Za darmo

ebook Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w USA i w Szwecji Kaja Zapędowska-Kling

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2016

Starzenie się w ogólnym rozumieniu oznacza zmiany zachodzące w ludzkim organizmie na przestrzeni całego cyklu życia. W świetle uwarunkowań społeczno-ekonomicznych starzenie się jest procesem związanym ze zmianą ról społecznych – „na cykl osiągania dojrzałości biologicznej nakłada się cykl zdolności produkcyjnej, który jest związany z miejscem w społecznym podziale pracy”. Zatem na kompleksową politykę senioralną powinny składać się takie obszary, jak polityka rynku pracy, koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego, pomoc socjalna, opieka długoterminowa, opieka zdrowotna, polityka edukacyjna, mieszkaniowa, transportowa, poradnictwo prawne i inne. Zestawienia statystyczne, badania ilościowe i jakościowe umożliwiają formułowanie prognoz. Prognozowanie z kolei, zarówno na gruncie demograficznym, jak i ekonomicznym, pozwala na opracowanie programu reform z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. Publikacja stanowi ważny głos w debacie publicznej nad społecznymi, politycznymi, ekonomicznymi i kulturowymi konsekwencjami starzenia się populacji. Autorka dokonuje przeglądu współczesnych rozwiązań polityki społecznej wobec starzenia się ludności z perspektywy międzynarodowej, koncentrując się na doświadczeniach Stanów Zjednoczonych i Szwecji. Przedstawia wiele systemowych rozwiązań z zakresu polityki społecznej, zaczerpniętych z krajów o bogatej tradycji polityki na rzecz seniorów. Opisuje przykłady dobrych praktyk oraz formułuje rekomendacje dla Polski.

Spis treści ebooka Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w USA i w Szwecji

Wstęp 11

Rozdział 1. Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w Stanach Zjednoczonych 33
1.1. Struktura demograficzna społeczeństwa amerykańskiego 38
1.2. Charakterystyka amerykańskiego modelu państwa dobrobytu 47
1.3. Kształtowanie się amerykańskiego modelu polityki społecznej wobec starzenia się ludności w ujęciu historycznym 55
1.4. Specyfika amerykańskiego systemu emerytalnego 69
1.5. Przegląd rządowych programów i usług skierowanych do osób starszych 83
1.6. System opieki długoterminowej w Stanach Zjednoczonych 93
1.7. Dobre praktyki 100
1.7.1. Program zintegrowanej opieki długoterminowej dla osób starszych (Program of All-Inclusive Care for the Elderly) 101
1.7.2. „Model wioski” jako metoda realizacji koncepcji „starzenia się w społeczności” (aging in community) 106
1.7.3. Funkcjonowanie „miast emerytów” na przykładzie Sun City w Arizonie 108
1.7.4. Programy i usługi skierowane do osób starszych na szczeblu lokalnym – case study miasta Berkeley w stanie Kalifornia 114
1.7.5. Amerykańskie Stowarzyszenie Emerytów (AARP) jako przykład organizacji reprezentującej interesy seniorów na scenie politycznej 119
1.8. Podsumowanie i wnioski 123

Rozdział 2. Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w Szwecji 131
2.1. Struktura demograficzna Szwecji 138
2.2. Charakterystyka nordyckiego modelu państwa opiekuńczego 142
2.3. Rozwój szwedzkiego modelu polityki społecznej wobec starzenia się ludności w ujęciu historycznym 148
2.4. Charakterystyka szwedzkiego systemu emerytalnego 154
2.5. Sektor usług opiekuńczych dla osób starszych w Szwecji 162
2.5.1. Koncepcja nowego zarządzania publicznego (New Public Management) w szwedzkim sektorze usług dla seniorów 166
2.5.2. Przesłanki polityczne częściowej prywatyzacji szwedzkiego sektora opieki 169
2.6. Dobre praktyki 173
2.6.1. Perspektywa długofalowa i rozbudowana polityka rodzinna jako metody przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian demograficznych 174
2.6.2. Skuteczna polityka aktywizacji zawodowej osób starszych 177
2.6.3. Zastosowanie nowych technologii w służbie seniorom 183
2.6.3.1. Nowe technologie w sektorze opieki długoterminowej 184
2.6.3.2. Nowe technologie w systemie ochrony zdrowia 187
2.6.3.3. Nowe technologie jako narzędzie społecznej aktywizacji 189
2.6.4. Wsparcie ze strony państwa dla nieformalnych opiekunów 191
2.6.5. „Pasja dla życia” (Passion för Livet) – program aktywizacji osób starszych w regionie Jönkoping w centralnej Szwecji 195
2.7. Podsumowanie i wnioski 199

Rozdział 3. Doświadczenia amerykańskie i szwedzkie – rekomendacje dla polityki społecznej wobec starzenia się ludności w Polsce 211
3.1. Model amerykański i szwedzki: podobieństwa i różnice 214
3.2. Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w Polsce 230
3.2.1. Struktura demograficzna kraju 232
3.2.2. Rozwój polskiej polityki społecznej w ujęciu historycznym 236
3.2.3. Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w Polsce – stan obecny 239
3.2.4. Diagnoza 254
3.3. Rekomendacje dla Polski 262
3.3.1. Rekomendacje w zakresie wzmocnienia struktury rządowych i pozarządowych organów reprezentujących interesy seniorów 263
3.3.2. Rekomendacje w zakresie przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian demograficznych 266
3.3.3. Rekomendacje w zakresie podnoszenia jakości i rozszerzenia oferty polskiego sektora opieki 271
3.3.4. Rekomendacje w zakresie podnoszenia świadomości społecznej (awareness raising), działania o charakterze informacyjnym i edukacyjnym 277
3.3.5. Rekomendacje w zakresie przebudowy przestrzeni publicznej pod kątem potrzeb osób starszych 280
3.3.6. Rekomendacje w zakresie dalszych prac naukowo-badawczych 282
Podsumowanie 284
Bibliografia 295
Spis table 313
Spis wykresów 315
Od Redakcji 317