ebook Migrantki - opiekunki Agnieszka Małek

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2011

Zasadniczym celem publikacji jest ukazanie zjawiska migracji z perspektywy kobiet poprzez uwzględnienie ich subiektywnych doświadczeń w różnych sferach migracyjnego życia, począwszy od początkowych wyborów i wyobrażeń, poprzez budowanie i podtrzymywanie sieci migranckich, negocjowanie własnej pozycji w relacjach z pracodawcami, aż po rolę Kościoła i religii.
Na temat coraz bardziej intensywnego w ostatnich dekadach strumienia migracji zarobkowych z Polski do Włoch powstało niewiele opracowań naukowych, książka stanowi zatem istotne uzupełnienie istniejącej luki. Wybór kobiety jako głównej bohaterki badań podyktowany był przede wszystkim specyfiką migracji z Polski do Włoch, silnie sfeminizowanej i cyrkulacyjnej.
Niniejsza monografia wpisuje się w nurt ujęcia kompensacyjnego, uzupełniającego niedostatek wiedzy o migracjach kobiet, łączy więc obszary badawcze z zakresu studiów migracyjnych i studiów nad płcią kulturową.

Agnieszka Małek – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk humanistycznych w zakresie socjologii, pracuje w Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ. Specjalizuje się w problematyce migracji międzynarodowych oraz społeczno-kulturowej tożsamości płci.

Spis treści ebooka Migrantki - opiekunki

WPROWADZENIE 9
Rozdział I. Tło teoretyczne 21
1. Współczesne migracje międzynarodowe – różnorodność poziomów analizy 21
1.1. Teoria systemowa i teoria dualnego rynku pracy 22
1.2. Sieci migracyjne i kapitał społeczny 24
1.3. W stronę koncepcji transnarodowości 26
2. Płeć kulturowa w socjologicznych studiach migracyjnych 37
2.1. Od „narracji wykluczenia” do urodzajowienia procesu migracyjnego 39
2.2. Heterogeniczność obszarów badawczych 47
2.3. Ku nowym paradygmatom badawczym 52
2.3.1. Początek sporów teoretycznych 52
2.3.2. Tertium datur 54
2.4. Płeć kulturowa a teorie migracji 56
Refleksja końcowa 59
Rozdział II. Metody badań empirycznych 61
1. Cel badań i wybór metody badawczej 61
2. Realizacja badań w Rzymie 63
2.1. Obserwacja 64
2.2. Wywiady z migrantkami 65
2.3. Wywiady z ekspertami społecznymi 69
2.4. Źródła zastane 71
3. Analiza zebranych materiałów 72
4. Portret demograficzno-społeczny respondentek 73
Rozdział III. Od kraju wysyłającego do przyjmującego. Imigracyjny pejzaż Włoch 77
1. Charakterystyka śródziemnomorskiego modelu migracji 77
2. Metamorfoza migracyjna Włoch 80
2.1. Pionierzy imigracji do Włoch 83
2.2. Intensyfikacja napływu imigrantów 84
2.3. Pejzaż migracyjny na początku XXI wieku 86
3. Geografia osiedlenia 91
3.1. Zróżnicowanie regionalne i prowincjonalne 91
3.1.1. Lacjum i Rzym 94
Refleksja końcowa 96
Rozdział IV. Krótki zarys stosunków polsko-włoskich. Od relacji kulturowych do migracji 99
1. Z kart historii 99
1.1. O wolność naszą i waszą 103
1.2. Migracja post rebellionem 105
1.3. W walce o niepodległość Polski 107
1.4. Druga wojna światowa – żołnierze II Korpusu we Włoszech 107
1.5. Migracja post bellum 108
2. Nowy wymiar mobilności przestrzennej 111
2.1. Migracja ekonomiczno-polityczna 111
2.2. Migracje zarobkowe po 1989 roku 118
2.3. Polacy we Włoszech na początku XXI wieku 122
Refleksja końcowa 124
Rozdział V. Stawanie się migrantką 127
1. Przyczyny migracji 127
1.1. Migrantki prorodzinne 129
1.2. Migrantki indywidualistki 133
1.3. Migrantki eskapistki 135
1.4. Migrantki poznawczo-poszukujące 138
1.5. Migrantki romantyczki 140
1.6. Nowe potrzeby i transfery między typami 141
2. Dylematy migracyjne – napięcia w roli 142
2.1. Rola matki 142
2.2. Rola żony 147
3. Sieci powiązań a projekt migracyjny 149
4. Przed wyjazdem 152
Refleksja końcowa 154
Rozdział VI. Pomiędzy pracą a czasem wolnym – codzienność imigrantek polskich w Rzymie 155
1. Formalne aspekty zatrudnienia 155
2. Realia rzymskiego rynku pracy 159
3. Codzienność pracownicza 162
3.1. Przestrzeń domowa jako miejsce pracy 164
3.2. Konstruowanie granic społecznych 167
3.3. Szacunek niekoniecznie odwzajemniony 169
3.4. Mieszkanie poza pracą – autonomia nie czyni domu 171
3.5. Relacje z podopiecznymi kontra relacje z pracodawcami 172
3.6. Opieka – na styku pracy fizycznej i emocjonalnej 174
3.7. Legalność zatrudnienia 176
3.8. Doświadczanie inności 177
3.9. Samoograniczenie dla późniejszej konsumpcji 180
4. „A w niedzielę jest czas na wszystko” 181
Refleksja końcowa 185
Rozdział VII. Duszpasterstwo migracyjne w opinii duchownych oraz w doświadczeniach kobiet 187
1. Religijny wymiar migracji 187
2. Duszpasterstwa polskojęzyczne w Rzymie 189
3. Duszpasterstwa polskie w narracjach księży i migrantek 192
3.1. Praca wśród imigrantów z Polski z perspektywy duchownych 192
3.2. Transnarodowość w wymiarze religijnym 195
3.3. „Na emigracji człowiek potrzebuje Boga” 198
3.4. „To jest takie moje miejsce” 200
3.5. Kościół jako punkt informacyjno-usługowy 204
4. Religijność migracyjna 206
Refleksja końcowa 209
ZAKOŃCZENIE 211
Bibliografia 219
Spis tabel 239
Spis rysunków 239
Summary 241