ebook Zapisy codzienności... Elżbieta Wichrowska

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2023

Książka podejmuje problem miejsca i roli w kulturze oraz dziewiętnastowiecznej codzienności dwóch form: dziennika choroby oraz szkicownika malarskiego jako świadectw zjawiska określanego jako zwrot ku prywatności. Brali w nim udział nie tylko artyści-zawodowcy, ale także amatorzy pochodzący z różnych stanów, niezależnie od płci i wieku. Książka oparta na nieznanych dotąd źródłach archiwalnych, ukazuje rozmiar zjawiska i jego znaczenie, omawia również przykłady źródeł (dziennik choroby Wandy Czartoryskiej, szkicowniki rodziny Branickich z nieznanymi szkicami młodziutkiego Wojciecha Kossaka), wskazując na zróżnicowanie ich form i przemiany, którym ulegały.

******

Recorded legacies of everyday life… On nineteenth-century illness diaries and personal painters’ sketchbooks

The book addresses the issue of place and role in culture and 19th century everyday life of two forms: the illness diary and the painter’s sketchbook as testimonies of a phenomenon referred to as the privacy turn. Its participants included not only professional artists but also by amateurs of different status, regardless of gender and age. The book, based on hitherto unknown archive sources, shows the significance of that movement and describes some such sources (Wanda Czartoryska’s illness diary, the sketchbooks of the Branicki family, which include unknown sketches of very young Wojciech Kossak), pointing to the diversity of their forms and the transformations they underwent.

Spis treści ebooka Zapisy codzienności...

I. Wstęp 7

II. Prywatny dziennik choroby 14
1. Świadectwo dzienników choroby (XVIII/XIX wiek). C
Czym był i czym nie był dziennik choroby 14
2. Leopold Lafontaine Jak należy pisać do lekarza. O
chorobach i o sposobie, którego się Pacjent ma
trzymać opowiedając mu swoje dolegliwości (1801) 30
3. Żona umiera – trzy typy relacji z choroby Józefy z
Morskich Ostrowskiej 40
4. Syn notuje – Dziennik fizjologicznych spostrzeżeń
w słabości Najukochańszego Ojca… (1817) 53
5. Brat notuje – Opis okropnej choroby mojej siostry
Eleonory Woronieckiej (1829) 63
6. Sekretarz notuje – 1842. M[iesiąc] lipiec i
sierpień, wrzesień. Historia choroby Księcia: kist 72
7. Dziennik choroby i śmierci Wandy z Radziwiłłów
Czartoryskiej (1845) 85
8. Uwagi nad zdrowiem mojej żony Piotra Moszyńskiego
(1850–1851) 134
9. Dziennik choroby Anny Zamoyskiej (1859) 158
10. Dzienniczek ostatniej choroby Matki Marceliny
Darowskiej (1910–1911) 172
11. Wobec śmierci 174

III. Prywatny szkicownik malarski 185
1. Czym jest i czym nie jest prywatny szkicownik
malarski 185
2. Popularność szkicownika 198
3. Ekonomia – moda – potrzeba 205
4. Józef Łęski i jego szkicowniki (1794–1795 oraz
1809–1817) 221
5. Szkicownik z 1832 roku Piotra Michałowskiego.
Szkicownik prywatny 243
6. Szkicownik Celiny z Treterów Dominikowskiej "Życie
młodej dziewczyny od 1839 roku do 1853 w Łoni" 252
7. Więzienny szkicownik Alfreda Izydora Römera (1864–
1865) 260
8. Satyryczno-polityczny szkicownik Anonima (ok.
1860) 299
9. Szkicowniki Branickich – szkicowniki rodzinne 322

IV. Dzienniki choroby i szkicowniki (XVIII/XIX wiek)
jako dokument autobiograficzny 410

Bibliografia 438
Spis ilustracji 456
Summary 465
Indeks osobowy 466