-17%

ebook Młodzi emeryci w Polsce Łukasz Krzyżowski, Wojciech Kowalik, Katarzyna Suwada, Anna Pawlina

Wydawca: Scholar

Rok wydania: 2014

W Polsce proces starzenia się ludności postępuje bardzo szybko, co zmienia kształt „polskiej kultury starości”. Na potrzeby niniejszej książki termin ten definiujemy jako zestaw norm i praktyk społeczno-kulturowych – realizowanych zarówno przez osoby starsze, jak i osoby młode wobec osób starszych – szczególnie istotnych na dalszych etapach życia. W naszych badaniach skoncentrowaliśmy się na „młodych” emerytach, a więc takich, którzy formalnie przeszli na emeryturę w okresie ostatnich pięciu lat. Ich doświadczenie emerytury jest więc krótkie, można powiedzieć, że są w fazie przejściowej pomiędzy kolejnymi etapami życia – pomiędzy późną dorosłością a starością. Ale jest to okres kluczowy, jeżeli chcemy gruntownie poznać doświadczenie starzenia się i uchwycić bieg życia jednostki w całej jego złożoności. Przejście na emeryturę może być postrzegane jako znaczący moment w życiu człowieka. Ma on wpływ nie tylko na jednostkę przechodzącą na emeryturę, ale oddziaływa również na innych ludzi: członków rodziny, współpracowników, przyjaciół i znajomych. Jest więc kluczowy dla wielu wymiarów relacji społecznych. Pojawia się jednak pytanie, czy stanowi on punkt zwrotny w wymiarze tożsamościowym człowieka, czy w zasadniczy sposób odbija się na sposobie definiowania samego siebie i odnajdywania się w otaczającej rzeczywistości społecznej. Odpowiedź na to pytanie nie może być (i nie jest) odpowiedzią łatwą. Moment przechodzenia na emeryturę, jak i sam czas emerytury, nie jest bowiem doświadczeniem jednorodnym.

Spis treści ebooka Młodzi emeryci w Polsce

SPIS TREŚCI
Wstęp 7
Rozdział 1
Społeczno-kulturowe konteksty przechodzenia na emeryturę 11
1.1. Kulturowe konteksty starzenia się społeczeństw 11
1.2. Między pracą a emeryturą. Wokół mglistej koncepcji przechodzenia
na emeryturę 16
1.2.1. Trendy w zakresie pracy i przechodzenia na emeryturę 16
1.2.2. Teorie wyjaśniające (wczesną) dezaktywizację zawodową
osób starszych 20
1.2.3. Czy tylko aktywność produktywna? 25
1.2.4. Emerytura jako etap w biegu życia człowieka – znaczenia 28
1.3. Przechodzenie na emeryturę w Polsce. Przegląd literatury
i badań ogólnopolskich 29
1.3.1. Statystyczny obraz polskiego emeryta 33
1.4. Podsumowanie 35
Rozdział 2
Metodologia badań własnych 37
2.1. Pogłębiony wywiad indywidualny 38
2.2. Analiza debaty prasowej 40
2.3. Konstrukcja próby i metody jej doboru 43
Rozdział 3
Wizerunki emerytów i osób starszych w przestrzeni medialnej 45
3.1. Starość i reforma emerytalna w debacie prasowej – analiza ilościowa 47
3.2. Różne wizje systemu emerytalnego 52
3.3. Procesy demograficzne w dyskursie prasowym 66
3.4. Różne oblicza życia i przestrzenie aktywności na emeryturze 70
3.5. Podsumowanie 79
Rozdział 4
Czynniki wpływające na strategie przechodzenia na emeryturę
w polskich… kulturach starości 81
4.1. Formalne warunki przejścia na emeryturę 81
4.1.1. Stare zasady nabywania prawa do świadczenia emerytalnego 81
4.1.2. Nowe zasady nabywania prawa do świadczenia emerytalnego 83
4.1.3. Emerytury pomostowe 84
4.2. Czynniki wypychające z rynku pracy 86
4.2.1. Stan zdrowia 86
4.2.2. Przyczyny rodzinne lub związane z opieką nad innymi 89
4.2.3. Utrata/brak możliwości znalezienia pracy 91
4.2.4. Relacje ze współpracownikami 93
4.3. Czynniki przyciągające do życia na emeryturze 95
4.3.1. Zasłużony odpoczynek 96
4.3.2. Stabilne źródło dochodu 97
4.3.3. Ucieczka przed niepewnością 98
4.4. Strategie przechodzenia na emeryturę 100
4.4.1. Proces przygotowań do przejścia na emeryturę 100
4.4.2. Moment przejścia na emeryturę 103
4.4.3. Uzasadnienia i emocje towarzyszące przechodzeniu na emeryturę 104
4.4.4. Pierwsze dni na emeryturze 111
4.4.5. Ocena decyzji o przejściu na emeryturę z perspektywy czasu 112
4.5. Wyobrażenia o emeryturze i plany emerytalne 113
4.6. Podsumowanie. Typy emerytów a obierane strategie emerytalne 117
Rozdział 5
Tożsamość „młodych” emerytów….
Doświadczenie przechodzenia na emeryturę w społeczeństwie polskim 119
5.1. Tożsamość w biegu życia 119
5.2. Cztery strategie radzenia sobie z przechodzeniem na emeryturę
polskich emerytów 121
5.2.1. Zadowoleni pracujący „młodzi” emeryci 123
5.2.2. Niezadowoleni pracujący „młodzi” emeryci 128
5.2.3. Zadowoleni niepracujący „młodzi” emeryci 132
5.2.4. Niezadowoleni niepracujący „młodzi” emeryci 138
5.3. „Młodzi” emeryci w otaczającym ich świecie 142
5.4. Podsumowanie 148
Zakończenie 154
Bibliografia 163
Aneks 1. Lista badanych 172
Aneks 2. Lista cytowanych artykułów prasowych 175
Informacja o Autorach 175