-17%

ebook Bóg a sprawa polska Mirosława Grabowska

Wydawca: Scholar

Rok wydania: 2018

Co trafniej objaśnia religijność ludzi i społeczeństw oraz stosunki państwo–Kościół: teoria czy historia? W książce Bóg a sprawa polska. Poza granicami teorii sekularyzacji analizowana jest teoria sekularyzacji, głosząca – w wersji hard – że sekularyzacja to uniwersalny proces, w którym religia, jej instytucje i religijność ludzi tracą na znaczeniu i z czasem zamierają. Krytykowano ją na dwa sposoby: pod hasłem „nieprawda, że” oraz „trzeba wyjaśniać to inaczej”. Jak? Trzeba objaśniać, odwołując się do historii: religia, religijność i stosunki państwo–Kościół są na „historycznej uwięzi”. Kształtują je konkretne wydarzenia i polityczne decyzje, „dokumenty założycielskie” i prawo, czynniki społeczne, czasy próby, jak II wojna światowa czy komunizm, wybitni przywódcy. Dotyczy to także Polski – a zdaniem autorki przede wszystkim Polski. Ocena kondycji religijności społeczeństwa polskiego wypada niejednoznacznie, ale przyszłość nie jest przesądzona – zależy od nas.

Książka Bóg a sprawa Polska. Poza granicami teorii sekularyzacji dotyka w dziedzinie nauk społecznych spraw najważniejszych i czyni to w sposób niezwykle rzetelny, stawiając raczej znaki zapytania niż sugerując pochopne odpowiedzi. Jest też napisana klarownym i precyzyjnym językiem, dalekim od żargonu naukowego i niepozbawionym walorów literackich.
z recenzji wydawniczej prof. Zbigniewa Stawrowskiego

Monografia autorstwa Mirosławy Grabowskiej jest śmiałym, wielowątkowym projektem ukazującym złożoność i specyfikę „polskiego przypadku”, w którym treści religijne i narodowe stanowią specyficzny aliaż, pozostający zarówno pod wpływem uwarunkowań historycznych, jak i współczesnego kontekstu geopolitycznego. Casus Polski przekracza możliwości opisu i analizy jedynie w ramach projektu sekularyzacyjnego, poddanego przez autorkę wielostronnej, wyważonej i zniuansowanej krytyce.
z recenzji wydawniczej prof. Marii Sroczyńskiej

Spis treści ebooka Bóg a sprawa polska

Spis treści
Wprowadzenie 7
1. Religia – Kościół – religijność 8
2. Teoria sekularyzacji i jej późne dzieci: duchowość i postsekularyzm 11
3. Stosunki między państwem a Kościołem (Kościołami) 16
4. A to Polska właśnie 21
5. Wnioski i podsumowanie 37
Rozdział I. Requiem dla teorii sekularyzacji? 39
1. Historyczne konteksty przepowiadania sekularyzacji 39
2. Teoria sekularyzacji: inspiracje klasyków i „wersja standardowa” 48
3. Krytyki teorii sekularyzacji oraz jej uściślanie i niuansowanie 61
4. Teoria sekularyzacji a „przypadek Polski” 67
5. Krytyki teorii sekularyzacji po raz drugi 70
6. Debata sekularyzacyjna – uwagi końcowe 77
Rozdział II. Boskie i cesarskie, czyli stosunki między państwem
a Kościołem (Kościołami) 85
1. Uwarunkowania historyczne. USA i Francja 85
2. Uwarunkowania i modele stosunków państwo–Kościół (Kościoły) 100
3. Uwagi końcowe 116
Rozdział III. Przypadek Polski – wprowadzenie 119
1. Jeszcze o historii minionej 119
2. Jeszcze o historii nowszej 123
3. Krótko o historii III Rzeczpospolitej 126
4. Teoria i empiria 132
Rozdział IV. Żydzi – problem religijny, problem moralny,
problem polski 136
1. Problem polski, problem moralny, problem religijny 136
2. Żydowskie korzenie chrześcijaństwa 140
3. Czy można winić Żydów za śmierć Jezusa? 145
4. Wobec zagłady 150
5. Obecna nieobecność 156
Rozdział V. Religijność społeczeństwa polskiego –
szkic do portretu 170
1. Religijność i jej badanie 170
2. Polonia semper fidelis? 171
3. Czy religijność wpływa na różne sfery życia? 188
Rozdział VI. Boskie i cesarskie, czyli stosunki między państwem
a Kościołem w Polsce 196
1. Stosunki między państwem a Kościołem – poziom instytucjonalny 196
2. Stosunki państwo–Kościół w świadomości społecznej 202
Epilog: historia i teoria 211
Bibliografia 222
Indeks nazwisk 235