ebook Między dźwiękami Skalnego Podhala Maria Małanicz-Przybylska

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2018

Góralszczyzna i współczesne życie górali obserwowane z perspektywy tradycji i muzyki.

Czym dla współczesnych Górali jest góralszczyzna? Jak można na nią patrzeć, jak ją rozumieć? Przyglądając się dzisiejszej rzeczywistości Skalnego Podhala poprzez jej dźwięki - a więc muzykę, jak rozbrzmiewa pod Tatrami - autorka stara się odpowiedzieć na te pytania.

Muzyka, uwikłana w konteksty dotyczące tożsamości Górali, ich stosunek do własnej tradycji, istotnych lokalnie wartości i sposobów życia, wydaje się doskonałym "szkłem powiększającym", poprzez które możemy lepiej zrozumieć, co znaczy w nowoczesnym świecie "być Góralem".

Książka skierowana jest zarówno do naukowców, jak też wszystkich czytelników, którzy interesują się Podhalem i jego muzyką.

This book is the outcome of the ethnographic field research conducted by the author in Skalne Podhale region in the years of 2011–2015. The analysis of the material collected during the research – the interlocutors’ statements and situations and events observed, prompted the author to make an attempt to answer the questions about the meaning of musical tradition for the contemporary highlanders, its role in their everyday life as well as its impact on the process of self-determination and developing the local identity.

Spis treści ebooka Między dźwiękami Skalnego Podhala

Podziękowania 7
Wstęp 9

I. Teren badań – Podhale wyobrażone 21
Skąd się wzięli ludoznawcy 22
Podhale – skarbnica pierwiastków narodowych 24
Góralscy apologeci II połowy XIX wieku 27
Przepyszne góralskie typy 29
Góralszczyzna nazwana 31
Zbójnicy XX i XXI wieku 33

II. Tradycja we współczesności 40
Ciągłość i zmiana 46
We władzy przeszłości 50
Tradycja wynaleziona 53
Tradycja nowoczesna 57
Współczesność – miejsce dzisiejszych tradycji 61
Szafa współczesnych tradycji 70

III. Antropologia muzyki jako interpretacyjny punkt wyjścia 75
Podstawowe założenia i wewnętrzne podziały dyscypliny 75
W stronę socjologii muzyki 81
Muzyka jako przedmiot badań antropologii kulturowej 85

IV. Z historii badań nad muzyką Podhala 91
Pierwsi fascynaci i badacze 92
Twórcy kanonu muzyki góralskiej 101
Publikacje czasu Polski Ludowej 105
Muzyka Podhala w opracowaniach współczesnych 107
Kanon muzyki góralskiej – co trzeba o niej wiedzieć 112
Kanon na scenie 119

V. Życie praktyczne współczesnego kanonu muzyki tradycyjnej 125
Tradycja muzyczna zamknięta w kanon 128
Tradycja na scenie konkursowej 144
Elastyczność kanonu – UNESCO i problematyczność kategorii dziedzictwa niematerialnego 157

VI. Nowoczesny projekt tożsamościowy „góralszczyzna”
– od edukacji muzycznej do góralskiej tożsamości 175
Nie tylko grać i tańczyć 178
Przekaz (nie)tradycyjny 184
Zespołowa wspólnota 192
Między tożsamością a Giddensowskim stylem życia 202

VII. Muzyka na sprzedaż – góralski teatr 205
Hej sokoły – czyli czego pragną turyści 207
Tradycja tradycyjnie na sprzedaż 218
Oferta dla pragnących autentyczniejszej autentyczności 228

VIII. Granice tradycji 239
Złe praktyki 239
Góralskie disco polo 246
Disco polo – nowa muzyka ludowa 263
Nietradycyjne, a dobre 267
Wyznaczając granice tradycji 279

IX. Miejsce kobiet w przestrzeni muzycznej Podhala 285
Kobiety w różnych przestrzeniach dźwiękowych Podhala 288
Męskie – żeńskie 293
Ekonomia i tradycja porządkujące góralski światopogląd 298

X. Muzyka w polu władzy 310
Wyznaczniki góralskiej elitarności 311
Elitarna tradycja nowoczesna 317
Pole gry 324
Bukowina kontra reszta (góralskiego) świata 332
Nowa muzyka góralska 338

Zakończenie 347
Abstract 360
Bibliografia 362