-23%

ebook Nowy odbiorca? Anna Kowalska

Wydawca: Oficyna Naukowa

Rok wydania: 2020

Książka zawiera krytyczny przegląd teorii kultury współczesnej z perspektywy przemian modelu odbiorcy i odbioru ? od klasycznych koncepcji kultury masowej z lat pięćdziesiątych XX wieku po najnowsze prace poświęcone kulturze uczestnictwa. Koncentracja na odbiorcy i jego podmiotowości staje się dla autorki sposobem na pisanie społecznej teorii mediów, powiązanej z kulturową transformacją systemów komunikacji społecznej. Wnikliwej analizie poddaje ona ukryte założenia na temat rozumienia zarówno samej kultury, jak i koncepcji jednostki jako jej uczestnika. Przedstawia również praktyczne wymiary odkrywania odbiorcy przez teorie, a przede wszystkim problem kompetencji medialnych publiczności oraz projektów edukacji medialnej. W centrum zainteresowania sytuuje wnikliwą i zarazem wszechstronną refleksję semiotyczną dotyczącą współczesnych przemian odbiorcy kultury. Mamy tu do czynienia z refleksją o charakterze systemowym, z istoty swej interdyscyplinarną. Jej podstawę metodologiczną stanowi nowocześnie uprawiana socjologia kultury.

Współczesny i zarazem na wskroś nowoczesny charakter refleksji badawczej, jaką prezentuje autorka, czyni jej książkę tytułem bez precedensu na naszym rynku wydawniczym. Nie mieliśmy dotąd w rodzimej literaturze naukowej podobnego syntetycznego opracowania, które obejmowałoby rozległą całość przemian modelu odbioru i odbiorcy, a jednocześnie przedstawiało bogaty repertuar zagadnień związanych z tą złożoną, niełatwo poddającą się refleksji naukowej tematyką.

Autorka nie tylko referuje klasyczne koncepcje teoretyczne, lecz również wielokrotnie przywołuje w swoich rozważaniach literaturę nową i najnowszą, powołując się na prace Manuela Castellsa, Lva Manovicha, Andrew Keena, Henry'ego Jenkinsa, Jamesa Gee, Paula Levinsona, Pierre'a Levy'ego, Sonii Livingstone i wielu innych badaczy tej złożonej problematyki.

Spis treści ebooka Nowy odbiorca?

Spis treści

Wprowadzenie /9

Rozdział I. Odbiorca nieobecny /13
Teorie kultury masowej /13

Teorie kultury masowej a tradycja selektywnych ujęć kultury /15

„Ukryte założenia i jawne interpretacje kultury masowej” /18

Elitarne koncepcje kultury vs teorie kultury masowej /21

Postulaty, oceny, emocje /23

Model komunikowania i model artykulacji kultury a nieobecność odbiorcy /29

Koncepcja społeczeństwa masowego w służbie ideologii kultury masowej /31

Odbiorca we wczesnych badaniach empirycznych /34

Widownia jako „masa społeczna” /35

Dominujący paradygmat teoretyczny i badawczy w badaniach nad komunikowaniem masowym a badania nad odbiorcami /40

Stopniowe przemiany w sposobach rozumienia odbiorcy w komunikacji masowej /43

Ponowne odkrycie małych grup społecznych /44

Teoria użytkowania i korzyści /46

Rozdział II. Odbiorca odnaleziony /50
Brytyjskie studia kulturowe /50

Problem rozumienia kultury /51

Podstawowy układ odniesienia dla kształtującego się w studiach kulturowych rozumienia kultury /51

Kultura jest zwyczajna /53

Kulturalizm /55

„Ojcowie założyciele” w roli ludzi marginalnych (marginal men) /58

Dziedzictwo kulturalizmu /60

Kultura i polityka /61

Problem ideologii /64

Próba zerwania z opozycją kultura wysoka–kultura niska /67

Kultura popularna /67

Kultura współczesna /70

Stuart Hall. Kodowanie i dekodowanie /73

Rozdział III. Wspólnoty interpretacyjne /78
David Morley i dostrzeżenie roli kontekstu dekodowania / 78

Heterogeniczność publiczności /80

Kultura robotnicza /81

Subkultury /83

Pojęcie subkultury /84

Polityka stylu /86

„Publiczność kobieca” i feministyczne badania nad odbiorem / 90

Problem reprezentacji /91

Odbiorca aktywny /95

Rasa i etniczność /99

Problem stereotypizacji mniejszości /100

Rola przynależności etnicznej, narodowej i rasowej /102

Metodologia badań nad odbiorcami /106

Rozdział IV. Edukacja medialna /111
Dostrzeżenie roli kompetencji odbiorców kultury /111

Studia kulturowe jako inspiracja i teoretyczna baza projektów edukacji medialnej /115

Społeczne zaangażowanie studiów kulturowych /115

Pojmowanie roli intelektualisty w brytyjskich studiach kulturowych /117

Kulturowa polityka różnicy w praktyce /119

Studia kulturowe i ich dalsze interpretacje. Potencjał pedagogiczny / 123

Związki między pedagogiką krytyczną a studiami kulturowymi / 126

Źródła projektów edukacji medialnej /129

Co to jest edukacja medialna? Problem kompetencji medialnych /131

Media jako forma pedagogiki i socjalizacji /135

Protekcjoniści kontra zwolennicy edukacji medialnej /136

Edukacja medialna. Między teorią a praktyką /140

Critical media literacy. Teoria w praktyce /143

Krytyczna edukacja medialna /144

Studia kulturowe w szkole /148

Rozdział V. Rewolucja cyfrowa? /150
Najnowsze ujęcia kultury /150

„Choroba natychmiastowości” /153

Retoryka „wielkiego zerwania” /154

Postmodernistyczny nihilizm /156

W drodze do przełamania impasu teoretycznego /156

Kategoria kultury raz jeszcze /156

Kumulatywny charakter sceny komunikacyjnej /159

Teoria miękkiego determinizmu /160

Perspektywa długiego trwania /162

Rola analogowej fazy audiowizualności w kształtowaniu się „cyfrowego przewrotu”. Potencjał badań studiów kulturowych /166

Publiczność subkulturowa /169

Fani /174

Kultura fanów /178

„Awangarda” kultury uczestnictwa /182

Rozdział VI. Kultura uczestnictwa /185
Problem interaktywności /185

Socjologiczne ujęcia interaktywności /192

Interaktywność i uczestnictwo /193

Społeczna historia najnowszych technologii /194

Aktywiści sieciowi /196

Śmierć autora? /197

Społeczne i kulturowe protokoły kultury uczestnictwa /199

Internet Web 2.0 /200

Media społeczne /202

Kultura uczestnictwa czy kult amatora? /204

Społeczna przestrzeń Internetu /206

Cyfrowy podział /207

Cyfrowy podział w Polsce /210

Luka uczestnictwa /212

Edukacja medialna 2.0 /215

Edukacja medialna 2.0 w praktyce /216

Edukacja medialna 2.0 w szkole. Trudności i ograniczenia 219

Edukacja nieformalna. „Wspólnoty przyciągania” /221

Społeczności kreatywne /222

Zakończenie /225

Indeks osób /232

Indeks rzeczowy /237

Bibliografia /241

Podziękowania / 256