ebook Życie religijne Tatarów na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XIX wieku Artur Konopacki

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2010

Prezentowana książka przez pryzmat islamu przedstawia historię osadników tatarskich przybyłych do Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIV stuleciu. Poruszono w niej różne aspekty ich życia religijnego na przestrzeni XVI-XIX wieku. Pracę zaopatrzono w interesujące ilustracje, często wcześniej niepublikowane.

W dobie coraz większego zainteresowania islamem warto prześledzić, w jaki sposób przedostawał się on na ziemie dawnej Rzeczypospolitej i ewoluował w środowisku chrześcijańskim. Lektura umożliwi zrozumienie tego, jak różne wyznania współistniały nie tylko obok siebie, ale też ze sobą.

Spis treści ebooka Życie religijne Tatarów na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XIX wieku

Wstęp 9
Źródła 17

Rozdział I: Tatarzy żołnierze-osadnicy 21
Geneza osadnictwa tatarskiego 21

Na Litwie 24
Nowy etap stosunków 27
Status społeczny i prawny osadników tatarskich 37
Tatarzy w miastach 42

Rozdział II: Islam – religia Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego 59

Narodziny islamu 59
Doktryny religijne 62
Rytuały religijne 65
Święta muzułmańskie – rok obrzędowy 69
Islam i Tatarzy w Wielkim Księstwie Litewskim 71

Rozdział III: Rozwój gmin muzułmańskich, tzw. dżemiatów 83

Dżemiat 83
Duchowieństwo 85
Wakuf 94
Meczety 98
Fundacje meczetów 110
Cmentarze 119

Rozdział IV: Rękopiśmiennictwo muzułmanów na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego 125

Rodzaje rękopiśmiennictwa 125
Koran 132
Tefsiry 137
Kitaby 139
Chamaiły 141
Daławary 152
Inne rodzaje rękopiśmiennictwa religijnego, jego twórcy – pisarze, kopiści 153

Rozdział V: Tatarzy litewsko-polscy w XIX wieku 161

Trudne czasy 161
Tatarzy w Cesarstwie Rosyjskim w XIX wieku 163
Prawo budowy meczetów w Cesarstwie Rosyjskim w XIX wieku 168
Dżemiat w Studziance i Winksznupiu 186
Znaczenie meczetów w życiu religijnym Tatarów 198

Zakończenie 201

Aneks 205
Bibliografia 218
Streszczenia 235
Indeks osobowy 244
Indeks geograficzny 251