ebook Ziemią i pieniędzmi Radosław Rybkowski

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2012

e-ISBN: 978-83-233-8670-4

Autor ma rację twierdząc, że do badania związków między uniwersytetami a państwem należy sięgnąć do okresu kolonialnego. Fenomen amerykańskich uczelni czerpie bowiem swój rodowód z czasów kolonialnych. Koledże bądź uniwersytety zakładane w tym okresie cieszyły się nie tylko finansowym wsparciem Metropolii, ale również autonomią, która niejednokrotnie była nawet wyższa niż poziom nauczania. (...) Innym fenomenem Stanów Zjednoczonych było posiadanie wolnej, niezagospodarowanej ziemi. Pomysł jej wykorzystania w celu budowy i funkcjonowania szkół wyższych, zwłaszcza o charakterze rolniczym pojawił się w 1atach 50. XIX wieku. Jednakże i w tej kwestii trudno było osiągnąć konsensus. Kongres był podzielony, a różnice miedzy Północą a Południem uwidaczniały się niemal w każdej kwestii, w tym także i tej dotyczącej tworzenia szkół wyższych. Autor udowadnia jednak, że konsekwencja i upór Justina Smitha Morrilla doprowadziły do wydania ustawy zwanej Land Grant Act. Było to o tyle ważne, że wówczas (1862 r.) toczyła się przecież wojna secesyjna i wydawać by się mogło, że podzielone państwo ma ważniejsze potrzeby niż zajmowanie się przeznaczaniem ziemi pod tworzenie agrotechnicznych szkół wyższych. Jednakże ustawa została wydana. Dodatkowo została wzmocniona przez kolejną tzw. ustawę Hatcha.
Z recenzji dr hab. Jolanty Aliny Daszyńskiej, prof. UŁ

Spis treści ebooka Ziemią i pieniędzmi

Wstęp 7
Omawiane zagadnienia 12
Przegląd dotychczasowych badań 17
Podziękowania 24

Rozdział I. Polityka a uczelnie – w stronę teorii 27
1. Wyższe wykształcenie jako dobro prywatne i dobro publiczne 29
2. Polityka wobec szkolnictwa wyższego a polityka publiczna 36
2.1. Modele kształtowania polityki publicznej Charlesa E. Lindbloma i Davida Eastona 37
3. W stronę teorii i metody badania polityki wobec szkolnictwa wyższego? 42
4. Polityka publiczna a administracja – koncepcja Woodrowa Wilsona 48
5. Inwestycje w szkolnictwo wyższe a rozwój gospodarczy 51
6. Pytanie o metodę 53

Rozdział II. Czasy kolonialne – powstanie pierwszych uczelni i ich relacje z władzami 55
1. Harvard College 58
2. College of William and Mary 64
3. Yale College 69
4. King’s College (Columbia University) 74
5. Dartmouth College 78
6. Podsumowanie 83

Rozdział III. Narodowy Uniwersytet Stanów Zjednoczonych – niezrealizowana idea 87
1. Uniwersytet Narodowy – początek idei 89
2. George Washington i Uniwersytet Narodowy 92
3. Niezrealizowany plan Washingtona 100
4. Bez planów, bez działań 101
5. James Madison i powrót idei narodowego uniwersytetu 107
6. Zmierzch Narodowego Uniwersytetu Stanów Zjednoczonych 113

Rozdział IV. Ziemia dla szkół 115
1. Ziemia dla szkół – początki 117
2. Pierwsze propozycje wyzyskania ziemi na potrzeby uczelni 127
3. Justin Smith Morrill i Land Grant Act 133
4. Pierwsza próba przyjęcia ustawy – dyskusje w Senacie i prezydenckie weto 144
5. Land Grant Act of 1862 152
6. Land Grant Act a polityka 156

Rozdział V. Nie tylko ziemia 161
1. Pierwsze starania o federalne wspieranie badań naukowych w rolnictwie 165
2. Hatch Act i jego znaczenie dla szkolnictwa 173
3. Pieniądze dla uczelni – druga ustawa Morrilla 179
4. Stany, koledże i korzyści 189

Zakończenie 191

Wpływ dziewiętnastowiecznych rozstrzygnięć na współczesne szkolnictwo wyższe 192
Tworzenie instytucjonalnego wsparcia dla szkolnictwa wyższego 195
Miejsce federacji i stanów w dziewiętnastowiecznej polityce publicznej 199
Cykle wprowadzenia zmian w federalnej polityce wobec szkolnictwa wyższego 203
Bibliografia 205
Dokumenty i zbiory dokumentów 205
Akty prawne 205
Projekty ustaw, raporty, memoriały przedstawione w Kongresie 206
Zbiory dokumentów 211
Inne materiały źródłowe (pamflety, pamiętniki, artykuły, wystąpienia) 212
Opracowania 213
Artykuły 222
Źródła internetowe 228

Aneksy 229
James Buchanan, Informacja przesłana do Kongresu, uzasadnienie prezydenckiego weta Do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych 229
Ustawa przekazująca grunty publiczne niektórym Stanom, które mogą utworzyć koledże służące pożytkowi rolnictwa i mechaniki tak zwana pierwsza ustawa Morrilla] 235
Ustawa o utworzeniu rolniczych stacji eksperymentalnych, we współpracy z koledżami utworzonymi w niektórych stanach na podstawie przepisów ustawy przyjętej 2 lipca 1862 roku [tak zwana ustawa Hatcha] 237
Ustawa o przekazaniu części zysków ze sprzedaży gruntów publicznych w celu pełniejszego uposażenia oraz wsparcia koledżów działających na rzecz rolnictwa i mechaniki, utworzonych na podstawie aktu Kongresu przyjętego 2 lipca 1862 roku [druga ustawa Morrilla] 239