ebook Samorządowe konsultacje społeczne Roman Marchaj

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2016

Konsultacje społeczne jako sposób angażowania osób trzecich w procesy decyzyjne są jedną z podstawowych form demokracji bezpośredniej wykorzystywanej na poziomie samorządowym. Stanowią one ważne narzędzie zwiększające transparentność podejmowanych decyzji, wewnętrznie organizujące działanie administracji oraz umożliwiające społeczności lokalnej wypowiedzenie swojego stanowiska.

W monografii w sposób kompleksowy zaprezentowano problematykę konsultacji społecznych przeprowadzanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Opracowanie zawiera zarówno rozważania teoretyczne, jak i praktyczne pokazujące w jaki sposób samorządowe konsultacje społeczne powinny być przeprowadzane. W publikacji omówiono m.in.:

pojęcie i rodzaje konsultacji,
wybrane rodzaje samorządowych konsultacji społecznych,
wyniki badań ilościowych pokazujących, że częstotliwość przeprowadzania konsultacji społecznych w Polsce wzrasta,
problematykę konsultacji w wybranych krajach europejskich.

Adresaci:
Książka przeznaczona jest dla pracowników urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów wojewódzkich, którzy przeprowadzają konsultacje społeczne, a także dla przedstawicieli organizacji społecznych i ruchów miejskich. Zainteresuje również naukowców specjalizujących się w prawie administracyjnym.

Spis treści ebooka Samorządowe konsultacje społeczne

Wykaz skrótów , str. 13

Wstęp , str. 17

Rozdział I
Pojęcie i rodzaje konsultacji , str. 27
1. Konsultacje - definicja pojęcia , str. 27
2. Miejsce konsultacji w procesie decyzyjnym , str. 31
3. Rodzaje konsultacji - uwagi terminologiczne , str. 36
3.1. Wprowadzenie , str. 36
3.2. Podstawowy podział procedur konsultacyjnych , str. 36
4. Konsultacje publiczne , str. 38
5. Konsultacje społeczne , str. 44
5.1. Wprowadzenie , str. 44
5.2. Ogólna podstawa prawna procesu konsultacji społecznych , str. 45
5.2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej , str. 45
5.2.2. Konsultacje w aktach prawnych Unii Europejskiej , str. 48
5.3. Konsultowanie decyzji publicznych jako podstawowe prawo obywatelskie , str. 50
5.4. Funkcje konsultacji społecznych , str. 56
5.5. Podstawowe typologie konsultacji społecznych , str. 60
5.6. Formy przeprowadzania konsultacji , str. 62
5.6.1. Wprowadzenie , str. 62
5.6.2. Konsultacje społeczne o charakterze bezpośrednim , str. 65
5.6.3. Konsultacje społeczne o charakterze pośrednim , str. 66
5.6.4. Konsultacje społeczne o charakterze pośrednim ilościowym , str. 67
5.7. Zasady przeprowadzania konsultacji społecznych , str. 67
5.8. Historia konsultacji społecznych , str. 70
5.8.1. Wprowadzenie , str. 70
5.8.2. Konsultacje społeczne w okresie 1976-1990 , str. 71
5.8.3. Konsultacje społeczne w czasach współczesnych , str. 77

Rozdział II
Konsultacje społeczne przeprowadzane przez organy jednostek samorządu terytorialnego , str. 84
1. Konsultacje społeczne w samorządzie terytorialnym jako niewładcza forma demokracji bezpośredniej , str. 84
1.1. Wprowadzenie , str. 84
1.2. Demokracja , str. 85
1.3. Formy demokracji bezpośredniej , str. 90
1.4. Samorządowe konsultacje społeczne jako niewładcza forma demokracji bezpośredniej , str. 93
2. Prawo mieszkańców do kierowania sprawami publicznymi w samorządzie terytorialnym , str. 96
2.1. Wprowadzenie , str. 96
2.2. Zakres przedmiotowy prawa do kierowania sprawami publicznymi w samorządzie terytorialnym , str. 97
2.3. Prawo mieszkańców do uczestniczenia w konsultacjach obligatoryjnych jako prawo podmiotowe , str. 102
3. Konsultacje społeczne w Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego , str. 106
4. Szczegółowa podstawa prawna procesu konsultacji społecznych , str. 109
5. Cechy samorządowych konsultacji społecznych , str. 110
5.1. Wprowadzenie , str. 110
5.2. Dwustronny charakter konsultacji społecznych , str. 111
5.3. Opiniotwórczy charakter konsultacji społecznych , str. 116
5.4. Powszechny charakter konsultacji społecznych , str. 117
5.5. Złożony i zorganizowany charakter konsultacji społecznych , str. 118
5.6. Dobrowolny charakter konsultacji społecznych , str. 121
5.7. Swoboda organizacyjna , str. 121

Rozdział III
Wybrane rodzaje samorządowych konsultacji społecznych , str. 124
1. Konsultacje społeczne przeprowadzane na podstawie art. 5a ustawy o samorządzie gminnym oraz jego odpowiedników w ustawie powiatowej i wojewódzkiej , str. 124
1.1. Wprowadzenie , str. 124
1.2. Miejsce art. 5a w ustawie o samorządzie gminnym , str. 125
1.3. Definicja , str. 126
1.4. Charakterystyka prawna konsultacji społecznych przeprowadzanych na podstawie art. 5a ustawy o samorządzie gminnym i jego odpowiedników w ustawie powiatowej i wojewódzkiej , str. 129
1.4.1. Wprowadzenie , str. 129
1.4.2. Podmioty konsultacji społecznych , str. 129
1.4.2.1. Decydent - konsultujący , str. 130
1.4.2.2. Konsultujący - mieszkańcy , str. 137
1.4.2.3. Udział obcokrajowców w konsultacjach społecznych , str. 142
1.4.2.4. Inicjatywa przeprowadzenia konsultacji społecznych , str. 144
1.4.2.5. Reprezentacja podmiotów zbiorowych , str. 145
1.4.2.6. Zakaz dyskryminacji mieszkańców , str. 146
1.4.2.7. Prawo oddania głosu w konsultacjach społecznych , str. 148
1.4.2.8. Koszt przeprowadzenia konsultacji społecznych , str. 148
1.4.3. Przedmiot konsultacji społecznych , str. 149
1.4.3.1. Wprowadzenie , str. 149
1.4.3.2. Konsultacje obligatoryjne , str. 150
1.4.3.3. Tryb przeprowadzania konsultacji społecznych w sprawach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym , str. 157
1.4.3.4. Ograniczenia zakresu terytorialnego prowadzonych konsultacji , str. 158
1.4.3.5. Odstąpienie od procedury konsultacyjnej , str. 159
1.4.3.6. Konsultacje społeczne w formie referendum lokalnego , str. 162
1.4.3.7. Tryb przeprowadzania konsultacji społecznych w sprawie utworzenia jednostek pomocniczych gminy oraz określenia ich statutu , str. 164
1.4.3.8. Konsultacje społeczne w procesie tworzenia, łączenia, dzielenia oraz znoszenia jednostki pomocniczej , str. 168
1.4.3.9. Konsultacje społeczne w procesie uchwalania lub zmiany treści statutu jednostki pomocniczej , str. 171
1.4.3.10. Konsultacje fakultatywne , str. 172
1.4.4. Zakres terytorialny gminnych konsultacji społecznych , str. 173
1.4.4.1. Wprowadzenie , str. 173
1.4.4.2. Ograniczenie zakresu terytorialnego gminnych konsultacji społecznych , str. 174
1.4.4.3. Rozszerzenie zakresu terytorialnego gminnych konsultacji społecznych , str. 176
1.4.5. Uchwała w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych , str. 177
1.4.5.1. Wprowadzenie , str. 177
1.4.5.2. Uchwała w sprawie trybu i zasad przeprowadzania konsultacji społecznych jako akt organizacji , str. 180
1.4.5.3. Pojęcie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych , str. 183
1.4.5.4. Charakter uchwały w sprawie zasad oraz trybu przeprowadzania konsultacji społecznych , str. 187
1.4.6. Treści abstrakcyjne uchwały rady gminy w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji , str. 188
1.4.6.1. Wprowadzenie , str. 188
1.4.6.2. Regulacje podmiotowo nieistotne , str. 188
1.4.6.3. Regulacje podmiotowo istotne o charakterze obligatoryjnym , str. 190
1.4.6.4. Regulacje podmiotowo istotne o charakterze nieobligatoryjnym , str. 195
1.4.7. Treść uchwały o przeprowadzeniu jednostkowych konsultacji społecznych , str. 197
1.4.8. Zarządzenie wójta o przeprowadzeniu konsultacji społecznych , str. 198
1.4.8.1. Wprowadzenie , str. 198
1.4.8.2. Treść zarządzenia wójta o przeprowadzeniu konsultacji społecznych , str. 200
1.5. Samorządowe konsultacje społeczne a referendum lokalne , str. 201
1.6. Konsultacje społeczne w projekcie ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw , str. 207
2. Konsultacje społeczne przeprowadzane z młodzieżową radą gminy lub gminną radą seniorów , str. 214
3. Konsultacje społeczne przeprowadzane na podstawie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie , str. 216
3.1. Wprowadzenie - zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy , str. 216
3.2. Konsultacje społeczne jako forma współpracy , str. 219
3.3. Konsultacje społeczne przeprowadzane z organizacjami pozarządowymi i organizacjami pożytku publicznego , str. 220
3.4. Konsultacje społeczne przeprowadzane z gminnymi, powiatowymi oraz wojewódzkimi radami działalności pożytku publicznego , str. 222
4. Samorządowe konsultacje społeczne przeprowadzane na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , str. 224
4.1. Wprowadzenie , str. 224
4.2. Przebieg procedury planistycznej w gminie , str. 226
4.3. Udział czynnika społecznego w tworzeniu studium lub planu , str. 227
4.3.1. Wprowadzenie , str. 227
4.3.2. Wniosek do studium lub planu , str. 228
4.3.3. Wyłożenie projektu studium lub planu , str. 228
4.3.4. Dyskusja publiczna , str. 229
4.3.5. Uwagi do studium lub planu , str. 230
4.3.6. Podsumowanie , str. 232
5. Samorządowe wysłuchanie publiczne , str. 233
5.1. Wprowadzenie , str. 233
5.2. Wysłuchanie publiczne w procedurze parlamentarnej jako wzór dla regulacji samorządowych , str. 234
5.3. Zasady przeprowadzania wysłuchania publicznego , str. 237
5.4. Dziesięć zasad przeprowadzania samorządowego wysłuchania publicznego , str. 238
5.5. Przebieg pierwszego samorządowego wysłuchania publicznego , str. 245

Rozdział IV
Konsultacje społeczne na poziomie lokalnym w wybranych krajach europejskich , str. 250
1. Wprowadzenie , str. 250
2. Konsultacje społeczne na poziomie lokalnym w , str. 252
2.1. Wprowadzenie , str. 252
2.2. Zarys ustroju samorządu terytorialnego Niemiec , str. 252
2.3. Konsultacje na poziomie krajów związkowych , str. 256
2.4. Formy demokracji bezpośredniej na szczeblu lokalnym , str. 258
2.4.1. Formy demokracji bezpośredniej o charakterze konsultacyjnym , str. 258
2.4.2. Inne instytucje demokracji bezpośredniej o charakterze nierozstrzygającym stosowane w Niemczech , str. 264
2.4.3. Formy demokracji bezpośredniej o charakterze rozstrzygającym , str. 265
3. Konsultacje społeczne w Austrii , str. 267
3.1. Wprowadzenie , str. 267
3.2. Referendum konsultacyjne na poziomie federalnym , str. 269
3.3. Referendum konsultacyjne na przykładzie Wiednia , str. 270
4. Konsultacje społeczne w Szwajcarii , str. 273
4.1. Wprowadzenie , str. 273
4.2. Zarys ustroju samorządu terytorialnego w Szwajcarii , str. 274
4.3. Referendum i inicjatywa obywatelska , str. 276
4.4. Postępowanie konsultacyjne , str. 277
5. Konsultacje społeczne na poziomie lokalnym we Francji , str. 279
5.1. Wprowadzenie , str. 279
5.2. Konsultacje społeczne na poziomie samorządowym we Francji , str. 280

Rozdział V
Samorządowe konsultacje społeczne w ujęciu liczbowym oraz praktycznym , str. 282
1. Wprowadzenie , str. 282
2. Samorządowe konsultacje społeczne w ujęciu praktycznym , str. 284
2.1. Wprowadzenie , str. 284
2.2. Konsultacje społeczne na poziomie gminnym i powiatowym , str. 285
2.3. Konsultacje społeczne na poziomie wojewódzkim , str. 292
3. Samorządowe konsultacje społeczne w praktyce , str. 295

Zakończenie , str. 299

Bibliografia , str. 317