ebook Chowanna 2016. T. 2 (47)

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Red. naczelna Ewa Syrek, redaktor części monograficznej Ewa Szadzińska

W części monograficznej niniejszego tomu skoncentrowano uwagę na zagadnieniu związku natury i kultury z perspektywy dydaktyki. Oznacza to odejście od przeciwstawiania natury kulturze oraz traktowania ich w opozycji, a) świat przyrody (istniejący niezależnie od człowieka) – świat kultury (wytworzony przez człowieka), b) czynniki wewnętrzne (genetyczne, wrodzone) – czynniki zewnętrzne (dzieła ludzkiej aktywności). Idea opozycji natura – kultura stanowi wytwór danego „czasu i miejsca”, wytwór określonego światopoglądu, którego system wartości jest zawsze zrelatywizowany historycznie. W pracach tu zamieszczonych skupiono się na powiązaniach tychże zagadnień. Za ważne uznano przedstawienie rozważań dotyczących relacji „natura – kultura” w treściach kształcenia między innymi teorii wychowania, socjologii wychowania, kształcenia z zakresu muzyki i wskazano na ich wzajemne powiązania. Zaprezentowano koncepcje kształcenia propagujące badanie współzależności ludzi i środowiska, w którym żyją. W dydaktyce sens pytań stawianych w optyce „natura versus kultura” dotyczy procesów kształcenia, uczenia się o ich istotnych składnikach oraz wyjaśniania ich funkcji w kształtowaniu osobowości. Obecnie szczególną uwagę skupia się na czynnikach biologicznych, które są podstawą procesów psychicznych, ponieważ to od nich zależą możliwości realizowania wzorców kulturowych. Budowane nowe koncepcje kształcenia łączące wiedzę o czynnikach biologicznych i elementach kultury stają się podstawą zmian w praktyce edukacyjnej. Zamieszczone teksty wprowadzają w dyskusję o zagadnieniach, które są ważne dla dydaktyki jako subdyscypliny pedagogiki uprawianej w aspekcie zarówno teoretycznym, jak i praktycznym.

Część Studia i rozprawy traktuje między innymi o tematach następujących: kategoria dobrego wychowania w kontekście indywidualnym i społecznym, perspektywa racjonalistyczna w pedagogice, zmiany w traktowaniu osadzonych przestępców, koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie, funkcja koordynatora ds. promocji zdrowia, Marek Kamiński jako źródło inspiracji andragogicznych, punktualność, strategie wyzyskiwania tekstów kultury dla pedagogiki.

Spis treści ebooka Chowanna 2016. T. 2 (47)

Spis treści

Od Redakcji / 11

Część monograficzna: Natura vs kultura – perspektywy poznawcze w obszarze dydaktyki (pod redakcją Ewy Szadzińskiej)

Wstęp (Ewa Szadzińska) / 15
Barbara Kotowa: Natura czy kultura? / 17
Alicja Żywczok : Projekcje natury i kultury w mitycznym pojmowaniu świata. W kierunku edukacji inspirowanej wybranymi aspektami filozofii kultury i naturalizmu / 29
Ewa Szadzińska: Biologiczne i kulturowe aspekty poznawania w procesie kształcenia / 47
Beata Ecler-Nocoń: Mężczyzna i kobieta w opozycji – różność w naturze, polaryzacja w kulturze. Rozważania na przykładzie tekstów kultury / 61
Andrzej Kasperek: Relacja natura – kultura w socjologicznych treściach kształcenia (na przykładzie studiów pedagogicznych) / 81
Bartłomiej Gołek: Samokształtowanie człowieka jako wartość poznawcza pedagogiki ogólnej / 97
Joanna Godawa: Transgresyjny wymiar edukacji integracyjnej w przestrzeni „natury” i „kultury” / 113
Krystyna Moczia: Wsparcie pedagogiczne dziecka w zmaganiu się z chorobą przewlekłą / 125
Irena Burczyk: Motyw natury w muzyce i jego recepcja / 141
Małgorzata Mnich: W poszukiwaniu metod efektywnego uczenia się dzieci w wieku wczesnoszkolnym, czyli o mnemotechnikach słów kilka / 153
Urszula Supińska, Magdalena Kübler: Kontrola i ocena w wychowaniu fizycznym – model oceny wspierającej / 171

Studia i rozprawy
Teresa Wilk: Dobre wychowanie jako kategoria modelująca codzienne życie – kontekst indywidualny i społeczny / 193
Krzysztof Maliszewski: (Nie)koniecznie realizm – uwagi krytyczno-afirmatywne do perspektywy realistycznej w pedagogice / 217
Danuta Raś: Dorośli przestępcy traktowani jak dzieci versus zmiana w traktowaniu osadzonych w instytucji penitencjarnej / 231
Katarzyna Borzucka-Sitkiewcz: Realizacja koncepcji Szkoły Promującej Zdrowie w Polsce. Raport z badań przeprowadzonych w szkołach z krajowym certyfikatem Szkół Promujących Zdrowie / 251
Katarzyna Kowalczewska-Grabowska: Funkcja koordynatora ds. promocji zdrowia w opinii szkolnych koordynatorów należących do Krajowej Sieci Szkół Promujących Zdrowie / 269
Agnieszka Majewska-Kafarowska: Marka Kamińskiego podróże w głąb siebie – tropy i inspiracje andragogiczne / 285
Alicja Żywczok, Marianna Dąbrowska-Wnuk: Punktualność – cnota moralna czy balast perfekcjonizmu? Interdyscyplinarne ujęcie hermeneutyczne / 299
Monika Jaworska-Witkowska: Iskry (ze) światów możliwych. Marginesy „rozpakowanego, ciemnego dzieła” i jego literaturoznawcze przedłużenie (wokół koncepcji „ciemnych iskier” Krzysztofa Maliszewskiego) / 319

Recenzje, komunikaty, polemiki
Szaleństwo pomagania – na marginesie książki Anny Rurki, Guya Hardy’ego, Christiana Defays’a Proszę, nie pomagaj mi! Paradoks pomocy narzuconej (esej recenzencki). Anna Rurka, Guy Hardy, Christian Defays: Proszę, nie pomagaj mi! Paradoks pomocy narzuconej. Tłum. Urszula Bisek, Magdalena Macińska. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów
Ludzkich, 2013, 113 s. (Przemysław Gorzelak) / 343
Artur Fabiś, Joanna K. Wawrzyniak, Agata Chabior: Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2015, 367 s., ISBN 978-83-7850-873-1 (Agnieszka Majewska-Kafarowska) / 357