ebook Oświeceniowe tutti frutti Janusz Ryba

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2014

Oświeceniowe tutti frutti jest zbiorem dwunastu szkiców. Teksty odznaczają się różnorodnością: od zjawisk obyczajowych (Incognito oświeconych) przez zagadnienia życia literackiego („Bons mots” w świetle konwersacji [i „vice versa”]) – po zjawiska literackie (Ślady „żywiołu konwersacyjno-salonowego” w poezji Wojciecha Miera) czy zagadnienia z zakresu architektury i sztuki („Maskarady architektoniczne”, Pałace i oświeceni).
Oprócz różnorodności ważną cechę zbioru stanowi atrakcyjność omawianych zjawisk. Opisane fakty – z racji owej atrakcyjności – mogą zaciekawić nie tylko badaczy epoki, ale także przeciętnego czytelnika, który nie jest specjalistą w tym zakresie.
Postacią, która w jakimś sensie patronuje temu zbiorowi, jest Jan Potocki, genialny i ekscentryczny autor Rękopisu znalezionego w Saragossie, obecnie bardzo modny, tutaj ujęty z różnych, interesujących perspektyw.
Całość napisana została stylem lekkim, a zarazem barwnym.
Można powiedzieć o prezentowanym zbiorze, że z konsekwencją realizuje ulubioną ideę oświeceniowych literatów, mianowicie „uczyć – bawiąc”.

Recenzja książki ukazała się na stronach portalu Wiara.pl, 9 listopad 2009 r. (dostępna pod adresem: www.wiara.pl) oraz w czasopiśmie „Wiek Oświecenia” 2010. T. 26: Południe wieku, s. 205–209.

Spis treści ebooka Oświeceniowe tutti frutti

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
I
Bons mots wobec oświeceniowej konwersacji (i vice versa) . 11
Incognito oświeconych (z księżną Izabelą Czartoryską w tle) 19
„Maskarady architektoniczne” . . . . . . . . . . . . 33
Dwory przyjmują gości. (O kulturotwórczej funkcji królewskich
odwiedzin) . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Pałace i oświeceni . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
II
Jan Potocki — „maniak” języka francuskiego . . . . . . 69
Ibrahim, Turek Jana Potockiego . . . . . . . . . . . 79
Kilka uwag o Bernardzie (synu Jana) Potockim . . . . . 91
Stary Trembecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
III
„Mały” Potocki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Końcowe zwroty grzecznościowe w listach z epoki oświecenia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Ślady „żywiołu towarzysko-salonowego” w poezji Wojciecha
Miera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Nota wydawnicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Indeks osobowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Résumé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165