Za darmo

ebook Urbanistyka oddolna Łukasz Drozda

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2019

Publikacja porusza temat oceny skutków prowadzonych współcześnie polityk miejskich, szczególnie w odniesieniu do tzw. koszmaru partycypacji. Wpisuje się w debatę dotyczącą zjawisk takich jak miejskie konflikty społeczne, rewitalizacja przestrzeni zurbanizowanej, problematyka planowania przestrzennego i polityki mieszkaniowej. Autor analizuje problem gentryfikacji w Polsce i jej związków z programami rewitalizacji.

Książka poszukuje odpowiedzi na pytania stojące przed wszystkimi aktorami organizującymi procesy polityki miejskiej i rewitalizacji w Polsce: czy partycypacyjne wytwarzanie przestrzeni sprawdza się w praktyce? Czy rezultatem urbanistyki oddolnej, czyli angażowania aktorów takich jak artyści, ruchy miejskie i mieszkańcy osiedli nieformalnych, jest zawsze poprawa jakości życia i wzmacnianie społeczności lokalnych? Czy może niekiedy zamienia się w „koszmar partycypacji” oraz podporządkowuje przestrzeń miejską najbardziej uprzywilejowanym aktorom operującym w miastach?

Autorskie badania wykorzystane w książce przeprowadzono na przykładach oddolnego wytwarzania przestrzeni w Warszawie, Nowym Jorku i Stambule.

The publication deals with the issue of evaluating the effects of the currently followed urban policies, especially in reference to the so-called nightmare of participation. The book is part of a debate concerned with phenomena such as urban social conflicts, the revitalization of urban space, urban planning and housing policies. The author analyses the problem of gentrification in Poland and its links to revitalization programmes. The publication in based on the author’s research on the bottom-up production of space in Warsaw, New York, and Istanbul.

Spis treści ebooka Urbanistyka oddolna

Urbanistyka oddolna – wprowadzenie 11
1. Między oddolnością i koszmarem partycypacji 11
2. Założenia pracy 18
3. Struktura książki 21

CZĘŚĆ I. PRZESTRZEŃ ZURBANIZOWANA – WYTWARZANIE I ANALIZA 23
ROZDZIAŁ 1. Przestrzeń zurbanizowana i jej uwarunkowania 25
1.1. Interdyscyplinarność i polityczność przestrzeni zurbanizowanej 25
1.1.1. Interdyscyplinarność badań nad przestrzenią 25
1.1.2. Przestrzeń a polityka publiczna 39
1.1.3. Polityka miejska a znaczenie urbanistyki oddolnej 43
1.2. Waloryzacja przestrzeni i jej związki z badaniami jakości życia 47
1.2.1. Waloryzacja a percepcja przestrzeni 47
1.2.2. Rozumienie jakości życia 54
1.2.3. Jakość życia w środowisku zurbanizowanym 60
1.3. Społeczne wytwarzanie przestrzeni miasta 63
1.3.1. Proces społecznego wytwarzania przestrzeni 63
1.3.2. Aktorzy wytwarzający przestrzeń 70
1.3.3. Formalne i nieformalne sposoby wytwarzania przestrzeni 74
1.3.4. Metody społecznego wytwarzania przestrzeni miasta 82
ROZDZIAŁ 2. Metoda wieloczynnikowej waloryzacji przestrzeni 85
2.1. Zasady waloryzacji przestrzeni zurbanizowanej 85
2.2. Struktura zastosowanej metody i jej techniki badawcze 89
2.2.1. Ogólna charakterystyka metody i źródeł danych 89
2.2.2. Badanie rynku nieruchomości 94
2.2.3. Analiza infrastruktury osadniczej 96
2.2.4. Gentryfikacja obszaru 103
2.2.5. Ocena estetyki przestrzeni 105
2.2.6. Mapowanie poznawcze 112
2.2.7. Ocena bezpieczeństwa 116
2.2.8. Monitoring internetu 118

CZĘŚĆ II. MIĘDZY ODDOLNOŚCIĄ I DEWITALIZACJĄ – STUDIA PRZYPADKU 127
ROZDZIAŁ 3. Sztuka publiczna. Plac Grzybowski 129
3.1. Interwencja artystyczna jako impuls działań społecznych 129
3.2. Właściwości rynku nieruchomości 135
3.3. Ocena funkcji z zakresu infrastruktury osadniczej 137
3.4. Zaawansowanie gentryfikacji obszaru 139
3.5. Wartości estetyczne przestrzeni 142
3.6. Sposoby mapowania poznawczego 143
3.7. Poziom i poczucie bezpieczeństwa 146
3.8. Wyniki monitoringu internetu 150
3.9. Podsumowanie 152
ROZDZIAŁ 4. Zielona gentryfikacja. High Line Park 154
4.1. Zielony aktywizm w bogatej metropolii 154
4.2. Właściwości rynku nieruchomości 161
4.3. Ocena funkcji z zakresu infrastruktury osadniczej 165
4.4. Zaawansowanie gentryfikacji obszaru 167
4.5. Wartości estetyczne przestrzeni 173
4.6. Sposoby mapowania poznawczego 174
4.7. Poziom i poczucie bezpieczeństwa 176
4.8. Wyniki monitoringu internetu 180
4.9. Podsumowanie 183
ROZDZIAŁ 5. Miasto nieformalne. Karanfilköy 185
5.1. Spontaniczna urbanizacja w modelu gecekondu 185
5.2. Właściwości rynku nieruchomości – powód zaniechania badań 191
5.3. Ocena funkcji z zakresu infrastruktury osadniczej 192
5.4. Zaawansowanie gentryfikacji obszaru 194
5.5. Wartości estetyczne przestrzeni 198
5.6. Sposoby mapowania poznawczego 199
5.7. Poziom i poczucie bezpieczeństwa 202
5.8. Wyniki monitoringu internetu 204
5.9. Podsumowanie 206
Bilans oddolności – zakończenie 208
1. Urbanistyka oddolna w społecznym wytwarzaniu przestrzeni – wnioski 208
2. Perspektywy dla dalszych badań 222
Podziękowania 225

ANEKSY 227
1. Kwestionariusz wywiadu częściowo ustrukturyzowanego 227
2. Lista rozmówców podczas badań terenowych 228
3. Mapy poznawcze autorstwa respondentów zebrane podczas badań terenowych 232
4. Zdjęcia stanowiące podstawę analiz SBE i ich średnie oceny 238
Spis tabel, wykresów i rycin 250
Bibliografia 252
Summary 270