Za darmo

ebook Myśl społeczno-polityczna Musy Bigijewa Andrzej Stopczyński

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2021

Rosyjska myśl polityczna jest na gruncie polskiej literatury naukowej dość dobrze zbadana i opisana, jednak wciąż mało jest monografii poświęconych rosyjskim myślicielom nieprawosławnym, którzy podnosili kwestie dotyczące sposobów pielęgnowania wartości religijnych swojej wspólnoty w zmieniającym się świecie, próbowali diagnozować aktualne problemy społeczne i polityczne. Myśl polityczna jednego z wybitnych rosyjskich intelektualistów muzułmańskich – Musy Dżarullaha Bigijewa jest mało znana w Polsce, stąd książka stanowi istotny wkład w przedstawienie polskiemu czytelnikowi ważnych idei powstałych w Rosji na przełomie XIX i XX wieku oraz dotyczących szeroko rozumianej sytuacji społeczno-politycznej żyjących tam muzułmanów. Sama postać Bigijewa jest wyjątkowo interesująca. Po pierwsze jego pisma pozytywnie wpłynęły na rozwój studiów koranicznych. Po drugie zaś obfitujący w wydarzenia istotne dla losów Rosji i świata okres, w którym żył Bigijew, inspirował go do głębokich przemyśleń na temat procesów, których był świadkiem. Szczególnie wartościowe w tym aspekcie wydaje się spojrzenie na ówczesne wydarzenia, na negatywne konsekwencje wdrażania w życie ideologii komunistycznej nie tyle z perspektywy rosyjskiego uczonego, ile również – a może przede wszystkim – myśliciela muzułmańskiego.
dr hab. Olga Nadskakuła-Kaczmarczyk
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Spis treści ebooka Myśl społeczno-polityczna Musy Bigijewa

Wstęp 7

Rozdział 1. Dżadidyzm i modernizacja islamu w Rosji na przełomie XIX i XX wieku 29
1.1. Dżadidyzm - definicja i problemy związane z interpretacją pojęcia 29
1.2. Narodziny dżadidyzmu i reforma szkolnictwa muzułmańskiego 34
1.3. Dżadidizm a tradycja reformowania islamu wśród społeczności tatarskiej 48
1.3.1. Początki reform kształcenia muzułmańskiego wśród społeczności tatarskiej w drugiej połowie XIX wieku. Szihabuddin Mardżani, Husajn Faizchanow, Kajum Nasyri 54
1.4. Dżadidyzm a idee polityczne i społeczne rosyjskich muzułmanów początku XX wieku 65
1.4.1. Działalność muzułmańskiej frakcji na forum Dumy Państwowej w latach 1906–1917 65
1.4.2. Muzułmańscy działacze i liderzy polityczni 73
1.5. Dżadidyzm a idee równouprawnienia kobiet i mężczyzn 86
1.6. Podsumowanie 97

Rozdział 2. Musa Bigijew – życie i twórczość 99
2.1. Młodość i lata szkolne 99
2.2. Musa Bigijew i jego działalność społeczno-polityczna 104
2.3. Od roku 1917 do ostatnich lat życia 121
2.4. Podsumowanie 126

Rozdział 3. Państwo i społeczeństwo w myśli Musy Bigijewa 129
3.1. Państwo 129
3.1.1. Znaczenie wojny i rewolucji w życiu państw i narodów 129
3.1.2. Międzynarodowa sytuacja polityczna i problem wyzwolenia ludności muzułmańskiej spod zależności obcych mocarstw 139
3.1.3. Kalifat muzułmański 152
3.2. Społeczeństwo 156
3.2.1. Prawo muzułmańskie a społeczeństwo 156
3.2.2. Prawa człowieka, własność i prawa pracownicze 164
3.2.3. Wychowanie, rodzina, edukacja i nauka 181
3.3. Podsumowanie 202

Rozdział 4. Idee Musy Bigijewa na tle współczesnej sytuacji muzułmanów w Rosji 205
4.1. Ramy prawne funkcjonowania społeczności muzułmańskiej w Federacji Rosyjskiej 205
4.2. Kształtowanie się edukacji muzułmańskiej we współczesnej Rosji – wymiar polityczny, społeczny i religijny 221
4.3. Działalność organizacji muzułmańskich w Rosji 246
4.4. Rozważania współczesnych badaczy na temat dżadidyzmu i społeczności muzułmańskiej w Federacji Rosyjskiej 262
4.5. Podsumowanie 283

Zakończenie 285

Bibliografia 289