-18%

ebook Themersonowie dzieciom Beata Gromadzka

Wydawca: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania: 2019

Książka jest monograficznym opracowaniem twórczości przeznaczonej dla dziecięcego czytelnika dwojga wybitnych polskich artystów awangardowych XX wieku, Franciszki i Stefana Themersonów. Artyści znani głównie z eksperymentów filmowych oraz wybitnych przedsięwzięć fotograficznych, malarskich, graficznych, literackich i edytorskich na początku swojej drogi artystycznej stworzyli wiele oryginalnych utworów dla dzieci, prekursorskich wobec współcześnie niezwykle popularnej książki obrazkowej. Stefan pisał pełne humoru i słowotwórczych zabaw teksty, Franciszka je ilustrowała, wspólnie tworzyli typograficzne arcydzieła („Narodziny liter”, „Był gdzieś haj taki kraj”, „Pan Tom buduje dom”). Franciszka jest także autorką różnorodnej twórczości graficznej dla dzieci, m.in.: ilustracji do zbiorów wierszy Jana Brzechwy („Kaczka Dziwaczka”, „Tańcowała igła z nitką”), Juliana Tuwima („O Panu Tralalińskim”), licznych opowiadań Ewy Szelburg-Zarembiny, Marii Kownackiej, Janiny Porazińskiej oraz okładek książek i czasopism. Twórczość Themersonów jest konsekwentnie wielotworzywowa, artyści kreują znaczenia nie tylko za pośrednictwem słowa i obrazu, ale także poprzez znak graficzny i układ druku. Książki dla dzieci zwracają uwagę konsekwencją dydaktyczną, walorami poznawczymi i artystycznym nowatorstwem.

Spis treści ebooka Themersonowie dzieciom

Wprowadzenie 7
I. Themersonowie. Konteksty 13
Współczesny stan badań 13
Biografia – tożsamość – awangarda 25
Literatura dla dzieci i młodzieży wobec zadań edukacji w II Rzeczypospolitej 48
Problemy grafiki w literaturze dla dzieci i młodzieży w dwudziestoleciu międzywojennym. Oczekiwania i kierunki rozwoju 69
Typografia w międzywojennej książce dla dzieci i młodzieży. Źródła i realizacje 83

II. Themersonowie dzieciom 89
Franciszka Themerson jako ilustratorka i graficzka 89
Franciszki i Stefana Themersonów twórczość dla dzieci. Od Historji Felka Strąka do Przygód Pędrka Wyrzutka 147
Jak sobie samemu zrobić telegraf. Historja Felka Strąka 148
Magiczna podróż. Jacuś w zaczarowanem mieście 154
Wartość wspólnoty. Nasi ojcowie pracują 163
Czy świat można naprawić? Przygód Marcelianka Majster-Klepki historyj 6 166
Początki cywilizacji pisma. Narodziny liter 175
Szybciej i lepiej. Poczta 182
Jak mieszkać? Pan Tom buduje dom 185
U źródeł sztuki. Żółte, zielone, czerwone, niebieskie, niezwykłe przygody 189
Wiersze dziecięce – wiersze dla dzieci. Trzy wiersze dla dzieci ze zbioru Dno nieba 196
W krainie nonsensu. Był gdzieś haj taki kraj. Była gdzieś taka wieś 203
Themerson, czyli wyrzutek. Przygody Pędrka Wyrzutka 210
Glosa i appendixy. Drobne utwory 222

III. Podsumowanie. Themersonowie dzisiaj 237
Dodatki 245
Książki ilustrowane przez Franciszkę Themerson (wraz z projektami współautorskimi ze Stefanem Themersonem) w latach 1928-1963 245
Wybór utworów Stefana i Franciszki Themersonów zamieszczonych w czasopismach „Płomyk” i „Płomyczek” 250
Utwory Stefana Themersona zamieszczone w podręcznikach Wydawnictwa Ossolineum (Lwów) 251

Bibliografia 253
Indeks 261
Spis ilustracji ze źródłami 267
Summary (The Themersons for children) 275