ebook Kształtowanie się klasy polskich przyimków wtórnych Aleksandra Janowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2015

W prezentowanej książce przedstawiony został zarys problematyki ewolucji przyimków wtórnych w polszczyźnie. Różnorodne podłoże genetyczne zadecydowało o tym, że przyimki stanowią grupę niejednolitą i trudną do scharakteryzowania. Toteż – choć wiele już ukazało się prac poświęconych rozwojowi tej klasy – w dalszym ciągu jest to zagadnienie wymagające dopełnienia. Zadaniem monografii było nie tylko zebranie dotychczasowego stanu badań, ale przede wszystkim w wielu wypadkach zaproponowanie innego spojrzenia na opisywane zjawiska. Autorce zależało na wskazaniu najważniejszych kierunków ewolucji tej klasy, przedstawieniu mechanizmów, które pozwalają przejść wyrazowi z jednej klasy leksemów do drugiej. Szczególne miejsce zajmuje w pracy analiza związków zachodzących między przyimkami a przysłówkami i rzeczownikami. Nieco odrębnym zagadnieniem poruszanym w monografii jest problem rozbudowywania form przyimkowych.

Spis treści ebooka Kształtowanie się klasy polskich przyimków wtórnych

Spis treści

Wstęp / 7

1. Status przyimka. Granice klasy przyimków wtórnych / 15
1.1. Uwagi wstępne / 15
1.2. Status przyimka / 15
1.3. Znaczenie przyimka / 18
1.4. Metody wyodrębnienia przyimków wtórnych we współczesnym języku / 20
1.5. Klasa przyimków wtórnych w historii. Problemy interpretacyjne / 26

2. Podłoże kształtowania się przyimków wtórnych. Przyimki a inne części mowy / 35
2.1. Uwagi wstępne / 35
2.2. Wokół przysłówkowej genezy przyimków wtórnych / 42
2.2.1. Typy podstaw przysłówkowych / 43
2.2.2. Mechanizmy przekształcenia przysłówka w przyimek / 48
2.2.3. Dyskusyjna pochodność adwerbialna / 59
2.3. Przyimki wtórne o proweniencji rzeczownikowej / 63
2.3.1. Formy przypadkowe rzeczowników / 64
2.3.2. Przyimki powstałe od wyrażeń przyimkowych / 68
2.4. Związki genetyczne przyimków z innymi częściami mowy / 71

3. Procesy rozbudowywania przyimków wtórnych w polszczyźnie / 77
3.1. Uwagi wstępne / 77
3.2. Rozszerzanie składu przyimków wtórnych / 79
3.2.1. Konstrukcje synonimiczne / 79
3.2.2. Rozbudowane przyimki wtórne o nowych znaczeniach / 89
3.3. Kształtowanie się przyimków złożonych typu znad, popod, spod / 90
3.3.1. Zasób przyimków złożonych w polszczyźnie / 91
3.3.2. Czas powstania / 93
3.3.3. Mechanizmy kształtowania przyimków złożonych / 97

Zakończenie / 107

Bibliografia / 113

Summary / 119
Резюме / 120