Za darmo

ebook Macierzyństwo Agnieszka Gawron

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2016

Prezentowana publikacja o literackim macierzyństwie początku XXI w. inspirowana była doświadczeniem osobistym i lekturowym autorki, która opowiada o matkach nie tylko jak o literackich bohaterkach, lecz także rzeczywistych kobietach. W interpretowanych dziełach, sytuujących się najczęściej na styku fikcji i autobiografii, macierzyństwo jest ważnym źródłem twórczej wyobraźni, która umożliwia zmianę kulturowych reguł pisania o tym kobiecym doświadczeniu. W narracjach współczesnych matek traci ono swój wyidealizowany charakter, funkcjonując raczej jako złożone przeżycie egzystencjalne, które wymusza rewizję wielu pojęć związanych z kobiecą tożsamością, cielesnością i relacjami z otoczeniem. W analizowanych utworach z kręgu literatury wysokiej i popularnej, polskiej i obcej, autorek takich jak np. A. Nasiłowska, J. Bargielska, J. Mueller, D. Lessing, A. Pearson, P. Williams, R. Cusk, J. Jagiełło, M. Łukowiak czy E. Şafak, Czytelnik znajdzie przejmujące opowieści o jasnych i ciemnych stronach tego doświadczenia. Miłość, empatia i oddanie na równych prawach sąsiadują z uczuciami negatywnymi, takimi jak irytacja, zmęczenie, nuda, ból czy strach. Liryczne, często pełne humoru i dystansu do rzeczywistości opowieści o początkach macierzyństwa przeplatają się z historiami dotyczącymi najbardziej bolesnych aspektów tego doświadczenia, jak problem dzieciobójstwa, poronienia czy relacji matki z synem-mordercą.

Spis treści ebooka Macierzyństwo

Wprowadzenie 11

I. Teorie i problemy 21
Dyskurs maternalny w Polsce i na świecie – zarys stanu badań 23
Literatura wobec stereotypu macierzyństwa 30
Macierzyństwo a dyskurs rodzin(n)y 39
Macierzyństwo jako problem ciała 42
Pożegnania z Matką-Polką 45
Relacja matka – córka 46
Macierzyństwo w dyskursie feministycznym 51
Sztuka matek 89
Matka-autorka 89
„Sztuka prania pieluch” – matki negocjatorki w sztuce współczesnej 111

II. Problemy i teksty 123
Poetyckie antycypacje matrifokalne w literaturze polskiej 125
Nasiłowska – Gretkowska: polskie wzorce pisania o macierzyństwie 135
„Wiersze w rosole” Anny Nasiłowskiej 135
„Pierzyny i pelargonie” Manueli Gretkowskiej 146
Mommy lit – macierzyństwo w literaturze popularnej 159
Chic-lit – mum’s lit – ponowoczesna kultura 159
Mum’s lit a ideologia intensywnego macierzyństwa 161
Od Bridget Jones do Amy Crane 163
Wojny matek 164
Mum’s lit – maternal memoirs: dwa modele pisania o macierzyństwie 168
Mommy lit w Polsce? 170
„Wracam, bo… zniknęłam” – aporie macierzyńskiej podmiotowości 173
Pułapki ponowoczesności 175
Społeczny kontekst macierzyńskiego pisania 177
Pojawiam się i znikam 178
Projekt matka 181
„On becoming a mother” – macierzyństwo jako proces 182
Poszukiwanie narracji 184
Inna podmiotowość? 186
Autobiografia: terapia – polityka – etyka 187

III. Teksty i lektury 191
Obrysowywanie żałoby w Obsoletkach Justyny Bargielskiej 193
Apokryficzne macierzyństwa Joanny Mueller. Między cielesnością a tekstualnością (Powlekać rosnące. Apokryfy prenatalne) 219
„Gdy rozum śpi – rodzą się matki” – literacki wizerunek dzieciobójczyni (Trzy śmiertelne historie. Cz. 1: Dziennik znaleziony w piekarniku Marka Susdorfa) 239
Nowe formy sztuki zaangażowanej? Wokół Ciemnej strony księżyca Olgi Wróbel 253
O winie i milczeniu – Musimy porozmawiać o Kevinie Lionel Shriver 269
Groza i empatia – Piąte dziecko Doris Lessing 285

Zakończenie 299
Bibliografia 305
Nota bibliograficzna 321
Motherhood: Contemporary Literature, Culture, Ethics (Summary) 323
Indeks nazwisk 327
Od Redakcji 337