ebook Zbiorowe prawo pracy. Zarys systemu Zbigniew Hajn

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2013

W książce ukazano zbiorowe prawo pracy jako spójny system oparty na wolnościach związkowych pracowników i pracodawców, ideologii kształtowania stosunków omawianej dziedziny prawa przez umowy i uzgodnienia między pracodawcami a przedstawicielami pracowników, prawie pracodawcy do zarządzania zakładem pracy oraz idei pracy jako tytułu do uczestnictwa pracowników w zarządzaniu. Autor rozważa swoistości zbiorowego prawa pracy, w tym między innymi szczególne cechy podmiotowości prawnej w zbiorowych stosunkach pracy oraz znaczenie interesu jako podstawowego elementu tych stosunków. Podstawowe cele zbiorowego prawa pracy, jak ustalanie warunków pracy pracowników, ochrona interesów pracowników i pracodawców przez wpływ ich organizacji na decyzje publiczne, zapewnienie pracownikom udziału w zarządzaniu zakładami pracy, zostały przedstawione według "metody funkcjonalnej", polegającej na ukazaniu w ramach poszczególnych rozdziałów wszystkich prawnych środków i instytucji służących realizacji wyróżnionych celów.

W opracowaniu uwzględniono starannie wybrane orzecznictwo, literaturę oraz poglądy doktryny dotyczące prezentowanych zagadnień.

Adresaci:

Publikacja przeznaczona jest dla przedstawicieli nauki prawa pracy oraz osób zajmujących się zawodowo stosowaniem prawa pracy - sędziów, adwokatów i radców prawnych, a także pracodawców i działaczy związkowych.

"Recenzowana monografia łączy w sobie usystematyzowany wykład zbiorowego prawa pracy z pogłębioną teoretyczną refleksją nad najbardziej spornymi zagadnieniami tej dziedziny prawa. Jest to jej olbrzymi atut i pierwsze takie opracowanie na polskim rynku wydawniczym. Pozwala czytelnikowi nie tylko na zapoznanie się z problematyką zbiorowych stosunków pracy, ale także na zaznajomienie się z zagadnieniami doktrynalnymi wyrosłymi na tle zbiorowych stosunków pracy".

Dr hab. Małgorzata Gersdorf, prof. UW

Spis treści ebooka Zbiorowe prawo pracy. Zarys systemu

Wykaz skrótów
str. 15

Przedmowa
str. 19

Część ogólna

Rozdział 1
Pojęcie, funkcje i źródła zbiorowego prawa pracy
str. 23

1.1. Pojęcie i przedmiot zbiorowego prawa pracy
str. 23

1.1.1. Pojęcie zbiorowego prawa pracy
str. 23

1.1.2. Przedmiot zbiorowego prawa pracy
str. 25

1.2. Funkcje zbiorowego prawa pracy
str. 30

1.3. Źródła zbiorowego prawa pracy
str. 33

1.3.1. Pojęcie
str. 33

1.3.2. Źródła międzynarodowe
str. 33

1.3.3. Źródła wspólnotowe
str. 35

1.3.4. Źródła ustawowe
str. 37

1.3.5. Źródła autonomiczne
str. 39

Rozdział 2
Podstawy zbiorowego prawa pracy
str. 41

2.1. Wolności związkowe
str. 41

2.1.1. Uwagi wprowadzające
str. 41

2.1.2. Prawa indywidualne
str. 44

2.1.3. Prawa zbiorowe
str. 46

2.2. Solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych
str. 47

2.3. Własność prywatna i wolność działalności gospodarczej
str. 51

Rozdział 3
Podmiotowość prawna w zbiorowym prawie pracy
str. 53

3.1. Wprowadzenie. Podmiotowość prawna zbiorowości pracowniczych
str. 53

3.2. Związki zawodowe i organizacje pracodawców
str. 55

3.2.1. Ogólna charakterystyka prawna związków zawodowych i organizacji pracodawców
str. 55

3.2.1.1. Forma prawna
str. 55

3.2.1.2. Podstawy prawne działania
str. 56

3.2.1.3. Prywatno- czy publicznoprawny status związków zawodowych i organizacji pracodawców
str. 58

3.2.1.4. Charakter prawny statutu i uchwał
str. 59

3.2.1.5. Charakter prawny członkostwa
str. 62

3.2.2. Związki zawodowe
str. 64

3.2.2.1. Struktury organizacyjne ruchu związkowego
str. 64

3.2.2.2. Organizacja ruchu związkowego a model zbiorowych stosunków pracy
str. 68

3.2.2.3. Pojęcie prawne związku zawodowego
str. 71

3.2.2.3.1. Ogólna charakterystyka
str. 71

3.2.2.3.2. Szczególny skład członkowski
str. 71

3.2.2.3.3. Szczególne zadania
str. 73

3.2.2.3.4. Samorządność i niezależność związkowa
str. 74

3.2.2.3.5. Dobrowolność członkostwa
str. 75

3.2.2.3.6. Demokracja wewnętrzna
str. 75

3.2.2.3.7. Sformalizowana struktura organizacyjna i trwałość
str. 77

3.2.2.4. Utworzenie, zakończenie działalności i przekształcenia związku zawodowego
str. 78

3.2.2.5. Reprezentowanie pracowników i reprezentowanie związku w stosunkach prawnych
str. 80

3.2.2.6. Reprezentatywność
str. 83

3.2.2.7. Uprawnienia związkowe
str. 86

3.2.2.7.1. Ogólna charakterystyka
str. 86

3.2.2.7.2. Ochrona przedstawicieli związkowych
str. 87

3.2.2.7.3. Ułatwienia w działalności związkowej
str. 89

3.2.3. Organizacje pracodawców
str. 91

3.2.3.1. Uwagi wprowadzające
str. 91

3.2.3.2. Struktury organizacyjne
str. 91

3.2.3.3. Pojęcie prawne organizacji pracodawców
str. 93

3.2.3.4. Utworzenie, zakończenie działalności i przekształcenia organizacji pracodawców
str. 94

3.2.3.5. Zadania organizacji pracodawców
str. 94

3.2.3.6. Reprezentowanie pracodawców
str. 95

3.2.3.7. Reprezentatywność
str. 95

3.2.3.8. Ustawowe uprawnienia
str. 96

3.2.3.9. Rola pracodawców i organizacji pracodawców w zbiorowych stosunkach pracy
str. 96

3.2.4. Odpowiedzialność prawna organów związków zawodowych i organizacji pracodawców
str. 97

3.3. Pozazwiązkowi przedstawiciele pracowników
str. 98

3.3.1. Ogólna charakterystyka
str. 98

3.3.2. Przedstawiciele załogi wyłaniani ad hoc
str. 100

3.4. Pracodawca
str. 103

3.5. Pracownik i inni ludzie pracy
str. 111

3.6. Podmioty po stronie publicznej
str. 111

Część szczegółowa

Rozdział 4
Udział związków zawodowych i organizacji pracodawców w podejmowaniu decyzji publicznych i w kontroli publicznej
str. 115

4.1. Uwagi ogólne
str. 115

4.2. Instytucje trójstronne
str. 117

4.2.1. Wprowadzenie
str. 117

4.2.2. Trójstronna Komisja do Spraw Społeczno-Gospodarczych
str. 117

4.2.3. Wojewódzkie komisje dialogu społecznego
str. 119

4.2.4. Inne organy trójstronne i wielostronne
str. 119

4.3. Udział związków zawodowych i organizacji pracodawców w tworzeniu prawa
str. 120

4.4. Wpływ partnerów społecznych na decyzje administracyjne
str. 123

4.5. Udział w postępowaniu sądowym
str. 124

4.6. Udział w kontroli publicznej
str. 125

Rozdział 5
Negocjowanie warunków pracy
str. 127

5.1. Negocjacje, negocjacje zbiorowe, rokowania zbiorowe a negocjowanie warunków pracy
str. 127

5.2. Rezultaty negocjacji zbiorowych - wprowadzenie
str. 132

5.3. Układy zbiorowe pracy
str. 136

5.3.1. Ewolucja
str. 136

5.3.2. Pojęcie prawne
str. 137

5.3.3. Rodzaje układów
str. 137

5.3.4. Strony i uczestnicy układu. Osoby związane układem
str. 138

5.3.5. Zdolność układowa
str. 138

5.3.6. Zawarcie układu
str. 141

5.3.7. Rejestracja i wejście układu w życie
str. 143

5.3.8. Stosowanie układu poza jego zakresem podmiotowym
str. 145

5.3.9. Treść układu
str. 146

5.3.10. Funkcjonowanie układu
str. 153

5.3.11. Rozwiązanie układu
str. 155

5.3.12. Stosunek między układami zbiorowymi różnych szczebli
str. 156

5.3.13. Znaczenie rokowań zakładowych i ponadzakładowych
str. 157

5.3.14. Charakter prawny układu
str. 158

5.4. Inne nazwane umowy normatywne
str. 163

5.4.1. Ogólna charakterystyka i charakter prawny nazwanych umów normatywnych
str. 163

5.4.2. Rodzaje nazwanych umów normatywnych
str. 170

5.5. Rozwiązywanie kolizji między układami zbiorowymi pracy a innymi nazwanymi porozumieniami normatywnymi
str. 177

5.6. Negocjowane jednostronne akty prawne pracodawcy
str. 178

5.6.1. Negocjowane decyzje pracodawcy
str. 178

5.6.2. Regulaminy zakładowe
str. 179

Rozdział 6
Rozwiązywanie sporów zbiorowych
str. 181

6.1. Pojęcie sporu zbiorowego
str. 181

6.2. Polubowne procedury rozwiązywania sporu zbiorowego
str. 185

6.2.1. Wprowadzenie
str. 185

6.2.2. Procedury ustawowe
str. 186

6.2.3. Procedury uzgodnione
str. 188

6.2.4. Rola inspekcji pracy w rozwiązywaniu sporów zbiorowych
str. 189

6.2.5. Misja dobrej woli
str. 190

6.3. Strajk i inne formy pracowniczego protestu
str. 191

6.3.1. Regulacja prawna
str. 191

6.3.2. Pojęcie strajku
str. 191

6.3.3. Organizacja strajku
str. 192

6.3.4. Strajk ostrzegawczy i solidarnościowy
str. 194

6.3.5. Ograniczenia prawa do strajku
str. 194

6.3.6. Inne formy pracowniczego protestu
str. 196

6.3.7. Sytuacja prawna uczestników strajku
str. 199

6.3.8. Odpowiedzialność prawna uczestników i organizatorów nielegalnego strajku
str. 199

6.4. Lokaut
str. 200

Rozdział 7
Uczestnictwo pracowników w zarządzaniu zakładem pracy
str. 202

7.1. Ogólna charakterystyka prawna uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakładem pracy
str. 202

7.1.1. Pojęcie, podstawy prawne i zakres uczestnictwa
str. 202

7.1.2. Uczestnictwo pracowników w zarządzaniu a negocjowanie warunków pracy
str. 205

7.1.3. Zakres uczestnictwa
str. 207

7.1.4. Podmiot uczestnictwa
str. 208

7.1.5. Formy uczestnictwa
str. 208

7.1.5.1. Ogólna charakterystyka
str. 208

7.1.5.2. Prawo do informacji i konsultacji
str. 209

7.2. Udział pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwami i zakładami na szczeblu krajowym
str. 212

7.2.1. Zakładowa organizacja związkowa
str. 212

7.2.2. Rady pracowników
str. 217

7.2.3. Samorząd załogi w przedsiębiorstwach państwowych
str. 222

7.2.4. Przedstawiciele pracowników w organach spółek
str. 223

7.2.5. Społeczna inspekcja pracy
str. 225

7.2.6. Informacja i konsultacja w sprawach bezpieczeństwa i higieny pracy
str. 227

7.2.7. Inne wypadki udziału pracowników w zarządzaniu
str. 229

7.3. Udział pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwami o zasięgu wspólnotowym
str. 230

7.3.1. Charakterystyka regulacji prawnej
str. 230

7.3.2. Europejskie rady zakładowe
str. 231

7.3.3. Udział pracowników w zarządzaniu spółką i spółdzielnią europejską oraz spółką powstałą w wyniku transgranicznego połączenia się spółek
str. 234

Bibliografia
str. 237