ebook Cesarz Meiji (1852-1912). Wizerunek władcy w modernizowanej Japonii w setną rocznicę śmierci cesarza Ewa Pałasz-Rutkowska

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2012

Książka prezentuje postać Cesarza Meiji (1852-1912), władcy Japonii, który doprowadził do jej przekształcenia z zacofanego państwa feudalnego w nowoczesną monarchię konstytucyjną i mocarstwo w Azji Wschodniej. Cesarz, reprezentant tego, co trwałe i niezmienne w kulturze Japonii, musiał poddać zmianom swój wizerunek, sposób oficjalnego zachowania i wygląd, przekształceniu uległ też zakres jego obowiązków tak, by stał się on adekwatny do nowych czasów. Jakie założenia i metody realizacji tych zmian przyjęli kreatorzy nowego wizerunku cesarza? Kto i dlaczego miał wpływ na postępowanie władcy? Jak sam cesarz odnosił się do narzucanych mu zmian? Jaki miał stosunek do modernizacji, a jaki do wielowiekowej tradycji? - Czytelnik znajdzie w książce odpowiedzi na te wszystkie pytania.

Spis treści ebooka Cesarz Meiji (1852-1912). Wizerunek władcy w modernizowanej Japonii w setną rocznicę śmierci cesarza

UWAGI REDAKCYJNE 13
WSTĘP 15

Rozdział 1. DZIECIŃSTWO I WCZESNA MŁODOŚĆ 1852–1867 31

Japonia w drugiej połowie XIX wieku 31
Pałac Cesarski w Kioto 35
Rodzice 44
Narodziny 49
Życie codzienne i edukacja 54
– w domu Nakayamy 54
– w Pałacu Cesarskim 58
„Wypędzić barbarzyńców! Restaurować władzę cesarską!” 61
Śmierć cesarza Kōmeia – przejęcie regaliów 71

Rozdział 2. NOWE CZASY. POCZĄTKOWE LATA PANOWANIA 1867–1873 79

„Obalić siogunat! Restaurować władzę cesarską!” 79
Centralizacja władzy. Zniesienie feudalizmu 1868–1871 95
– ceremonia osiągnięcia dorosłości – Mutsuhito władcą 95
– pierwsze reformy 100
„Bogaty kraj, silna armia” 1868–1873 111
Intronizacja 117
Nowy wizerunek władcy. Obowiązki i edukacja 121
– Mutsuhito w Kioto 121
podróż do Osaki 122
nowe obowiązki 126
podróż na wschód 127
– Tokio nową stolicą 134
pałac cesarski 138
– Mutsuhito w Tokio 153
nowe obowiązki 153
nowe stroje, pojazdy i jedzenie 165
edukacji ciąg dalszy 170
przełomowy rok 1873 171

Rozdział 3. JAPONIA W LATACH 1873–1912 175

Kolejne reformy 175
Protesty niezadowolonych 177
Monarchia konstytucyjna i parlament 184
Japonizacja westernizacji? 191
Stabilizacja władzy? 196
Japonia mocarstwem w Azji Wschodniej 201

Rozdział 4. CESARZ DOJRZAŁY 1873–1912 217

Edukacji ciąg dalszy 218
Wielkie podróże po kraju 225
– podróż pierwsza:
Japonia zachodnia i południowa, rejon Chūgoku i Saikoku (1872) 227
– podróż druga:
Japonia północno-wschodnia, rejon Tōhoku i Hokkaido (1876) 234
– podróż trzecia:
Japonia północna i centralna, rejon Hokuriku i Tōkaidō (1878) 242
– podróż czwarta:
Japonia centralna, rejon Chūōdō (1880) 245
– podróż piąta:
Japonia północno-wschodnia, rejon Tōhoku i Hokkaido (1881) 247
– podróż szósta:
Japonia zachodnia, rejon San’yōdō (1885) 251
Władca sumienny, monarcha konstytucyjny 252
– obowiązki i wydarzenia 252
– goście zagraniczni 280
Naczelny dowódca i jego żołnierze 300
– reformy 300
– wojna na południowym zachodzie 303
– Instrukcje cesarskie dla żołnierzy 306
– manewry, ćwiczenia, inne obowiązki 310
– wojna z Chinami 313
– manewry i ćwiczenia 321
– wojna z Rosją 324
– ostatnie lata 332

Rozdział 5. KOBIETY I DZIECI MUTSUHITO 335

Kobiety na dworze cesarskim – historia 335
– małżonki cesarskie 335
– damy dworu 340
Kobiety i dzieci Mutsuhito 342
– cesarzowa Haruko 342
– damy dworu 360
Yanagiwara Naruko 366
– potomkowie 368

Rozdział 6. KONIEC EPOKI – POŻEGNANIE CESARZA MUTSUHITO 381

Choroby i kres życia 381
Żałoba i uroczystości pogrzebowe 386
Reakcja w kraju i na świecie 394

ZAKOŃCZENIE 409

Konserwatywny władca nowoczesny? 409
Pamięć o cesarzu Meiji 424

BIBLIOGRAFIA 445

ANEKSY: 459
1. Konstytucja Wielkiego Cesarstwa Japonii (1889) 459
2. Akt o domu cesarskim (1889) 465
3. Reskrypt cesarski o wychowaniu (1890) 471

KALENDARIUM 473

SUMMARY 489

INDEKS NAZWISK 491

ŹRÓDŁA ILUSTRACJI 500