ebook Rolnicze strategie pracy i przetrwania Amanda Krzyworzeka

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2014

Książka ta jest poświęcona rolniczym strategiom pracy i przetrwania, codziennym sposobom radzenia sobie z rzeczywistością, nieustającym próbom zmieniania świata tak, by był jak najprzyjaźniejszy, by życie w nim było jak najłatwiejsze i najlepsze. [...] Wychodziłam od spraw związanych ze sferą ekonomiczną działalności rolników, ale - w zgodzie z przyjmowaną przeze mnie tezą, że działania ekonomiczne są zanurzone w kontekście społecznym i kulturowym - nie ograniczałam tej sfery i nie kreśliłam wyraźnych jej granic. W rezultacie w książce pojawia się szereg wątków, które okazały się nierozerwalnie związane ze strategiami pracy i przetrwania (Fragment Wstępu).

Autorka podjęła temat nieczęsto angażujący uwagę badaczy społecznych, a mianowicie problem kulturowych i społecznych aspektów działalności ekonomicznej współczesnych rolników w Polsce ukazany w perspektywie antropologicznej. Zagadnienia związane ze sferą gospodarowania w rolnictwie indywidualnym bywają najczęściej rozważane w języku klasycznej ekonomii, absolutnie niedostosowanym do specyfiki funkcjonowania i do mentalności rolników, na co już wielokrotnie zwracali uwagę historycy gospodarczy (Witold Kula i Jacek Kochanowicz) i tacy badacze jak Aleksander Czajanow. [...] Zaprezentowana przez Amandę Krzyworzekę analiza antropologiczna skutecznie koryguje słabości dotychczasowych ujęć i ukazuje rolnicze strategie jako w pełni racjonalne, choć ?zanurzone? w skomplikowanej rzeczywistości kulturowo-społecznej sposoby radzenia sobie z post-transformacyjną, a więc rynkową i europejską rzeczywistością ((Z recenzji prof. dr hab. Izabelli Bukraby-Rylskiej).

*********

Agricultural work and survival strategies. A study in economic anthropology

The book is devoted to agricultural work and survival strategies, to everyday ways of dealing with reality, and to constant attempts to change it so that life is as easy and as good as possible. The starting point are issues related to the economic sphere of farmers' activity, but – in line with the thesis that economic activities are immersed in a social and cultural context – the book contains many other threads inextricably linked with the strategies of work and survival.

Spis treści ebooka Rolnicze strategie pracy i przetrwania

WSTĘP 9

Rozdział I. Wprowadzenie 11
1. Od narzekania do ekonomii – o pytaniach badawczych 12
2. Niebiedna Polska „B” – o terenie badań 15

Rozdział II. Antropologia wobec aktywności ekonomicznej
człowieka 21
1. Powstanie i rozwój antropologii ekonomicznej 22
2. Przedmiot badań antropologii ekonomicznej 32
2.1. Tematy 33
2.2. Antropologia ekonomiczna o chłopach 36
3. Antropologia ekonomiczna a natura ludzka 43
4. Antropologia ekonomiczna i badania wśród rolników w Polsce 45

Rozdział III. Bohaterowie 50
1. Jednostka a rodzina 50
2. Ćhłop a rolnik 57
3. NiejednorodnoŚĆ grupy 61
4. Przeszłość a teraźniejszość 65

Rozdział IV. Kręgi 77
1. Lokalność 78
2. WieŚ–miasto 82
3. Państwo–Unia Europejska 87

CZĘŚĆ PIERWSZA – DECYZJE 93
Rozdział I Proces podejmowania decyzji 95
1. Historia zakontraktowanych ziemniaków 102
2. Przygotowanie gruntu pod decyzje – nieustające konsultacje 107
3. Kto podejmuje decyzje? 110
4. Ćzynniki wpływające na decyzje 113

Rozdział II. Wiedza i strategie informacyjne 119
1. Dwie historie o dystrybucji informacji na poziomie lokalnym 119
2. źródła wiedzy 121
2.1. Szkolenia 122
2.2. Media 125
2.3. Źródło wiedzy a jej wartość 126
3. Niewiedza z wyboru 128
4. Wiedza kobiet, wiedza mężczyzn 129
5. Wiedza raz dana i zawsze słuszna 131

CZĘŚĆ DRUGA – PRACA 137
Rozdział I. Antropologia pracy 139
1. Czym jest praca? 141
2. „Retoryka walki” 145
3. Praca w czasach ponowoczesnych 146

Rozdział II. Strategie pracy na roli 149
1. Bycie rolnikiem jako strategia 149
1.1. Historia zwykłego dnia 149
1.2. Specyfika życia i pracy na wsi. Zamiłowanie 151
2. Strategia dywersyfikacji działań 155
2.1. Historia odkupionego magazynu 155
2.2. Bezpieczna wielotorowość 158
3. Strategia specjalizacji 162
3.1. Historia komputerowej chlewni 162
3.2. Opłacalna jednotorowość 165
4. Strategie korzystania ze świadczeń 168
4.1. Historia gospodarstwa przepisanego za rentę strukturalną 169
4.2. Renty i inne świadczenia 170
5. Strategia nietypowego prowadzenia gospodarstwa 175
5.1. Historia „zasuszanych” krów 175
5.2. Mniej typowe strategie prowadzenia gospodarstwa 177
6. Strategie pracy kobiecej 181
6.1. Historia gospodyni domowej „na zastępstwie” 182
6.2. Babska robota 183
7. Strategie współpracy sąsiedzkiej 188
7.1. Historia spółek i jaskółek 189
7.2. Współpraca sąsiedzka 192
8. Strategie finansowe 199
8.1. Historia rolnika, który wybrukował drogę 200
8.2. Odwaga inwestowania 202

CZĘŚĆ TRZECIA – CODZIENNA ARYTMETYKA 213
Rozdział I. Domowy budżet 218
1. Wspólnotowy charakter budżetu 218
2. „Koszty”, czyli nierozróżnianie wydatków i inwestycji 220
3. Różne rodzaje pieniędzy 222

Rozdział II. Strategie konsumowania 226
1. Strategie oszczędzania 228
1.1. Zakupy 229
1.2. Wtórne używanie przedmiotów – okruchy ze stołu –
innowacyjność 231
1.3. Ekologia w służbie ekonomii 233
1.4. Oszczędzanie czasu. 235
2. Strategie wydawania 236
2.1. Oznaki luksusu 236
2.2. Produkty, których się nie kupuje 238
2.3. Wakacje 240
3. Strategie dawania 243

Rozdział III. Bogactwo i bieda 247
1. Bogactwo 249
2. Bieda 257
3. „Retoryka niezamożnośći” 259

Rozdział IV. Strategie liczenia 261
1. Podawanie cen 262
2. Targowanie się 265
3. Przeliczanie 266
4. Liczenie zysków 269

Rozdział V. „Opłacalność” 278
1. „Dokładanie” do gospodarki 278
2. Wszystko albo nic 281
3. „Opłacalność” a kontakty międzyludzkie 282
4. Nieopłacalność rent strukturalnych? 285

ZAKOŃCZENIE 289
Rozdział I. Uczciwość 293
1. Trzy historie o uczciwym postępowaniu 293
1.1. Historia drewna zabranego teściowi 293
1.2. Historia sfałszowanego ubezpieczenia 294
1.3. Historia tuczenia świń i „skidki” 295
2. Uczciwość jako regulator stosunków wewnątrz grupy 296

Rozdział II. Niezależność 299
1. Elastyczność 299
2. Niechęć wobec spółek i „syndrom samodzielnego autorstwa” 300
3. Niechęć wobec ingerencji państwa 302
4. Opłacalność jako warunek niezależności 304
5. Zabezpieczenie przed ryzykiem – bycie dobrym gospodarzem 307

Rozdział III. Sprawiedliwość 309
1. Równość czy adekwatność? 309
2. Niezgoda na zasady wolnorynkowe 312

BIBLIOGRAFIA 314
ZESTAWIENIE ROZMóW 332