ebook Migracje. Wybrane zagadnienia Zofia Kawczyńska-Butrym

Wydawca: UMCS

Rok wydania: 2009

Jej celem jest ukazanie złożonych problemów migrowania, szczególnie, choć nie jedynie, z perspektywy migrantów. Pomaganie im powinno być związane ze zrozumieniem sytuacji, w jakiej się znajdują, ale też przygotowaniem i kompetencjami wielu wyspecjalizowanych służb. Starano się tu nie tyle ukazać teorie wyjaśniające zjawisko migracji, ile wskazać główne problemy społeczne, które z jednej strony prowadzą do podejmowania decyzji migracyjnych, zarówno wynikających z poczucia zagrożenia życia i zdrowia (uchodźstwo) lub ze względu na poszukiwanie pracy i poprawy sytuacji bytowej lub standardu życia (migracje zarobkowe), czy wreszcie decyzji o powrocie do ojczyzny przodków (repatrianci), z drugiej stanowią społeczny kontekst życia w obcym kraju. Na podstawie licznych badań i publikacji starano się ukazać szerokie spektrum problemów wynikających z migracji, zarówno dla samego migranta i jego rodziny, jak dla społeczności lokalnej i kraju, który opuszcza oraz kraju, który go przyjmuje.

Spis treści ebooka Migracje. Wybrane zagadnienia

Wprowadzenie 9

1. Ogólna problematyka migracji 11
1.1. Pojęcie i rodzaje migracji 11
1.1.1. Migracje wewnętrzne 12
1.1.2. Migracje zewnętrzne – emigracja / imigracja 15
1.1.3. Rodzaje migracji zewnętrznych 16
a. Kryterium przyczyny decyzji migracyjnych (przymusowe – dobrowolne) 16
b. Kryterium głównego celu migracji (ekonomiczne – pozaekonomiczne) 18
c. Kryterium czasu trwania migracji 21
d. Kryterium legalności 22
e. Kryterium dostępu do informacji w kraju przyjmującym 23
1.2. Migracje nie tylko zarobkowe 24
1.2.1. Migracje przymusowe – polityczny kontekst doświadczeń i tło repatriacji 24
1.2.2. Migranci – grupy specjalne 27
a. Uchodźcy i azylanci 27
b. Turystyka handlowa – „mrówki” i „jumacze” – specyficzna, lokalna forma zarobkowej ruchliwości trans granicznej 31
c. Handel ludźmi 34
1.3. Rozmiary migracji 36
1.3.1. Międzynarodowe dane o migracjach 36
1.3.2. Migracje kobiet 38
1.3.3. Rozmiary migracji i charakterystyka społeczno-demograficzna polskich emigrantów zarobkowych 45
1.4. Przyczyny migracji zarobkowej 49
1.5. Konsekwencje migracji 53
1.5.1. Zainteresowanie krajów imigracją i emigracją pracowników – uwagi ogólne 53
1.5.2. Zyski kraju przyjmującego 55
1.5.3. Koszty kraju przyjmującego 60
1.5.4. Zyski kraju pochodzenia migrantów 63
1.5.5. Straty kraju pochodzenia 66

2. Problemy wywołane migracją zarobkową 71
2.1. Problemy migrantów w kraju pochodzenia 71
2.1.1. Zmiany w społeczności lokalnej 71
2.1.2. Rodzinne konsekwencje migracji 73
2.2. Problemy migrantów w kraju przyjmującym 77
2.2.1. Sukcesy i niepowodzenia – sytuacja migrantów, którym się nie udało 77
2.2.2. Różnice kulturowe 80
2.2.3. Stereotypizacja i automarginalizacja cudzoziemców w kraju przyjmującym 84
2.2.4. Społeczna pozycja imigrantów 86
2.3. Zdrowotne konsekwencje migracji 90
2.3.1. Problemy zdrowotne migrantów 91
2.3.2. Korzystanie z opieki medycznej 95
2.3.3. Koszty usług medycznych 96
2.3.4. Zdrowie uchodźców i ofiar handlu ludźmi 97

3. Polacy na emigracji 101
3.1. Warunki pracy i życia 101
3.1.1. Praca i płaca 102
3.1.2. Praca kobiet 104
3.1.3. Mieszkanie 106
3.1.4. Odżywianie 108
3.1.5. Edukacja 110
3.1.6. Droga przez instytucje 111
3.1.7. Opieka lekarska 113
3.2. Społeczne relacje migrantów 115
3.2.1. Integracja 115
3.2.2. Relacje między Polakami na emigracji 117
3.2.3. Stosunek do Polaków w krajach przyjmujących 118
3.2.4. Pozostać czy powrócić 120

4. Cudzoziemcy w Polsce 123
4.1. Imigracja zarobkowa 123
4.2. Repatrianci 128
4.3. Uchodźcy 130
4.4. Stosunek do cudzoziemców – jako innych / obcych 136
4.5. Ochrona cudzoziemców 142

Aneks 145
Literatura 151
A. Opracowania naukowe 151
B. Akty prawne 163
C. Literatura uzupełniająca 163