Za darmo

ebook Zmiany wyobrażeń mieszkańców Łodzi o przestrzeni miasta Paulina Tobiasz-Lis

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2013

Łódź jest przykładem miasta, którego społeczny, subiektywny obraz bardzo długo obciążony był tzw. syndromem złego krajobrazu miejskiego ukształtowanego przez proces gwałtownej industrializacji w drugiej połowie XIX w. Powszechnie, zarówno w badaniach mieszkańców, jak i osób z zewnątrz panowała negatywna opinia o Łodzi jako mieście fabryk, biednej klasy robotniczej, brudnym i zaniedbanym. Po upadku przemysłu włókienniczego lokalne władze próbują zmienić oblicze miasta. Poszukuje się innych dróg rozwoju w dziedzinie nowoczesnych technologii, w sferze nauki, kultury, w branży turystycznej. Zmieniać powinno się zatem także doświadczanie Łodzi i jej wyobrażenia w świadomości mieszkańców i gości, czyli nowe „metapolis”.
Problematyka podejmowana w książce mieści się w szeroko pojętej geografii społecznej miast. Badania behawioralne pozwalają lepiej zrozumieć rolę i miejsce człowieka jako osoby w przestrzeni miejskiej. Poruszane w książce zagadnienia mieszczą się również w nurcie socjologii miasta, psychologii środowiskowej, a także w teorii urbanistyki i architektury. Podjęcie dyskusji na temat wizerunku Łodzi zbliża tę problematykę także do zagadnień marketingu terytorialnego.

Zakres rzeczowy książki obejmują zmiany realnej przestrzeni i wyobrażeń Łodzi oraz ich wzajemne relacje, a także działania podejmowane przez samorząd lokalny w celu kształtowania wizerunku miasta w nowej rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Publikacja zawiera również wyniki badania kształtowania subiektywnego obrazu Łodzi w świadomości mieszkańców.

Spis treści ebooka Zmiany wyobrażeń mieszkańców Łodzi o przestrzeni miasta

WPROWADZENIE 9

ROZDZIAŁ 1. UWARUNKOWANIA WYOBRAŻEŃ PRZESTRZENI MIAST 23

1.1. Cechy przestrzeni i ich wpływ na kształt wyobrażeń 23
1.1.1. Elementy kompozycji urbanistycznej wpływające na wyobrażenia przestrzeni 23
1.1.2. Obrazowość, czytelność, informacyjność przestrzeni 26
1.1.3. Zmiany elementów przestrzeni w czasie 28
1.1.4. Rola stereotypów w kształtowaniu wyobrażeń przestrzeni 29
1.2. Cechy indywidualne obserwatora i ich wpływ na kształt wyobrażeń 30
1.3. Podsumowanie 34

ROZDIZAŁ 2. REALNA PRZESTRZEŃ ŁODZI I JEJ ZMIANY 37

2.1. Zmiany funkcjonalne, demograficzno-społeczne i przestrzenne w Łodzi w latach 1989–2010 37
2.1.1. Zmiany struktury funkcjonalnej 37
2.1.2. Zmiany struktury demograficzno-społecznej 39
2.1.3. Zmiany struktury przestrzennej 42
2.2. Współczesny obraz przestrzeni Łodzi 51
2.2.1. Struktura użytkowania ziemi 51
2.2.2. Najważniejsze elementy struktury przestrzennej 54
2.2.3. Sytuacja społeczno-gospodarcza 57
2.3. Podsumowanie 59

ROZDZIAŁ 3. „MENTALNY ATLAS” ŁODZI I JEGO ZMIANY 61

3.1. Odręczne szkice Łodzi jako subiektywny obraz przestrzeni miasta 61
3.1.1. Zasięg przestrzenny oraz orientacja odręcznych szkiców Łodzi 61
3.1.2. Elementy wyobrażeń przestrzeni Łodzi 63
3.1.3. Klasyfikacja odręcznych szkiców Łodzi 66
3.1.4. Obraz zbiorczy wyobrażeń przestrzeni Łodzi 75
3.2. Czynniki różnicujące „atlas mentalny” Łodzi 79
3.2.1. Czynniki endogeniczne 79
3.2.2. Czynniki egzogeniczne 85
3.3. Postrzeganie czasu i zmian przestrzeni miasta przez mieszkańców Łodzi 87
3.4. Podsumowanie 92

ROZDZIAŁ 4. „MENTALNA ENCYKLOPEDIA” ŁODZI I JEJ ZMIANY 95

4.1. Symboliczny aspekt wyobrażeń przestrzeni Łodzi 95
4.1.1. Zmiany symbolicznego aspektu wyobrażeń Łodzi w latach 1990–2010 95
4.1.2. Symboliczny obraz Łodzi w 2010 roku 102
4.2. Miejsca znaczące w Łodzi 109
4.3. Wartościujący aspekt wyobrażeń przestrzeni Łodzi 112
4.3.1. Waloryzacja przestrzeni miasta 112
4.3.2. Obraz „lepszych” i „gorszych” dzielnic w Łodzi w świadomości mieszkańców 116
4.3.3. Preferencje mieszkaniowe łodzian 119
4.4. Podsumowanie 121

ROZDZIAŁ 5. INSTYTUCJONALNE DZIAŁANIA KSZTAŁTUJĄCE WIZERUNEK ŁODZI 123

5.1. Wizerunek miasta w świetle teorii marketingu terytorialnego 123
5.1.1. Kształtowanie wizerunku miasta 123
5.1.2. Podmioty odpowiedzialne za kształtowanie wizerunku miasta 125
5.1.3. Instrumenty kształtowania wizerunku miasta 126
5.2. Kształtowanie pożądanego wizerunku miasta Łodzi przez samorząd lokalny 131
5.2.1. Strategia rozwoju klastra w Łodzi 131
5.2.2. Plan rozwoju lokalnego miasta Łodzi 132
5.2.3. Strategia rozwoju ulicy Piotrkowskiej 133
5.2.4. Strategia marki miasta Łodzi 136
5.2.5. Planowanie zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi 139
5.2.6. Wybrane elementy systemu prezentacji i identyfikacji miasta Łodzi 144
5.2.7. Przykłady komunikacji samorządu lokalnego z mieszkańcami Łodzi 149
5.3. Podsumowanie 152

ZAKOŃCZENIE 155
BIBLIOGRAFIA 161
MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE 171
SPIS TABEL 173
SPIS RYCIN 173