ebook Status ustrojowy i procesowy komornika sądowego Wojciech Tomalak

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2014

Książka stanowi najobszerniejsze dostępne na rynku monograficzne opracowanie na temat statusu prawnego komornika sądowego, zarówno pod względem ustrojowym, jak i procesowym. Dla określenia pozycji prawnej komornika - zasadniczego organu egzekucyjnego - decydujące znaczenie mają specyficzne cechy jego podmiotowości, różnorodność i zakres przypisanych zadań oraz wyodrębnienie finansowe. Dokonywane w pracy rozważania dotyczą tworzenia się instytucji komornika i współczesnego jego statusu (w odniesieniu do organów egzekucyjnych w innych systemach prawnych), zakresu działań komornika w egzekucji, czynności odnoszących się do całości postępowania egzekucyjnego, jak również czynności w egzekucji świadczeń pieniężnych i niepieniężnych oraz w szczególnych rodzajach egzekucji. W monografii przytoczono w szerokim zakresie literaturę przedmiotu i orzecznictwo, zwłaszcza Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego.

Adresaci:
Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców, w szczególności praktyków prawa - komorników sądowych, asesorów komorniczych, aplikantów komorniczych, sędziów, adwokatów i radców prawnych, aplikantów (w każdym z tych zawodów prawniczych). Może być przydatna dla innych osób zainteresowanych problematyką egzekucji sądowej, pracowników naukowych i doktorantów, jak również stron postępowania egzekucyjnego (m.in. wierzyciela, dłużnika).

Spis treści ebooka Status ustrojowy i procesowy komornika sądowego

Wykaz skrótów , str. 15

Przedmowa , str. 23

Rozdział I
Rys historyczny egzekucji i tworzenia się urzędu komornika sądowego , str. 31

1. Wprowadzenie , str. 31

2. Kształtowanie się instytucji komornika sądowego w prawie polskim , str. 36

2.1. Ujednolicenie regulacji prawnych dotyczących komornika w latach 1918-1939 , str. 36

2.2. Ustrój organizacyjnoprawny i zadania spełniane przez komornika w latach 1945-1964 , str. 45

2.3. Organizacja urzędu i funkcjonowanie komornika sądowego w latach 1965-1996 , str. 48

3. Zmiany w ustroju komornika od 1997 r. , str. 62

Rozdział II
Status prawny komornika w prawie polskim , str. 86

1. Uwagi wprowadzające , str. 86

1.1 Organy uprawnione do prowadzenia egzekucji administracyjnej , str. 92

1.2. Zbieg egzekucji sądowej i egzekucji administracyjnej , str. 96

1.1.2. Wniosek administracyjnego organu egzekucyjnego lub wierzyciela o nakazanie zobowiązanemu wyjawienia majątku w postępowaniu sądowym , str. 100

1.2. Organy egzekucyjne w egzekucji sądowej , str. 100

1.2.1. Rozdzielenie funkcji między sąd i komornika , str. 104

1.2.2. Właściwość miejscowa komornika , str. 106

1.2.3. Właściwość delegacyjna w razie niemożności spełniania zadań przez komornika , str. 111

2. Dotychczasowe poglądy na temat statusu prawnego komornika , str. 114

3. Współczesny status prawny komornika , str. 128

3.1. Komornik jako szczególnego rodzaju funkcjonariusz publiczny , str. 128

3.1.1. Ochrona i odpowiedzialność karna komornika , str. 134

3.1.2. Zadania powierzone komornikowi , str. 137

3.1.3. Stosowanie przez komornika środków przymusu , str. 140

3.1.4. Publicznoprawny charakter działań komornika , str. 146

3.2. Formy i zakres nadzoru nad komornikiem , str. 148

3.2.1. Nadzór judykacyjny , str. 148

3.2.2. Nadzór pozajudykacyjny , str. 154

3.3. Działalność zawodowa komornika na własny rachunek , str. 159

3.3.1. Kancelaria komornicza , str. 162

3.3.2. Czas i miejsce czynności urzędowych dokonywanych przez komornika oraz na jego zlecenie , str. 164

3.4. Wyłączenie komornika , str. 166

3.5. Odpowiedzialność odszkodowawcza komornika , str. 167

3.6. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnoprawnej komornika , str. 177

3.7. Obowiązek zachowania przez komornika w tajemnicy informacji o okolicznościach sprawy oraz innych prawnie chronionych , str. 178

3.8. Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu egzekucyjnym (prowadzonym przez komornika) , str. 182

3.9. Odpowiedzialność dyscyplinarna komornika , str. 182

4. Organy egzekucyjne w innych systemach prawnych (status prawny komornika) , str. 185

4.1. Uwagi ogólne , str. 185

4.2. System sądowego wykonywania tytułów egzekucyjnych , str. 186

4.2.1. Czechy , str. 186

4.2.2. Włochy , str. 189

4.2.3. Hiszpania , str. 192

4.3. System sądowo-komorniczego wykonywania tytułów egzekucyjnych , str. 193

4.3.1. Niemcy , str. 193

4.4. System komorniczego wykonywania tytułów egzekucyjnych , str. 195

4.4.1. Francja , str. 195

4.4.2. Belgia , str. 200

4.4.3. Holandia , str. 203

4.4.4. Luksemburg , str. 207

4.4.5. Węgry , str. 209

4.5. Rozwiązania w systemie organów egzekucyjnych przyjęte w państwach Europy Wschodniej (ustrój i zadania spełniane przez komornika) , str. 213

4.5.1. Rosja , str. 213

4.5.2. Estonia , str. 217

4.5.3. Ukraina , str. 221

Rozdział III
Ogólne uwagi o działaniu komornika w egzekucji , str. 225

1. Pojęcie oraz struktura sądowego postępowania egzekucyjnego , str. 225

1.1. Egzekucja a postępowanie egzekucyjne , str. 225

1.2. Tytuł stanowiący podstawę do przeprowadzenia egzekucji , str. 238

2. Rodzaje czynności egzekucyjnych , str. 241

2.1. Cechy czynności komornika , str. 246

2.2. Czas i miejsce podejmowanych czynności , str. 249

2.3. Czynności egzekucyjne , str. 252

2.4. Czynności postępowania egzekucyjnego , str. 254

2.5. Czynności o charakterze pozaegzekucyjnym , str. 257

3. Zakres działania komornika w egzekucji , str. 257

3.1. Stadium początkowe właściwego postępowania egzekucyjnego , str. 258

3.1.1. Badanie istnienia roszczenia egzekucyjnego , str. 258

3.1.2. Sprawdzenie dopełnienia wymagań fiskalnych wniosku o wszczęcie egzekucji (opłata egzekucyjna) , str. 260

3.1.3. Ustalenia w zakresie przesłanek dopuszczalności egzekucji , str. 261

3.2. Stadium zasadnicze właściwego postępowania egzekucyjnego , str. 268

Rozdział IV
Czynności komornika odnoszące się do całości postępowania egzekucyjnego , str. 278

1. Czynności związane ze wszczęciem egzekucji , str. 278

1.1. Badanie wniosku o wszczęcie egzekucji oraz żądania (zarządzenia, polecenia) wszczęcia egzekucji , str. 280

1.2. Badanie tytułu wykonawczego , str. 285

2. Dokumentacja czynności komornika , str. 290

2.1. Protokół , str. 290

2.2. Wysłuchanie , str. 293

2.3. Inne formy udokumentowania czynności , str. 294

3. Wstrzymanie się komornika z dokonaniem czynności oraz zawieszenie postępowania egzekucyjnego , str. 296

3.1. Wstrzymanie czynności , str. 296

3.2. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego , str. 301

4. Ukończenie postępowania egzekucyjnego , str. 313

Rozdział V
Czynności komornika w egzekucji świadczeń pieniężnych , str. 329

1. Egzekucja z ruchomości , str. 329

1.1. Właściwość komornika , str. 330

1.2. Zajęcie ruchomości , str. 330

1.3. Sprzedaż ruchomości , str. 339

1.3.1. Nielicytacyjne zbycie , str. 340

1.3.2. Sprzedaż komisowa , str. 343

1.3.3. Sprzedaż przez licytację publiczną , str. 343

1.3.4. Zaspokojenie w drodze przejęcia ruchomości na własność , str. 348

1.3.5. Czynności komornika w przypadku, gdy rzecz nie została sprzedana lub przejęta na własność , str. 348

2. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę , str. 349

2.1. Właściwość komornika , str. 351

2.2. Zajęcie wynagrodzenia za pracę , str. 351

2.3. Grzywna nakładana przez komornika na pracodawcę oraz dłużnika , str. 357

2.4. Odebranie dokumentów potwierdzających wierzytelność , str. 358

3. Egzekucja z rachunków bankowych , str. 359

3.1. Właściwość komornika , str. 361

3.2. Zajęcie i dalsze czynności egzekucyjne , str. 362

3.2.1. Rachunek zwykły , str. 362

3.2.2. Rachunki wspólne , str. 367

3.2.3. Rachunki o charakterze oszczędnościowym , str. 369

4. Egzekucja z innych wierzytelności , str. 373

4.1. Właściwość komornika , str. 374

4.2. Czynności związane z zajęciem wierzytelności , str. 374

4.2.1. Zajęcie wierzytelności zwykłej , str. 375

4.2.2. Zajęcie wierzytelności wymagalnej w powtarzających się odstępach czasu (sum płatnych periodycznie) , str. 376

4.2.3. Zajęcie wierzytelności obejmującej świadczenie ze zobowiązania przemiennego , str. 377

4.2.4. Zajęcie wierzytelności, której zabezpieczenie jest ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru , str. 378

4.2.5. Zajęcie wierzytelności zabezpieczonych poręczeniem, zastawem lub zastawem rejestrowym , str. 380

4.2.6. Zajęcie wierzytelności związanych z posiadaniem dokumentu , str. 383

4.3. Skutki wywołane dokonanym zajęciem wierzytelności , str. 386

4.4. Ustanowienie kuratora lub zarządcy , str. 388

4.5. Sprzedaż zajętej wierzytelności (zasady jej przeprowadzenia przez komornika) , str. 388

4.6. Egzekucja z wierzytelności o wydanie rzeczy ruchomej i o wydanie nieruchomości , str. 392

4.6.1. Zajęcie wierzytelności, której przedmiotem świadczenia jest wydanie rzeczy ruchomej , str. 392

4.6.2. Zajęcie wierzytelności, której przedmiotem świadczenia jest wydanie nieruchomości , str. 393

5. Egzekucja z innych praw majątkowych , str. 395

5.1. Właściwość komornika , str. 395

5.2. Zajęcie praw majątkowych w ogólności , str. 396

5.2.1. Zajęcie praw majątkowych z dziedziny własności intelektualnej , str. 397

5.2.2. Zajęcie prawa majątkowego wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków , str. 398

5.2.3. Zajęcie praw przysługujących dłużnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki cywilnej lub jej rozwiązania , str. 399

5.2.4. Zajęcie praw wspólnika związanych z udziałem w spółce handlowej , str. 400

5.2.5. Zajęcie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu , str. 405

5.2.6. Zajęcie prawa, z mocy którego dłużnik może zażądać działu majątku , str. 410

5.3. Skutki zajęcia prawa majątkowego , str. 412

5.4. Opis i oszacowanie zajętego prawa , str. 413

5.5. Zaspokojenia wierzyciela w egzekucji z innych praw majątkowych , str. 414

6. Egzekucja z nieruchomości , str. 417

6.1. Właściwość komornika , str. 419

6.2. Wszczęcie egzekucji , str. 420

6.2.1. Zajęcie nieruchomości , str. 421

6.2.2. Ujawnienie dokonanego zajęcia , str. 423

6.2.3. Czasowy aspekt zajęcia , str. 426

6.2.4. Zakres przedmiotowy zajęcia , str. 426

6.2.5. Skutki zajęcia , str. 428

6.2.6. Zarząd nieruchomością po zajęciu , str. 429

6.3. Opis i oszacowanie nieruchomości , str. 431

6.4. Obwieszczenie o licytacji , str. 439

6.5. Sprzedaż licytacyjna , str. 444

6.5.1. Warunki licytacyjne związane z przystąpieniem do przetargu i nabyciem nieruchomości , str. 444

6.5.2. Licytacja , str. 448

6.6. Przybicie i przysądzenie własności , str. 454

6.7. Uproszczona egzekucja z nieruchomości , str. 456

6.7.1. Odrębne reguły w prowadzeniu egzekucji , str. 457

6.7.2. Sprzedaż z wolnej ręki , str. 459

6.7.3. Sprzedaż licytacyjna , str. 462

6.8. Inne sposoby prowadzenia egzekucji świadczeń pieniężnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości , str. 463

6.8.1. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości , str. 464

6.8.2. Egzekucja z użytkowania wieczystego , str. 465

6.8.3. Egzekucja ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, jak również do miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych i garaży wolno stojących (art. 172 i 1713 u.s.m.) , str. 467

6.8.4. Egzekucja z lokali stanowiących odrębne nieruchomości , str. 468

7. Egzekucja ze statku morskiego (wpisanego do rejestru okrętowego) , str. 470

7.1. Właściwość komornika , str. 471

7.2. Czynności związane ze wszczęciem egzekucji i dalsze podejmowane przez komornika w jej przeprowadzeniu , str. 472

8. Podział sumy uzyskanej z egzekucji (stadium końcowe zasadniczego postępowania egzekucyjnego) , str. 476

8.1. Obowiązek sporządzenia planu , str. 477

8.1.1. Prawna forma planu , str. 479

8.1.2. Treść planu podziału , str. 481

8.1.3. Zasady i kolejność zaspokojenia w planie podziału , str. 483

8.1.4. Zaspokojenie w ramach tej samej kategorii , str. 491

8.1.5. Zawiadomienie o sporządzeniu planu podziału i wykonanie planu , str. 493

8.2. Plan podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z wynagrodzenia za pracę , str. 495

8.3. Plan podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych , str. 496

8.4. Plan podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości , str. 498

Rozdział VI
Czynności komornika w egzekucji świadczeń niepieniężnych , str. 501

1. Przedmiot i cel egzekucji oraz właściwość komornika , str. 501

2. Egzekucja świadczenia wydania rzeczy ruchomej , str. 502

2.1. Właściwość komornika , str. 503

2.2. Odebranie rzeczy dłużnikowi , str. 503

2.2.1. Zastosowanie w stosunku do dłużnika środków przymusu , str. 504

2.2.2. Złożenie rzeczy do depozytu sądowego , str. 506

2.3. Odebranie rzeczy znajdującej się we władaniu osoby trzeciej , str. 507

2.4. Odstąpienie od czynności , str. 508

2.5. Czynności komornika w razie nieodnalezienia rzeczy , str. 509

3. Egzekucja świadczenia wydania nieruchomości, statku albo opróżnienia mieszkania , str. 509

3.1. Właściwość komornika , str. 511

3.2. Czynności komornika w egzekwowaniu świadczenia dłużnika określonego w tytule wykonawczym , str. 512

3.2.1. Wezwanie dłużnika do dobrowolnego wykonania obowiązku w wyznaczonym terminie , str. 513

3.2.2. Wprowadzenie wierzyciela w posiadanie przedmiotu egzekucji , str. 514

3.3. Czynności komornika w razie nieokreślenia w tytule wykonawczym nakazującym opróżnienie lokalu służącemu zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych prawa dłużnika do lokalu socjalnego lub pomieszczenia zamiennego , str. 514

3.3.1. Czynności komornika, jeżeli dłużnikowi przysługuje prawo do lokalu socjalnego , str. 515

3.3.2. Czynności komornika, gdy dłużnik nie ma tytułu prawnego do lokalu socjalnego lub lokalu zamiennego , str. 517

3.4. Usunięcie ruchomości niebędących przedmiotem egzekucji , str. 521

4. Wykonanie przez komornika polecenia osadzenia dłużnika w areszcie w sprawach egzekucyjnych należących do sądu , str. 523

4.1. Właściwość komornika , str. 525

4.2. Wymagania związane z przystąpieniem przez komornika do realizowania nakazu sądu , str. 525

4.3. Czynności zmierzające do wykonania aresztu , str. 527

4.3.1. Usunięcie oporu dłużnika , str. 528

4.3.2. Wstrzymanie się przez komornika z wykonaniem aresztu , str. 528

4.4. Zwolnienie dłużnika z aresztu , str. 529

4.5. Wykonanie przez komornika postanowienia o osadzeniu upadłego w areszcie jako środka przymusu , str. 530

Rozdział VII
Czynności komornika w szczególnych rodzajach egzekucji , str. 531

1. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej , str. 531

1.1. Właściwość komornika , str. 533

1.2. Czynności podejmowane przez komornika przy wszczęciu egzekucji i w toku prowadzonego postępowania , str. 533

1.2.1. Ujawnienie wszczęcia egzekucji w księdze wieczystej , str. 534

1.2.2. Uwarunkowania w podejmowaniu czynności przez komornika związane z odrębnościami przewidzianymi dla tego sposobu egzekucji , str. 535

1.2.3. Dopuszczalność jednoczesnego prowadzenia egzekucji o zniesienie współwłasności nieruchomości i egzekucji z nieruchomości , str. 536

2. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych , str. 538

2.1. Właściwość komornika , str. 540

2.2. Zakres czynności komornika przy wszczęciu egzekucji , str. 542

2.3. Uwarunkowania w podejmowaniu czynności związane ze sposobem egzekucji , str. 545

2.4. Obowiązek przeprowadzenia dochodzenia przez komornika , str. 547

2.5. Złożenie przez komornika wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych , str. 551

2.6. Uruchomienie świadczeń z funduszu alimentacyjnego w razie niewypłacalności dłużnika , str. 552

2.7. Czynności komornika w przypadku zatrudnienia dłużnika u osoby bliskiej , str. 554

2.8. Odrębne zasady egzekwowania świadczeń alimentacyjnych przewidziane w innych unormowaniach , str. 555

3. Egzekucja grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania , str. 556

3.1. Właściwość komornika i podstawa wszczęcia egzekucji należności Skarbu Państwa orzeczonych w postępowaniu cywilnym , str. 557

3.2. Obowiązek podejmowania przez komornika czynności z urzędu , str. 558

3.3. Zasady dotyczące zaspokojenia wierzyciela w egzekucji , str. 559

3.4. Egzekwowanie przez komornika grzywien i innych należności Skarbu Państwa orzeczonych w postępowaniu karnym , str. 560

Wnioski końcowe , str. 563

Bibliografia , str. 619

Wykaz orzeczeń oraz glosy , str. 645