ebook Religia w nowoczesnym państwie demokratycznym - szansa czy zagrożenie? Marta Turkot

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2017

Analiza dyskusji dotyczących współczesnego znaczenia religii dla demokratycznego państwa oraz jej form i warunków obecności w sferze publicznej. Autorka bada religijne i pozareligijne podstawy państwa konstytucyjnego, które znacząco wpływają na kondycję tego systemu. Sięgając do najważniejszego sporu w zakresie filozofii politycznej, jaki toczył się od lat 70. XX wieku, czyli do sporu między liberałami a komunitarianami dotyczącego głównie idei sprawiedliwości w społeczeństwie, stara się rozwinąć aktualną polemikę i wzbogacić ją o nowe argumenty.

The analysis of the discussion on the significance of religion for the contemporary democratic state and its forms of presence in the public sphere. The author examines the religious and non-religious foundations of the constitutional state that affect the condition of the system. Referring to the dispute between the liberals and the communitarians about the idea of justice in the society, the author makes an attempt to develop the current polemics with new arguments.

Spis treści ebooka Religia w nowoczesnym państwie demokratycznym - szansa czy zagrożenie?

PRZEDMOWA 7
WSTĘP 15

CZĘŚĆ I. Okoliczności sporu liberałów i komunitarian:
chronologia, zakres problemowy, stanowiska 23
Rozdział 1. Teoria sprawiedliwości Rawlsa i wybrane
krytyki 27
Rozdział 2. Komunitariańska krytyka teorii sprawiedliwości 34
Rozdział 3. Powstanie i rozwój sporu 43

CZĘŚĆ II. Religia a normatywne założenia państwa
nowoczesnego 49
Rozdział 1. Idea tolerancji 53
1.1. Pluralizm religijny i wojna religijna jako źródła
liberalizmu w ujęciu Rawlsa 53
1.2. Okrucieństwo wojen jako źródło liberalizmu strachu
Shklar 63
1.3. Komunitariańskie ujęcie doświadczenia wspólnoty
politycznej 73
1.4. Tolerancja religijna – ujęcie liberalne 78
1.5. Tolerancja religijna według komunitarian 87
Rozdział 2. Wolność sumienia 102
2.1. Wolność sumienia według Rawlsa 104
2.2. Warunki możliwości ograniczenia zasady wolności
sumienia 108
Rozdział 3. Religia a zasada neutralności państwa 115
3.1. Przesłanki akceptacji idei neutralnego państwa 115
3.2. Komunitariańska krytyka idei państwa neutralnego 124
Rozdział 4. Zasada rozdziału Kościoła od państwa 130
4.1. Interpretacja z pozycji liberalnych 130
4.2. Interpretacja komunitariańska 136
4.3. Krytyka zasady oddzielenia państwa od religii 152
Rozdział 5. Legitymizacja państwa i systemu politycznego 159
5.1. Liberalna zasada legitymizacji państwa 161
5.2. Legitymizacja nowoczesnego państwa w ujęciu
komunitarian 170
Rozdział 6. Normatywne podstawy praktyk politycznych
w demokracji 174

CZĘŚĆ III. Religia a normatywne założenia nowoczesnej
sfery publicznej 181
Rozdział 1. Sfera publiczna 182
Rozdział 2. Warunki uczestnictwa w debacie publicznej 194
Rozdział 3. Religia obywatelska 217
Rozdział 4. Niedobrowolne zrzeszenia 236
CZĘŚĆ IV. Nowy obraz sporu liberałów i komunitarian 245
Rozdział 1. Koncepcja Rawlsa jako tło sporu o współczesne znaczenie polityczne religii 246
Rozdział 2. Stanowiska polemiczne wobec ujęcia Rawlsa 257

ZAKOŃCZENIE 269
BIBLIOGRAFIA 275
INDEKS 289