Za darmo

ebook Uwarunkowania ekonomiczne polityki Stanów Zjednoczonych wobec Europy Zachodniej za prezydentury Richarda M. Nixona (1969-1974) Paulina Matera

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2012

Praca ukazuje zmiany w relacjach transatlantyckich na początku lat 70. XX wieku. Państwa Europy Zachodniej, dzięki wydatnej pomocy Stanów Zjednoczonych, zdołały już odbudować swoje gospodarki po zniszczeniach wojennych. EWG stała się poważnym konkurentem dotychczasowego hegemona na rynkach światowych, a także dążyła do uniezależnienia się w polityce międzynarodowej. Doprowadziło to do poważnych nieporozumień między sojusznikami, ale współzależności na wielu polach wymuszały dążenie do kompromisu. Stało się jednak oczywiste, że czynnik gospodarczy zyskał niezwykle ważny wpływ na kształtowanie się stosunków transatlantyckich w dobie utraty przez Stany Zjednoczone absolutnej dominacji w gospodarce światowej.

Spis treści ebooka Uwarunkowania ekonomiczne polityki Stanów Zjednoczonych wobec Europy Zachodniej za prezydentury Richarda M. Nixona (1969-1974)

Wstęp 7
Rozdział I. Wzajemne oddziaływanie czynników politycznych i ekonomicznych w świetle teorii międzynarodowej ekonomii politycznej
1.1. Wyodrębnienie się międzynarodowej ekonomii politycznej. Definicje i zakres badań 19
1.2. Metody badawcze MEP 26
1.3. Główne nurty teoretyczne MEP 29
1.4. Czynnik gospodarczy w polityce zagranicznej państwa 42
1.5. Podsumowanie 56
Rozdział II. Zarys polityczno-ekonomicznych relacji transatlantyckich po II wojnie światowej (1945–1969)
2.1. Kształtowanie się powojennego systemu gospodarczego 59
2.2. Stany Zjednoczone jako promotor integracji europejskiej. Znaczenie planu Marshalla 63
2.3. Koncepcje współpracy transatlantyckiej 68
2.4. Postępy integracji europejskiej – wpływ na relacje transatlantyckie 72
2.5. Stany Zjednoczone wobec perspektywy przystąpienia Wielkiej Brytanii do EWG 73
2.6. Rozłam w NATO 80
2.7. Problem dzielenia kosztów obrony 82
2.8. Intensyfikacja relacji gospodarczych między Stanami Zjednoczonymi a EWG w latach 60. XX w. 86
2.8.1. Handel 86
2.8.2. Inwestycje 91
2.8.3. Kryzys światowego systemu monetarnego 94
2.9. Podsumowanie 96
Rozdział III. Europa Zachodnia w polityce Stanów Zjednoczonych na początku kadencji Richarda M. Nixona (styczeń–grudzień 1969)
3.1. Sojusz atlantycki w koncepcjach Nixona i Kissingera 99
3.2. Podejmowanie decyzji w polityce zagranicznej 104
3.3. Pierwsza wizyta Nixona w Europie 106
3.4. Sytuacja gospodarcza w Stanach Zjednoczonych i jej wpływ na relacje transatlantyckie 109
3.5. Nieporozumienia dotyczące handlu i przepływu inwestycji 118
3.6. Integracja europejska – perspektywy rozszerzenia 125
3.7. Wpływ nieporozumień gospodarczych na współpracę militarną 126
3.8. Kwestia niemieckiego offsetu 129
3.9. Podsumowanie 134
Rozdział IV. Relacje transatlantyckie w dobie kryzysu monetarnego (styczeń 1970 – sierpień 1971)
4.1. Ewolucja stanowiska Stanów Zjednoczonych wobec rozszerzenia EWG 137
4.2. Rozbieżności gospodarcze między USA a EWG 147
4.3. Handel i inwestycje 155
4.4. Trudności gospodarcze Stanów Zjednoczonych 160
4.5. Wpływ sytuacji gospodarczej w USA na kwestie obronne 164
4.6. Znaczenie relacji gospodarczych z Europą Wschodnią w stosunkach transatlantyckich 170
4.7. Przesłanki „szoku Nixona” 174
4.8. Podsumowanie 178
Rozdział V. Współpraca transatlantycka w dobie tworzenia nowego światowego ładu ekonomicznego (sierpień 1971 – styczeń 1973)
5.1. Droga do porozumienia smithsoniańskiego 183
5.2. Problemy monetarne i plany ustalenia nowych zasad handlu światowego 192
5.3. Inwestycje i przedsiębiorstwa wielonarodowe 206
5.4. Offset i Ostpolitik 211
5.5. Stany Zjednoczone wobec postępu integracji europejskiej 214
5.6. Aspekty polityczno-gospodarcze zbliżenia ze Wschodem 220
5.7. Podsumowanie 223
Rozdział VI. próby instytucjonalizacji współpracy transatlantyckiej w „roku europy” (styczeń–październik 1973)
6.1. Relacje Stanów Zjednoczonych z rozszerzoną EWG 225
6.2. Negocjacje monetarne i handlowe 230
6.3. Koncepcja instytucjonalizacji współpracy transatlantyckiej 238
6.4. Spotkanie Nixon – Pompidou w Rejkiawiku 247
6.5. Kwestia redukcji sił amerykańskich w Europie 250
6.6. Handel strategiczny 252
6.7. Spór o kształt Deklaracji Atlantyckiej 254
6.8. Droga do rundy tokijskiej GATT 262
6.9. Podsumowanie 269
Rozdział VII. Kryzys energetyczny i destabilizacja jedności sojuszu (październik 1973 – sierpień 1974)
7.1. Ocena stanu sojuszu atlantyckiego przez Komitet Dziewięciu 271
7.2. Problem surowców energetycznych 274
7.3. Konsekwencje polityczne wojny Jom Kippur i embarga OPEC 276
7.4. Konferencja waszyngtońska 288
7.5. Wpływ kryzysu energetycznego na Deklarację Atlantycką 296
7.6. Kwestia stacjonowania wojsk amerykańskich w Europie 303
7.7. Negocjacje handlowe 306
7.8. Podsumowanie 310
Wnioski i uwagi końcowe 315
Bibliografia 329
Wykaz skrótów 345
Wykaz tabel i wykresów 347
The Impact of Economic Issues on the United States Policy toward Western Europe during the Presidency of Richard M. Nixon (1969–1974) 349
Od Redakcji 351