ebook Subneolit północno-wschodnioeuropejski na Niżu Polskim Stanisław Kukawka

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe UMK

Rok wydania: 2010

W neolicie (młodszej epoce kamienia) na Niżu Polskim, obok ugrupowań wczesnorolniczych, żyły nadal wspólnoty zbieracko-łowieckie. W książce podjęto rozważania dotyczące zbieraczy i łowców, których kultura została ukształtowana w regionach południowo-wschodniej i wschodniej strefy nadbałtyckiej, jako efekt szerszych procesów zachodzących w Europie Wschodniej. Społeczności te zwykło się określać jako subneolityczne lub paraneolityczne. Wiedza o subneolicie na ziemiach Polski ma ciągle zbyt wiele luk. Próbą wypełnienia jednej z nich jest prezentowana książka. Przedstawiono w niej informacje i dyskusje argumentujące tezę mówiącą, że społeczności północno-wschodniego subneolitu przekroczyły granicę Europy Wschodniej i w czasach od drugiej połowy V po początki III tysiąclecia p.n.e. zasiedliły pólnocno-wschodnie obszary Niżu Polskiego. Jednocześnie odcisnęły swoje piętno na rozwoju lokalnych ugrupowań wczesnorolniczych, wiązanych z archeologicznie wydzieloną kulturą pucharów lejkowatych. Uczestniczyły w kształtowaniu się grup chełmińskiej i mątewskiej tej kultury, a oddziaływania tych grup przenosiły wzorce subneolityczne na znacznie szersze tereny.

Spis treści ebooka Subneolit północno-wschodnioeuropejski na Niżu Polskim

Wstęp / 7

1. Subneolit na Niżu Polskim - kwestie terminologiczne /14

2. Identyfikacja kulturowa zabytków subneolitycznych /23

3. Konteksty stratygraficzne zabytków związanych z kulturą pucharów lejkowatych /34
3.1. Współczesna warstwa orna / 34
3.2. Szerokopłaszczyznowe warstwy kulturowe / 35
3.3. Wziemne obiekty kulturowe / 51
3.4. Warstwy a obiekty wziemne / 59

4. Archeologiczna struktura zbiorów ceramiki z osad neolitycznych / 62
4.1. Całe naczynia a stłuczka ceramiczna / 64
4.1. Struktura użytkowa a struktura zdeponowana / 66
4.2. Struktura zdeponowana a struktura archeologiczna / 68

5. Uwagi na temat chronologii i periodyzacji kultury pucharów lejkowatych na Niżu Polskim (w strefie oddziaływań subneolitu północno-wschodniego) / 74
5.1. Oznaczenia radiowęglowe / 75
5.2. Polilinearyzm rozwoju kultury pucharów lejkowatych na Niżu Polskim? / 94
5.3. Początki kultury pucharów lejkowatych na Niżu Polskim /100
5.4. Chronologia kultur archeologicznych w północno-wschodniej części Niżu Polskiego w dobie neolitu / 103
5.5. Chronologia kultury pucharów lejkowatych i jej związków z subneolitem północno-wschodnim na ziemi chełmińskiej / 108

6. Problematyka homogeniczności ceramiki kultury pucharów lejkowatych i o cechach subneolitu północno-wschodnioeuropejskiego / 116

7. Południowo-zachodnie pogranicze subneolitu północno-wschodnioeuropejskiego / 136

8. Jeszcze raz o genezie „mątewskiego komponentu kulturowego" (mkk) /147

9. Zarys przemian kulturowych w strefie pogranicza Niżu Środkowoeuropejskiego i Wschodnioeuropejskiego od połowy VI do połowy III tysiąclecia BC /175

Zakończenie / 199
Tablice / 203
Bibliografia / 239
Summary / 250