (ISIS) / 91
2.2. Funkcjonowanie tzw. Państwa Islamskiego / 109
2.3. Upadek tzw. Państwa Islamskiego / 117

III. KONFLIKT IZRAELSKO-PALESTYŃSKI – Katarzyna Czornik
3.1. Przebieg konfl iktu / 127
3.2. Uwarunkowania konfliktu bliskowschodniego / 174
3.2.1. Uwarunkowania wewnętrzne / 174
3.2.1.1. Status Jerozolimy / 174
3.2.1.2. Osadnictwo żydowskie na terenach okupowanych / 182
3.2.1.3. Mur Bezpieczeństwa (Security Fence) i Żelazna Kopuła (Iron Dome) / 186
3.2.1.4. Wybory parlamentarne w Izraelu i osoba premiera Benjamina Netanjahu / 194
3.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne / 199
3.2.2.1. Bliskowschodni proces pokojowy / 199
3.2.2.2. Strategiczne partnerstwo amerykańsko-izraelskie / 209
3.3. Implikacje konfl iktu bliskowschodniego / 219

IV. WOJNA DOMOWA W LIBII I INTERWENCJA NATO – Katarzyna Czornik
4.1. Przebieg konfl iktu / 223
4.2. Uwarunkowania wojny domowej w Libii i międzynarodowej interwencji / 251
4.2.1. Uwarunkowania wewnętrzne / 251
4.2.1.1. Sytuacja wewnętrzna Libii – determinanty geopolityczne, demografi czne i społeczne / 251
4.2.1.2. Uwarunkowania ekonomiczne – znaczenie libijskich surowców energetycznych / 254
4.2.1.3. Wielka Arabska Libijska Dżamahirijja Ludowo-Socjalistyczna Muammara Kaddafi ego i opozycja polityczna / 257
4.2.1.4. Problemy przywództwa w Libii a rola gen. Chalifa Haftara / 260
4.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne / 262
4.2.2.1. Stanowisko Francji wobec arabskiej wiosny w Libii / 262
4.2.2.2. Dżihadyzm i kryzys migracyjno-uchodźczy / 266
4.3. Implikacje międzynarodowej interwencji w Libii i wojny domowej / 269

V. KONFLIKT ZBROJNY W MALI (2012-2015)- Miron Lakomy
5.1. Przebieg konfl iktu / 275
5.2. Uwarunkowania wojny domowej w Mali / 283
5.2.1. Uwarunkowania wewnętrzne / 283
5.2.1.1. Degradacja sytuacji wewnętrznej w Mali / 283
5.2.1.2. Uwarunkowania społeczno-gospodarcze Mali / 285
5.2.1.3. Uwarunkowania etniczne i religijne / 286
5.2.1.4. Czynnik wojskowy / 287
5.2.1.5. Skład oraz ideologia frakcji rebelianckich / 289
5.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne / 292
5.2.2.1. Uwarunkowania regionalne / 292
5.2.2.2. Uwarunkowania globalne / 295
5.3. Implikacje wojny w Mali / 300

VI. KONFLIKT ZBROJNY W REPUBLICE
ŚRODKOWOAFRYKAŃSKIEJ (2012-2014) – Miron Lakomy
6.1. Przebieg konfliktu / 303
6.2. Uwarunkowania wojny domowej w Republice Środkowoafrykańskiej / 313
6.2.1. Uwarunkowania wewnętrzne / 313
6.2.1.1. Degradacja sytuacji wewnętrznej w RŚA w XXI wieku / 313
6.2.1.2. Uwarunkowania gospodarcze i społeczne / 314
6.2.1.3. Podziały etniczne i religijne / 316
6.2.1.4. Czynnik wojskowy / 319
6.2.1.5. Skład oraz motywy frakcji rebelianckich / 321
6.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne / 324
6.2.2.1. Uwarunkowania regionalne / 324
6.2.2.2. Uwarunkowania globalne / 330
6.3. Implikacje wojny w RŚA / 336
Zakończenie / 341
Spis ilustracji, map i wykresów / 343
Bibliografia / 345