ebook Pod presją nowoczesności Władze Księstwa Warszawskiego wobec Żydów Aleksandra Oniszczuk

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2021

Pobierz fragment

Pod presją nowoczesności to fascynująca książka, która rzuca światło na politykę władz Księstwa Warszawskiego (1807-1815) wobec Żydów. Dr Aleksandra Oniszczuk, autorka tej przełomowej pracy, opiera się na obszernym zbiorze źródeł - od aktów prawnych po prasę i materiały gmin żydowskich - by stworzyć kompleksowy obraz napięć między nowoczesnymi mechanizmami zarządzania a tradycyjnymi postawami społecznymi.

Książka ta, wydana przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego w 2021 roku, stanowi pierwszą tak całościową analizę tej złożonej kwestii. Dzięki badaniom przeprowadzonym w archiwach jedenastu polskich miast, Oniszczuk ujawnia dynamikę polityki wobec Żydów, od debat publicznych po codzienną praktykę administracyjną.

Jednym z kluczowych wniosków książki jest stwierdzenie, że administracja Księstwa Warszawskiego była jedynym obszarem, gdzie można mówić o szerszej implementacji nowoczesnych zasad. Podczas analizy procedur administracyjnych i sposobu rozstrzygania spraw żydowskich interesantów, okazuje się, że wielokrotnie traktowano Żydów w zgodzie z ogólnymi zasadami.

Pod presją nowoczesności to nie tylko cenne źródło informacji dla historyków, ale także fascynująca lektura dla każdego, kto interesuje się historią Żydów w Polsce oraz wpływem nowoczesnych idei na społeczeństwo. Recenzent wydawniczy, prof. dr hab. Marcin Wodziński, podkreśla mocną stronę pracy - jej bazę źródłową oraz umiejętne połączenie różnych dyscyplin badawczych.

Dostępna w formacie ebooka, ta książka stanowi wyjątkowe wydanie elektroniczne, które możesz łatwo pobrać i czytać na swoim urządzeniu. Ebooki stają się coraz bardziej popularną formą lektury, a "Pod presją nowoczesności" to dowód na to, że publikacje naukowe mogą być równie przystępne i wciągające jak bestsellery.

Zanurz się w świecie ebooków i odkryj tę wyjątkową publikację, która zapewni Ci dostęp do fascynującej wiedzy na temat historii Żydów w Księstwie Warszawskim. Kup e-booka już dziś i ciesz się lekturą w formacie PDF, który otworzysz na swoim komputerze, tablecie lub smartfonie. Najlepsze ebooki czekają na Ciebie w sklepie z ebookami!

Spis treści ebooka Pod presją nowoczesności

Podziękowania 9

Wstęp 11
Stan badań 17
Źródła 26
Problemy badawcze i struktura pracy 30
Modernizacja i nowoczesność – możliwości
interpretacyjne 36
Uwagi dotyczące zapisu cytowanych źródeł 41

Rozdział 1. Państwo, jego władze i mechanizmy działania 42
1.1. Zarys historii Księstwa Warszawskiego 42
1.2. Władze Księstwa Warszawskiego – czyli kto? 46
1.2.1. Władze centralne 48
1.2.1.1. Komisja Rządząca i dyrektoriat 48
1.2.1.2. Monarcha 48
1.2.1.3. Rada Ministrów, Rada Stanu i
rezydenci 49
1.2.1.4. Władze centralne w okresie
przejściowym (1813–1815) 52
1.2.2. Władze departamentowe, powiatowe i miejskie
53
1.2.3. Krytyka administracji 55
1.2.4. Środowisko władzy 57
1.3. Procedury administracyjne 65
1.3.1. Sposób rozstrzygania spraw żydowskich
interesantów – procedury uniwersalne czy
szczególne? 72
1.3.1.1. Dbałość o legalność działań 72
1.3.1.2. Przypadki pozytywnego rozstrzygania
spraw żydowskich 85
1.4. Kahał jako quasi-państwowy organ
administracyjny 87

Rozdział 2. Prawa obywatelskie i polityczne oraz program „cywilizowania” 106
2.1. Uwagi wstępne 106
2.2. Wzory polityki żydowskiej z innych porządków
prawnych 107
2.3. Polityka wobec ogółu mieszkańców w Księstwie
Warszawskim 125
2.4. Polityka wobec Żydów w Księstwie Warszawskim 127
2.5. Koncepcja „cywilizowania” Żydów – diagnoza
sytuacji, zakładany rezultat, proponowane środki 134
2.5.1. Plan całościowego uregulowania sytuacji
prawnej Żydów 143
2.5.2. „Cywilizowanie” przez edukację 151
2.5.3. „Cywilizowanie” przez „urządzenia
policyjne” 162
2.5.4. „Cywilizowanie” przez służbę w oddziałach
zbrojnych 167
2.6. Reakcje Żydów na zawieszenie praw obywatelskich
i politycznych 178
2.7. Podsumowanie. Kwestia intencji członków
najwyższych władz 187

Rozdział 3. Podatki i inne daniny 192
3.1. Uwagi wstępne 192
3.2. Wzory polityki żydowskiej z innych porządków
prawnych 194
3.3. Podatki i inne daniny o charakterze powszechnym
w Księstwie Warszawskim 203
3.4. Podatki i inne daniny pobierane w Księstwie
Warszawskim tylko od Żydów 214
3.4.1. Stan prawny i faktyczny do 1809 r. 216
3.4.2. Zmiany od 1809 r. 217
3.5. Procedura opłacania danin publicznych 226
3.6. Egzekucja danin publicznych 234
3.7. Podsumowanie 239

Rozdział 4. Miejsce zamieszkania i nabywanie nieruchomości 250
4.1. Uwagi wstępne 250
4.2. Wzory polityki żydowskiej z innych porządków
prawnych 251
4.3. Polityka wobec ogółu mieszkańców w Księstwie
Warszawskim 263
4.4. Polityka wobec Żydów w Księstwie Warszawskim 264
4.4.1. Podział Warszawy na dwie strefy 265
4.4.1.1. Sprawdzian istniejących przepisów:
indywidualne prośby Żydów 276
4.4.1.2. Projekt utworzenia dzielnicy
żydowskiej w Warszawie 280
4.4.2. Podziały przestrzeni miejskiej poza
Warszawą 283
4.4.2.1. Lublin: sprawa Wolfa Dresdnera jako
sprawdzian przepisów 284
4.4.2.2. Wschowa 288
4.4.2.3. Kraków i Kazimierz 290
4.4.2.4. Płock 293
4.4.2.5. Inne miasta 296
4.4.3. Nabywanie nieruchomości 304
4.5. Czy dawne przywileje de non tolerandis Judaeis
obowiązywały w Księstwie? 317
4.6. Podsumowanie. Jaki był cel ograniczeń? 328

Rozdział 5. Sfera zawodowa 339
5.1. Wzory polityki żydowskiej z innych porządków
prawnych 339
5.2. Polityka wobec ogółu mieszkańców w Księstwie
Warszawskim 351
5.3. Polityka wobec Żydów w Księstwie Warszawskim 357
5.3.1. Żydzi wykonujący profesje „użyteczne” z
punktu widzenia państwa 362
5.3.2. Żydzi wykonujący profesje zwalczane przez
państwo 379
5.4. Osiedlanie się cudzoziemców wyznania
mojżeszowego 385
5.5. Podsumowanie. Pytanie o rolę Żydów w gospodarce
Księstwa 387

Zakończenie 396
Wykaz skrótów 412
Bibliografia 414
Aneks 436
Summary 446
Indeks osobowy 450
Spis wykresów, tabel i ilustracji 460