ebook Urzędnicy w służbie demokratycznego państwa Jolanta Arcimowicz

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2010

Od rozpoczęcia przeobrażeń ustrojowych w Polsce minęło już ponad dwadzieścia lat. Zmiany, jakie nastąpiły w tym okresie, mają w wielu sferach życia publicznego wręcz rewolucyjny jakościowy charakter i objęły również aparat administracyjny państwa. Autorka, badając i opisując służbę cywilną III Rzeczypospolitej, uwzględnia perspektywę historyczną (zarówno z okresu międzywojennego, jak i po II wojnie światowej), w najszerszym zakresie przedstawiając przemiany, jakie dokonywały się po 1989 r. Wiele uwagi poświęca instytucjonalizacji tej służby, zagadnieniom jej upolitycznienia i próbom odpolitycznienia, a także "europeizacji".

Niepodważalnymi zaletami publikacji są interdyscyplinarność i kompleksowość opracowania, obejmujące zarówno prawne, jak i socjologiczne aspekty omawianej problematyki, oraz nowatorska warstwa empiryczna.

Książka stanowi godną polecenia lekturę nie tylko dla pracowników naukowych, ale również studentów nauk społecznych oraz wszystkich, którzy chcieliby uporządkować i zgłębić wiedzę na temat struktur administracji publicznej we współczesnym państwie - na tle typowych rozwiązań europejskich oraz reprezentatywnych koncepcji i doktryn administracji publicznej.

Spis treści ebooka Urzędnicy w służbie demokratycznego państwa

Wstęp 9

ROZDZIAŁ I. Służba cywilna w Polsce 23

Wstęp 23

1. Służba cywilna – definicje i zakres pojęcia 31
1.1. Urzędnik, urzędnik państwowy, urzędnik służby cywilnej 44

2. Służba cywilna Trzeciej RP 53
2.1. Lata 1989–1993: pierwsze projekty ustaw o służbie cywilnej 55
2.2. Lata 1993–1997: pierwsza ustawa o służbie cywilnej 58
2.3. Lata 1997–2001: konstytucyjny zapis i nowa ustawa o służbie cywilnej 62
2.4. Lata 2001–2005: upolitycznienie służby cywilnej 69
2.5. Lata 2005–2007: reforma służby cywilnej, powstanie Państwowego Zasobu Kadrowego 74
2.6. Lata 2008–…: sanacja służby cywilnej 83
2.7. Służba cywilna pod rządami nowej ustawy 85
2.8. Krajowa Szkoła Administracji Publicznej versus ustawa o służbie cywilnej z 2008 roku 92

Uwagi końcowe 96

ROZDZIAŁ II. Urzędnicy służby cywilnej – szkic do portretu socjologicznego 101

Wstęp 101

1. Korpus służby cywilnej – charakterystyka społeczno-demograficzna 106
1.1. Płeć 110
1.2. Wiek 114
1.3. Typ wykształcenia 115
1.4. Zatrudnienie, staż pracy i zarobki w służbie cywilnej 118
1.5. Charakterystyka respondentów 121

2. Urzędnicy – drogi do korpusu służby cywilnej 124

3. Motywy podjęcia pracy w administracji publicznej 133
3.1. Motywacja wewnętrzna 136
3.2. Motywacja zewnętrzna 141
3.3. Motywy ubiegania się o status urzędnika służby cywilnej 143
3.4. Urzędniczy esprit de corps 150

4. Kariera i awans w służbie cywilnej w opiniach urzędników 156
4.1. Urzędnicy o kryteriach awansu w służbie cywilnej 166

5. Urzędnicy versus eurobiurokraci 179

ROZDZIAŁ III. Instytucjonalizacja moralności w służbie cywilnej – kodeksy etyczne i wzory osobowe urzędników służby cywilnej 191

Wstęp 191

1. Kodeksy etyczne w administracji publicznej 196
1.1. Kodeks Etyki Służby Cywilnej 205
1.2. Kodeks Etyki Służby Cywilnej w opiniach urzędników 210
• Wiedza na temat KESC 210
• Znaczenie KESC dla praktyki zawodowej 214
• Funkcje kodeksu etyki zawodowej 222

2. Dylematy etyczne urzędników służby cywilnej 231
2.1. Źródła dylematów etycznych 233
• Dylematy przełożony – podwładny 236
• Dylematy związane z obsługą klientów 246
• Dylematy etyczne, których źródłem są kontakty z kolegami i współpracownikami 253
2.2. Wzory postępowania w sytuacji dylematu etycznego 256
2.3. Legalizm jako główna zasada postępowania 260

3. Wzór urzędnika w ustroju demokratycznym 268
3.1. Wzór osobowy urzędnika służby cywilnej 272
3.2. Urzędnik służby cywilnej – sługa państwa czy obywatela? 276
3.3. „Wzorowy urzędnik? Osoba normalna, po prostu ludzka, otwarta na innych…” 286
3.4. „Człowiek, którego cenimy?” – wzorce osobowe urzędników SC 295

ROZDZIAŁ IV. Urzędnicy w badaniach opinii publicznej – rzecz o prestiżu, uczciwości i rzetelności zawodowej 301

Wstęp 301

1. Stereotyp urzędnika 306

2. Prestiż zawodu urzędnika 310

3. (Nie) Cnoty urzędnicze. Obywatele o uczciwości i rzetelności urzędników 318

4. Urzędy i jakość świadczonych usług 330

5. Europeizacja urzędów? 333

6. Służba cywilna w opinii społeczeństwa 336
6.1. Opinie o urzędnikach służby cywilnej 338
Uwagi końcowe 340

Zakończenie 345
Bibliografia 359