ebook Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu Grzegorz Jawor

Wydawca: UMCS

Rok wydania: 2004

W publikacji uwzględniono nie tylko badania dotyczące sensu stricte osadnictwa wołowskiego w średniowieczu, ale również związane z różnymi fazami nomadycznego i półnomadycznego pasterstwa bałkańskiego.

Spis treści ebooka Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu

Wstęp do wydania II 7
Wstęp 9

Rozdział I. Etniczne aspekty migracji wołoskich na ziemie Królestwa Polskiego w okresie od połowy XIV do początków XVI wieku na tle krajów sąsiednich 17

Migracje wołoskie w literaturze przedmiotu 17
Czy Wołosi to tylko korporacja zawodowa? 21
Miejscowa czy zewnętrzna geneza prawa wołoskiego? 26
Skala migracji i ich charakter 30
Etnika wsi wołoskich w świetle danych językowych 34
Źródła antropologiczne oraz świadectwa z obszaru kultury materialnej i duchowej 37
Wnioski 40

Rozdział II. Elementy życia koczowniczego i osiadłego w dziejach osadnictwa wołoskiego 41

Charakter migracji w świetle literatury przedmiotu 41
Wieś mołdawska i siedmiogrodzka w późnym średniowieczu 44
Wzmianki źródłowe o koczownictwie i organizacja pasterstwa wołoskiego w średniowieczu na terenie Rusi Czerwonej i Małopolski 47
Okoliczności lokacji i zajęcia rolnicze w najstarszych osadach wołoskich 51
Wnioski 57

Rozdział III. Militarne przyczyny szerzenia osadnictwa wołoskiego w średniowieczu 59

Wprowadzenie 59
Wojskowe powinności Wołochów na Węgrzech i w Mołdawi w XIV–XV wieku 62
Wojewodowie i okręgi wołoskie na Rusi Czerwonej na przełomie XIV/XV wieku 65
Powinności militarne Wołochów zamieszkujących w dobrach królewskich i prywatnych w XV wieku 71
Wnioski 77

Rozdział IV. Zasięg terytorialny i charakter gospodarczy osadnictwa wołoskiego na Rusi Czerwonej od XIV do początku XVI wieku 79

Uwagi wstępne 79
Rodzaje i charakter najczęściej występujących informacji związanych z osadnictwem wołoskim 82
Charakterystyka osadnictwa na terenie poszczególnych ziem 84
Ziemia halicka 84
Ziemia lwowska 89
Województwo bełskie 97
Ziemia chełmska 100
Ziemia lubelska 104
Ziemia przemyska 106
Ziemia sanocka 116
Uwagi ogólne o rejonach osadnictwa wołoskiego i etapach jego rozwoju 124

Rozdział V. Organizacja i funkcjonowanie społeczności wiejskich osad wołoskiego 127

Uwagi wstępne 127
Kniaziowie, sołtysi, tywuni (ciwuni). Problemy terminologiczne 128
Uprawnienia sądownicze i administracyjne kniaziów 144
Cerkiew i pop w społeczności osad wołoskich 147
Mieszkańcy osad 148
Kraina i jej funkcje 156
Wnioski 164

Rozdział VI. Integracja i asymilacja osadnictwa wołoskiego przez miejscowe otoczenie u progu czasów nowożytnych 167

Rusini i Polacy wobec członków społeczności wołoskich 167
Udział Rusinów i Polaków w średniowiecznej fazie osadnictwa wołoskiego 174
Przebieg procesów asymilacyjnych wśród szlachty pochodzenia wołoskiego 178
Wnioski 180

Zakończenie 183

Resume: Les Colonies de dront valaque et leurs habitants en Ruthenie Rouge a l’ epoque du bas moyen-age 187

Wykaz zastosowanych skrótów 193
Bibliografia 195
Wykaz map i tabel 207
Indeks miejscowości 209
Mapy 217
Aneks do mapy nr 1 226