ebook O płci od nowa Anna M. Kłonkowska, Katarzyna Bojarska, Konrad Witek

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Rok wydania: 2015

Książka powstała z myślą o tym, aby zweryfikować obiegowe stereotypy dotyczące osób transpłciowych i ich obrazu w polskim społeczeństwie, które wydają się być niezgodne z aktualnymi badaniami społecznymi dotyczącymi omawianej grupy osób. Zaproponowano spojrzenie na osoby transpłciowe oparte na ich percepcji samych siebie. Publikacja opiera się zatem nie tylko na przeprowadzonych wśród osób transpłciowych badaniach społecznych i ich analizie, ale również odnosi się do zamieszczonych w książce opowieści biograficznych zebranych i opracowanych przez autorów publikacji.

Spis treści ebooka O płci od nowa

Wstęp. O płci od nowa 9

Rozdział 1. Społeczna percepcja transpłciowości, autopercepcja osób transpłciowych 13
1.1. Psychologiczne i społeczno-kulturowe uwarunkowania postrzegania osób transpłciowych 13
1.1.1. Psychologiczne uwarunkowania postrzegania siebie i świata 16
1.1.1.1. Poznawcze reprezentacje rzeczywistości 16
1.1.1.2. Uczenie się wyobrażeń o rzeczywistości 17
1.1.1.3. Utrwalanie się reprezentacji umysłowych i ewolucja ich treści w czasie 22
1.1.1.4. Struktury poznawcze i ich wzajemne powiązania 25
1.1.1.5. Posługiwanie się reprezentacjami umysłowymi 26
1.1.1.6. Aktywacja struktur umysłowych i ich dostępność poznawcza 27
1.1.1.7. Działanie struktur poznawczych w praktyce 29
1.1.1.8. Błędne i trafne interpretacje rzeczywistości 33
1.1.1.9. Afektywne składowe struktur poznawczych 34
1.1.1.10. Dysonans poznawczy a oporność na zmianę naszych wyobrażeń o rzeczywistości 39
1.1.1.11. Konstruktywne i destruktywne rozstrzygnięcia dysonansu poznawczego 43
1.1.1.12. Uprzedzenia w kontekście wiedzy o działaniu struktur poznawczych 47
1.1.2. Udział czynników społeczno-kulturowych w nabywaniu wyobrażeń o rzeczywistości 50
1.1.2.1. Proces transmisji społecznej 50
1.1.2.2. Tradycyjne role płciowe jako fundamenty postaw społecznych wobec transpłciowości 51
1.1.2.3. Złudzenie istnienia inherentnych znaczeń 52
1.1.2.4. Kulturowe przypisywanie płciowych znaczeń pozapłciowym elementom doświadczenia 54
1.1.2.5. Modelowanie norm kulturowych – od przyswajania do faworyzowania 55
1.1.2.6. Kultura a kary społeczne 57
1.1.2.7. Motywacja do kwestionowania własnych przekonań 58
1.1.2.8. Trwałość wyobrażeń o trans płciowości w kontekście pospolitych procesów poznawczych 59
1.1.2.9. Konwencjonalne postrzeganie różnorodności płciowej to niejedyna możliwa opcja 60
1.1.2.10. Podsumowanie 62
1.2. Psychologiczne i kulturowe mechanizmy postrzegania samych siebie przez osoby transpłciowe 63
1.2.1. Nabywanie schematów „ja”, czyli wyobrażeń o samych sobie 63
1.2.2. Bycie sobą jako źródło konfliktów wewnętrznych 64
1.2.3. Kulturowe uwarunkowania sposobów postrzegania siebie przez osoby transpłciowe 68
1.2.4. Niepatologizujące możliwości postrzegania siebie przez osoby transpłciowe 71
1.2.5. Niezliczone możliwości rozwoju tożsamości 73
1.2.6. Unikanie dysonansu: motywator zmian i strażnik status quo 76
1.3. Uwewnętrzniona transfobia 84
1.4. Passing jako doznanie nagradzające lub źródło stresu mniejszościowego 86

Rozdział 2. Postrzeganie siebie i własnej trans płciowości przez osoby transpłciowe w świetle wyników badania ankietowego 89
2.1. Metody i narzędzia 90
2.2. Procedura 91
2.3. Hipotezy i pytania badawcze 91
2.4. Profil demograficzny próby 92
2.5. Statystyki opisowe wybranych aspektów transpłciowości 95
2.6. Postrzeganie siebie i własnej tożsamości przez osoby transpłciowe – wnioski 100
2.7. Podsumowanie 109

Rozdział 3. Trans-opowieści 111
„Dwa najważniejsze dni w twoim życiu to dzień, kiedy się rodzisz, i dzień, kiedy odkrywasz dlaczego” 113
Odważ się marzyć 127
Poukładana z własną teraźniejszością 143
Edyta rusza zdobywać świat 153
Płeć? Dziękuję, obejdzie się 161
Joachim 167
Przełomy 173
Dyptyk 185
Kilka lat później… – komentarz do tekstu 185
Ludzkie rozstaje 185
Supernowa 188

Rozdział 4. (Kon)teksty płci 191
4.1. Wobec esencjalistycznej percepcji płci 191
4.2. Transpłciowość – i co dalej? 194
4.3. Mity społeczne i zmiana dyskursu 198

Zakończenie. Poza błędnym kołem 203

Trans-portrety 207
Ania Puchała 209
Lukrecja Kowalska 217

Bibliograﬁa 225