-17%

ebook Rada Główna Opiekuńcza w latach I wojny światowej Małgorzata Przeniosło, Marek Przeniosło

Wydawca: Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Rok wydania: 2018

Rada Główna Opiekuńcza była organizacją samopomocową powstałą z potrzeby chwili w 1915 r. w Warszawie. Do jej utworzenia przyczyniły się elity społeczne, dostrzegające trudne położenie coraz szerszych kręgów współobywateli, jakie spowodował okres Wielkiej Wojny. Struktury lokalne RGO funkcjonowały do wiosny 1921 r.

Autorzy publikacji postawili sobie zadanie przedstawienia działań pomocowych podejmowanych przez Radę Główną Opiekuńczą. Obraz aktywności organizacji starali się ukazać na tle ogólnej sytuacji społeczeństwa Królestwa Polskiego, zwracając uwagę szczególnie na kwestie bytowe. Dokonali próby określenia sytuacji mieszkańców Królestwa w czasie wojny, ich najpilniejsze potrzeby oraz poziom ratownictwa społecznego na badanym terenie. Przedstawili genezę RGO oraz proces tworzenia jej struktur organizacyjnych, zarówno centralnych, jak i lokalnych. Istotne było ustalenie form działalności pomocowej oraz zasad, na jakich ją prowadzono, ustalenie źródeł pozyskiwania funduszy na działalność dobroczynną. Równie ważnym problemem było określenie zakresu współpracy RGO z ówczesnymi władzami państwowymi i samorządowymi. Publikacja zawiera również rozważania ogólne na temat roli RGO w ratowaniu współobywateli od głodu, chorób i innych zagrożeń, które niosła wojna, a także postaw ich samych w nowej, trudnej sytuacji. Praca w dużym stopniu opiera się na materiałach źródłowych. Wśród nich podstawę stanowi dokumentacja wytworzona przez samą RGO, która przechowywana jest w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Autorzy książki sięgnęli także do akt przechowywanych w innych archiwach i do materiałów ze zbiorów specjalnych znajdujących się w bibliotekach naukowych zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Korzystali też z informacji ukazujących się w prasie i pamiętnikach tamtego okresu. W książce wyodrębnionych jest dziewięć rozdziałów problemowych. Zamieszczone zostały aneksy, które zawierają dokumenty stanowiące podstawę działalności RGO. Publikacja kierowana jest do osób zainteresowanych historią dobroczynności i pomocy społecznej. Adresowana zarówno do profesjonalnych pedagogów i historyków, jak i szerokiego kręgu czytelników.

Spis treści ebooka Rada Główna Opiekuńcza w latach I wojny światowej

S P I S T R E Ś C I
Wstęp 7
ROZDZIAŁ I
Ratownictwo społeczne na terenie Królestwa Polskiego
w latach Wielkiej Wojny
1. Sytuacja ludności Królestwa Polskiego w czasie I wojny światowej 17
2. Organizacje samopomocy społecznej 33
3. Wsparcie przekazywane przez organizacje pomocowe
spoza Królestwa 49
ROZDZIAŁ II
Powstanie Rady Głównej Opiekuńczej, struktury centralne organizacji
1. Prace założycielskie 63
2. Władze centralne 70
3. „Portret zbiorowy” działaczy szczebla centralnego 78
4. Wydziały, sekcje, komisje 92
ROZDZIAŁ III
Terenowe rady opiekuńcze
1. Tworzenie rad lokalnych 109
2. Podstawowe zasady działalności organizacyjnej rad 118
3. Skład członkowski rad terenowych 125
ROZDZIAŁ IV
Zasady prowadzenia działalności pomocowej
1. Zadania stawiane przed strukturami opiekuńczymi 137
2. Pomoc dzieciom priorytetem działalności rad 145
3. Wymagania wobec personelu fachowego zatrudnianego przez rady 154
ROZDZIAŁ V
Sytuacja finansowa Rady Głównej Opiekuńczej w latach wojny
1. Przychody organizacji do listopada 1918 roku 165
2. Wydatki centrali w latach wojny 180
3. Budżety rad terenowych 186
ROZDZIAŁ VI
Zaangażowanie rad w zaspokajanie podstawowych potrzeb ludności
1. Pomoc żywnościowa 201
2. Organizacja zaopatrzenia w artykuły codziennego użytku 214
3. Pomoc lekarska, działania poprawiające warunki sanitarne 221
ROZDZIAŁ VII
Akcje pomocy dzieciom
1. Organizacja placówek opiekuńczych dla dzieci 231
2. Akcja wysyłania dzieci z miast na wieś 247
3. Zbiórki funduszy na cele pomocowe 260
ROZDZIAŁ VIII
Wsparcie kierowane do dorosłych i inne formy działalności
1. Przytułki dla osób starych, niepełnosprawnych i bezdomnych 279
2. Pomoc dla bezrobotnych, uchodźców i repatriantów 287
3. Inne formy wspierania potrzebujących 295
ROZDZIAŁ IX
Stosunki z innymi organizacjami pomocowymi
i władzami administracyjnymi
1. Współdziałanie z innymi organizacjami 303
2. Władze okupacyjne wobec Rady Głównej Opiekuńczej 312
3. Kontakty z Tymczasową Radą Stanu, Radą Regencyjną i władzami
Samorządowymi 319
Zakończenie 325
Aneksy 333
Mapa Królestwa Polskiego w październiku 1918 roku 363
Abstract 365
Bibliografia 367
Indeks nazwisk 383
Indeks miejscowości 397
Spis tabel 407
Spis wykresów 409
Spis aneksów 411
Spis map 413
Wykaz skrótów 415