ebook Wykładnia rozszerzająca Krzysztof Płeszka

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2010

Większość spornych zagadnień teorii prawa oraz praktyki prawniczej dotyczy problematyki wykładni prawa. Teoretyczne ujęcia interpretacji prawniczej formułowane w polskiej teorii prawa charakteryzują się pogłębioną refleksją filozoficzną nad kulturowym paradygmatem interpretacyjnym. Świadczy o tym chociażby to, że odwołują się do różnych koncepcji znaczenia. Istotne są zwłaszcza konsekwencje akceptacji określonej koncepcji znaczenia dla ujęcia interpretacji prawniczej. Z drugiej strony wszystkie koncepcje wykładni konstruowane w nurcie analitycznym aspirują do ujęcia operatywnej interpretacji praktycznej. Zbadanie, w jakim zakresie poszczególne koncepcje udanie realizują te aspiracje, stanowi główny motyw pracy. Wykładnia rozszerzająca tradycyjnie występuje w kulturowym paradygmacie interpretacyjnym. Stąd też realizacja zamiaru badawczego polega właśnie na przeprowadzeniu swoistego testu koncepcji wykładni prawa przez wykładnię rozszerzającą. Istotą tego testu jest zbadanie możliwości ujęcia wykładni rozszerzającej w poszczególnych koncepcjach wykładni prawa i adekwatności siatki pojęciowej tych koncepcji do ujęcia wykładni rozszerzającej.

W pracy poddane zostały analizie zarówno międzywojenne, jak i powojenne, w tym współczesne, analityczne koncepcje wykładni prawa z perspektywy ich adekwatności do ujęcia wykładni rozszerzającej. Dwa rozdziały poświęcone zostały problemom szczególnym: zagadnieniu roli zasady clara non sunt interpretanda w zdefiniowaniu sytuacji nterpretacyjnej, w której wystąpić może wykładnia rozszerzająca, oraz zagadnieniu ważnemu dla spółczesnej praktyki interpretacyjnej - wykładni prowspólnotowej i jej relacji do wykładni rozszerzającej.

Spis treści ebooka Wykładnia rozszerzająca

Wykaz skrótów
str. 11

Wprowadzenie
str. 13

Rozdział I. Zagadnienia pojęciowe i ustalenia metodologiczne
str. 15

1. Zakres ustaleń pojęciowych i metodologicznych
str. 15

2. Tradycyjne, prawnicze rozumienie wykładni ze względu na wyniki
str. 17

2.1. Tradycyjne ujęcie wykładni literalnej, rozszerzającej i zwężającej
str. 17

2.2. Analiza tradycyjnych określeń wykładni rozszerzającej
str. 22

3. Metodologiczne aspekty wykładni prawa
str. 26

3.1. Perspektywy postrzegania wykładni prawa
str. 29

3.1.1. Perspektywa heurezy a perspektywa uzasadnienia
str. 30

3.1.2. Perspektywa opisowa i normatywna
str. 36

3.1.3. Zewnętrzna i wewnętrzna perspektywa wykładni
str. 39

3.1.4. Perspektywa filozoficzna i afilozoficzna
str. 42

4. Uwagi końcowe
str. 44

Rozdział II. Wykładnia rozszerzająca w ujęciu ",tradycyjnej", koncepcji wykładni
str. 47

1. ",Tradycyjna", koncepcja wykładni Eugeniusza Waśkowskiego
str. 47

2. Wykładnia rozszerzająca w koncepcji Eugeniusza Waśkowskiego
str. 53

Rozdział III. Wykładnia rozszerzająca w konstrukcyjnej koncepcji wykładni prawa
str. 57

1. Uwagi wstępne
str. 57

2. Konstrukcyjna koncepcja wykładni prawa
str. 58

3. Wykładnia rozszerzająca w ujęciu konstrukcyjnej teorii wykładni
str. 71

Rozdział IV. Wykładnia rozszerzająca w ujęciu semantycznej, intensjonalnej koncepcji wykładni
str. 76

1. Uwagi wstępne
str. 76

2. Semantyczna koncepcja wykładni Jerzego Wróblewskiego
str. 78

2.1. Analityczne podstawy koncepcji
str. 79

2.2. Krytyka założeń koncepcji semantycznej
str. 81

3. Wzór postępowania jako znaczenie normy
str. 85

4. Model wykładni operatywnej
str. 88

5. Wykładnia rozszerzająca pierwotna w semantycznej koncepcji wykładni
str. 90

6. Krytyka ujęcia wykładni rozszerzającej pierwotnej w semantycznej koncepcji wykładni
str. 97

7. Modelowe ujęcie wykładni rozszerzającej wtórnej w semantycznej koncepcji wykładni
str. 104

8. Wersje semantycznej koncepcji wykładni
str. 111

Rozdział V. Ekstensjonalna wersja semantycznej koncepcji wykładni
str. 112

1. Założenia filozoficzne oraz metodologiczne koncepcji
str. 112

2. Ekstensjonalna wersja semantycznej koncepcji wykładni
str. 116

2.1. Pojęcie wykładni
str. 120

2.2. Funkcja waluacyjna
str. 126

3. Ekstensjonalna interpretacja modelu wykładni operatywnej
str. 129

4. Przesłanki funkcji waluacyjnej
str. 137

5. Wykładnia rozszerzająca w ujęciu ekstensjonalnej koncepcji wykładni
str. 140

Rozdział VI. Wykładnia rozszerzająca w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
str. 143

1. Uwagi wstępne oraz historyczne
str. 143

2. Podstawowe założenia i pojęcia
str. 145

3. Fazy wykładni
str. 146

3.1. Porządkująca faza wykładni
str. 146

3.2. Rekonstrukcyjna faza wykładni
str. 148

3.2.1. Sytuacja komunikacyjna ustawodawcy a reguły konstrukcji tekstu prawnego
str. 149

3.2.2. Rozczłonkowanie norm w przepisach
str. 153

4. Percepcyjna faza wykładni
str. 158

5. Właściwości praktycznej wersji derywacyjnej koncepcji wykładni
str. 162

6. Dyskursywność a sekwencyjność interpretacji
str. 165

7. Styl dyskursu interpretacyjnego a uniwersalność
str. 169

8. Dyskurs interpretacyjny sądów
str. 173

9. Wykładnia rozszerzająca w ujęciu derywacyjnej koncepcji wykładni
str. 181

Rozdział VII. Zasada clara non sunt interpretanda czy omnia sunt interpretanda
str. 187

1. Uwagi wstępne oraz historia dyskusji
str. 187

2. Rozumienie zasady clara non sunt interpretanda
str. 189

3. Krytyka zasady clara non sunt interpretanda
str. 193

4. Polemika z argumentami krytycznymi
str. 197

4.1. Argumenty epistemologiczne
str. 197

4.1.1. O pojęciu jasności
str. 199

4.1.2. O pojęciu jasności w filozofii
str. 199

4.1.3. O pojęciu jasności w filozofii prawa
str. 207

4.2. Argumenty pragmatyczne
str. 216

4.3. Argumenty etyczne
str. 232

Rozdział VIII. Wykładnia rozszerzająca a prowspólnotowa wykładnia prawa
str. 236

1. Uwagi wstępne
str. 236

2. Uwagi terminologiczne
str. 237

3. Źródła oraz zakres obowiązku wykładni prowspólnotowej
str. 239

4. Prawo wspólnotowe z perspektywy odróżnienia ius i lex
str. 242

4.1. Zarys historii odróżnienia ius i lex
str. 243

4.2. Rekonstrukcja wspólnotowego wzorca interpretacyjnego
str. 249

5. Wykładnia prawa wspólnotowego - założenia i zasady
str. 258

6. Funkcje wykładni prowspólnotowej
str. 261

7. Teoretyczny model wykładni prowspólnotowej
str. 266

8. Wykładnia rozszerzająca w modelowym ujęciu wykładni prowspólnotowej
str. 274

Bibliografia
str. 283

Orzecznictwo
str. 296