ebook Spoglądając w przeszłość… Jan Pomorski

Wydawca: UMCS

Rok wydania: 2017

Historia może wyzwalać zarówno moralne relacje pozytywne, jak i negatywne. W „sklepie z ideami historycznymi” są do nabycia jedne i drugie. Ale historycznego bezpieczeństwa wspólnoty/społeczeństwa/narodu nie da się zbudować na relacjach negatywnych, na historii, która programowo dzieli, wyklucza. Historyczne bezpieczeństwo to wspólnotowe poczucie trwania (ciągłości) własnej historii i rozumienia zdarzeń wykraczających poza horyzont bezpośredniego doświadczenia jednostki – tego, co przydarza się homo historicus na co dzień. Dlatego pokazanie tego, że za każdym istotnym narodowym projektem, za każdym wielkim wydarzeniem w naszej historii stał niezbędny poziom kapitału społecznego, jaki musiał połączyć Polaków, aby dane wydarzenie w ogóle mogło zaistnieć, stać się faktem dokonanym, to największe wyzwanie intelektualne dla historyka i największa satysfakcja, jeśli uda mu się tego – w książce, na wykładzie czy lekcji historii – dokonać. [Prof. dr hab. Jan Pomorski]

Spis treści ebooka Spoglądając w przeszłość…

Od Autora 7
Nota edytorska 9
Część I O formach obecności historii w sferze publicznej 11
1. Przed „Sierpniem” był „Lipiec” 13
2. Doświadczenie „lubelskiego Lipca” z perspektywy trzydziestolecia 21
3. Jakiej historiografii Polacy dzisiaj potrzebują? 29
4. Przyszli historycy o historii. Z badań nad świadomością historyczną Polaków w latach 1987–1988 53
5. Edukacja historyczna u progu XXI wieku 89
6. „Wyrzec się złudzeń, nie rezygnować z marzeń” Jerzego Giedroycia rozumienie historii 103
7. Metodologiczny„dekalog” Jerzego Topolskiego 117
8. Ucieczka od historii jako element poprawności politycznej 127
9. „Wybieram czerwoną pigułkę…”, czyli Historia i Matrix 137
10. Spoglądając w przeszłość. Codzienność w pamięci narodowej 151
Część II Metodologia a historiografia. W poszukiwaniu sprzężeń zwrotnych 165
1. Metodologia historii a historia historiografii 167
2. Środowisko historyczne jako przedmiot badań historiograficznych 183
3. Myśl historyczna jako kategoria i przedmiot badań historiograficznych 193
4. Paradygmat historiograficzny, czyli raz jeszcze o przedmiocie historii historiografii 209
5. Koncepcja i zakres badań nad polską metodologią historii dwudziestolecia międzywojennego 223
6. W poszukiwaniu klucza do syntezy: polska refleksja metodologiczna w dziedzinie historii 235
7. Jak uprawiać metodologię historii? Wokół koncepcji Jerzego Topolskiego 241
Część III Spory, kontrowersje i punkty widzenia w teorii historii 253
1. Współczesne spory wokół teorii faktu historycznego 255
2. O dwu poziomach niewspółmierności ontologicznej teorii uniwersalnych 281
3. Czas jako wartość i wartościowanie czasu historycznego w historiografii 293
4. Historiografia jako autorefleksja kultury poznającej 311
5. Punkt widzenia we współczesnej historiografii 317
6. Metodologiczne problemy historii najnowszej 337
7. Historiografia dziejów najnowszych – wyzwania metodologiczne 353
8. W poszukiwaniu modelu historii transnarodowej – przypadek Timothy’ego Snydera 375
Indeks nazwisk 391